Arbre généalogique Hobers » Harm Jan Hamhuis (1810-1869)

Données personnelles Harm Jan Hamhuis 

• Il est né le 15 juillet 1810 dans Rheeze.Source 1

  "1810 d. 22 Julij gedoopt
  Harm Jan: Zoon van Gerrit Jansen Binnenkamp en Hendrikjen Hermsz. te Rheeze, geb: d. 15o"

• Il a été baptisé le 22 juillet 1810 dans Heemse.Source 1
• Profession: Landbouwer.Source 2
• Entrée: Relatie met de familie Hobers; zie bij "Notities".
• Il est décédé le 26 juin 1869 dans Collendoornerveen, il avait 58 ans.Source 2

  "des namiddags te tien ure, in het huis staande te Collendoornerveen"

• Cette information a été mise à jour pour la dernière fois le 17 juin 2019.

Famille de Harm Jan Hamhuis

Il est marié avec Hendrikje Hakkers.

Ils se sont mariés le 11 septembre 1841 à Ambt Hardenberg, il avait 31 ans.Source 2

Enfant(s):

1. Gerrit Hamhuis  1845-1917 

Notes par Harm Jan Hamhuis

De volgende informatie is met toestemming overgenomen van de stamboom Hamhuis.

Harm Jan Hamhuis woonde met zijn gezin in het ouderlijk huis van zijn vader Gerrit aan de Luggersweg/Venneweg.
Harm Jan Hamhuis heeft een moeilijke en droevige levensgeschiedenis gehad. Zijn eerste vrouw Berendina van Dijk,
sterft op 28-jarige leeftijd kinderloos, twee jaar na hun huwelijk op 4 mei 1832.

Hij hertrouwt op 30 augustus 1834, dus binnen 4 maanden na het overlijden van zijn eerste vrouw met zijn tweede vrouw Jennigjen Hakkers. Jennigje overlijdt na 6 jaar huwelijk op 29-jarige leeftijd. Harm Jan en Jennigje hadden samen 2 kinderen: Zoon Hendrik wordt 81 jaar maar blijft ongehuwd. Dochter Mina wordt gedoopt in de Afgescheiden Chr. Kerk te Heemse en trouwt later met Willem Reinders en gaat wonen in Baalder.
Bij de geboorte van en levenloos derde kind, sterft ook moeder Jennigjen.

Eenen verboden godsdiensoefening
Op dinsdag 19 april 1836 vindt er in Rheeze een godsdienstoefening van "afgescheidenen" plaats in en buiten de woning van de schoolmeester. De leiding van deze dienst is in handen van "den Heer Antoni Brummelkamp". De 'afgescheidenen' zijn van heinde en ver gekomen en in alle vroegte vertrokken om hier aanwezig te zijn. Zo’n huisdienst is bij wet verboden en de burgemeeser moet dus ingrijpen. Door het bevel van de burgemeester te negeren, nemen de aanwezigen een groot risico. Een afsplitsing van de ene Hervormde Kerk is in de ogen van de overheid niet mogelijk. Er is dan ook een samenscholingsverbod op een bijeenkomst van meer dan 20 personen ingesteld. De boete kan oplopen tot 30 gulden, ook worden soms huzaren verplicht ingekwartierd.
In ieder geval nemen de ‘ samenscholers’ een groot risico, met name het gezin van de schoolmeester.

Het kan niet anders of deze gebeurtenissen zullen uitvoerig besproken zijn in het gezin van Harm Jan Hamhuis. Rheeze, een kleine dorpsgemeenschap, waarvan de boerenbevolking al generaties iedere zondag naar de Hervormde Kerk gaat, wordt nu geconfronteerd met de ‘afscheiding‘: welke positie neem ik met mijn gezin in? Hoe ga ik om met het feit dat mijn dochter, zoon bij deze verboden godsdienstoefening aanwezig is. Hele gezinnen worden verscheurd.

In zijn proces-verbaal "aan Den Heere Officier bij de Regtbank te Deventer" schrijft de burgemeester:

"Op heden, den 19en April 1836, des Morgens 8 Uren, heb ik ondergetekende, Burgemeester der Gemeente het Ambt Hardenbergh, Kwartier van Salland, Provincie Overijssel, mij begeven naar de Buurtschap Rheeze in dezelve en aldaar omstreeks 9 Uren aankomende bij de woning van Egbert Dunnewind, School-Onderwijzer aldaar, zo heb ik voor de Voordeur derzelve eene groote Verzameling van Menschen van beiderlei Geslacht en van onderscheidene Jaren vergaderd gevonden, waarvan een aantal met ongedekten Hoofde en met kracht deel nemende aan een binnens-Huis gehouden wordend Gezang, waarvan de Toonen reeds bij onze nadering tot de Buurtschap werden gehoord en welke Omstandigheid Ons al dadelijk verzekerde van hetgeen er binnen 's Huis plaats vond.

Mij daarop dadelijk uit mijn Rijtuig begevende ben ik met den Heer J. Odink Dzn., Assessor bij het Bestuur der Gemeente, en een mijner Klerken, B. Nijzink, die mij vergezelden, zonder eenigen wederstand door de gezegde buiten 's Huis vergaderde en gedeeltelijk bloothoofds met geopende Kerkboeken in hunne handen zingende Menigte doorgedrongen naar de gezegde Huisdeur en dezelve ook zonder eenigen Wederstand geopend hebbende, in de Keuken der gezegde Woning van voornoemden Egbert Dunnewind op gelijke wijze zingende vergaderd gevonden, behalven voornoemden Egbert Dunnewind en zijne Huisvrouwe Evertjen Hannink, den Heer Antoni Brummelkamp, laatstelijk Praedikant bij de Gemeente der Hervormden te Hattem....

(hier volgt een opsomming van namen van aanwezigen zoals bv. twee met name genoemde vrouwen "ieder een zogend kind aan hunne Borsten waren hebbende")

Na een wijle verpozens onder het voortduren van het opgemelde Gezang, waaraan door de nu door mij geopende Deur des Huizes konde zien dat bij voortduring bleeven deel nemen onderscheidene van de zich buiten de Woning bevindende hierna te noemene Personen, gezegden Heer Brummelkamp toespreekende en denzelven naar des zelfs Naam en Doel der betrokkene Vergadering vragende, zo heeft dezelve zich alzo aan mij kenbaar gemaakt en voorts te kennen gegeven, dat het doel der Vergadering was om als Afgescheidenen van het bestaand Hervormd Kerkgenootschap in dit Rijk eene Godsdienstige Bijeenkomst te houden en in dezelve overtegaan tot de Bediening van den Heiligen Doop aan vorengedachte Zuigelingen, mitsgaders de bevestiging van Ouderlingen en Diaconen onder dezelve Afgescheidenen ter dezer Gemeente.

Hierop den gezegden Heer Brummelkamp te kennen gegeven hebbende, dat hunne Vergadering gesterkt door het aantal van Deelhebbenden of Deelnemers buiten 's Huis als voorzeid, en hier natenoemen en derzelver verrichtingen ter dezer Gemeente niet kon worden toegelaten als in Strijd met de bepalingen bij Art. 291 van het bestaande Wetboek van Strafregt, zo heb ik dan dezelve zonder eenigen Wederstand ontbonden en op de Vraag van den Heer Brummelkamp, die verklaarde ten dezen te zullen te obtempereeren [gehoorzamen] en zich hoegenaamd niet tegens mij in mijne Kwaliteit der Gemeente te willen verzetten, of het hem niet zoude geoorloofd zijn de Bijeenkomst in de Woning van een of ander ander Ingezeten der Buurtschap te hervatten ten einde tot de voorgezegde Doops-bediening en bevestiging van Ouderlingen en Diaconen overtegaan en hiertoe dan ook door mij de Concessie [Toestemming] geweigerd zijnde, zo heeft dezelve daarop aan de met hem, zo in als buiten de Woning vergaderden (aan deze laatsten door het Vengsterraam) te kennen gegeven, dat hunne vergadering noch ten Huize van meergenoemden Egbert Dunnewind, noch elders zoude worden voortgezet en dat alzo een ieder maar moeste heengaan: verklarende voorts daarbij aan mij van Ommen te zijn komende, voornemens te zijn naar de Gemeente den Ham te vertrekken, en wezende wel voornemens geweest alhier eene openbare Prediking te houden, doch had zulks voor eene zo kleine vergaderde menigte niet voegzaam kunnen doen, terwijl de Huisbaas Egbert Dunnewind zwarigheid had gemaakt voor dezelve meerdere Personen in zijn Huis te admitteren [Toelaten] - voorts mij verzekerende, dat ten gevolge mijner Interdictie [Nadrukkelijk verbod] ten dezen geen verder gevolg zoude worden gegeven aan de onderwerpelijke Godsdienst-oefening en de daarbij voorgenomene Godsdienstige Uitvoeringen voormeld.

En zijn dan alzo als buiten 's Huis en voor de door mij geopende en opengeblevene Deur van hetzelve zingende of als aandagtig betragtende Deelnemeren der onderwerpelijke vergadering door mij, of door den Heer Assessor J. Odink, D.z., mijnen genoemden Klerk B. Nijzink en den ter mijner adsistentie, zo nodig, mede naar Rheeze gerichtten Dienaar van Policie en Veldwachter der Gemeente Derk Jan Jansen, te zamen, of ieder afzonderlijk bevonden Jan Hendrik Toeslag, Kleermaker te Heemse, enz. enz.

(ook hier volgt een opsomming van namen en beroepen van alle gelovigen die buiten stonden zoals bv. de drie met hieronder met name genoemde; er zijn relatief veel boeren uit Collendoorn en Collendoornerveen. Ook zijn er "Huisvrouw van .. "; de afscheiding verscheurt zelfs gezinnen)

..., Jan Herm Gogh en Vrouwe Maria Pullen, Landbouwers te Collendoorn, ....
.... Herm Jan Hamhuis, landbouwer te Collendoornerveen, ....
..., Albert Tangenberg, Linnenwever te Lutten, .....

Maria Pullen, Herm Jan Hamhuis en Albert Tangenberg zullen niet geweten hebben dat ze allen een dochter hebben die later met een Hobers zal trouwen.

En heeft eindelijk zich nog van uit een zijvertrek van het Woonhuis van meergemelden Egbert Dunnewind in de Keuken van hetzelve alwaar de onderwerpelijke Godsdienstige Bijeenkomst of Vergadering was gehouden, na derzelver Scheiding, in dezelve vervoegd, na aan mij vooraf gedane Aanvrage of binnen dezelve mogte komen, zekeren door den Heer Brummelkamp als Ouderling betijteld en met den Naam van Gerrit Geerlings genoemd wordenden Persoon uit Hattem voormeld, die mij, op het bemerken dat ook in het onderwerpelijke Procesverbaal stond opgenomen te worden, geweigerd heeft zijn beroep optegeven en daarop dadelijk weer is gegaan van werwaarts gekomen was.

En heb ik Burgemeester voornoemd van al hetgeen voorschreeven vorenstaande Procesverbaal, ten bijwezen van meergemelden Heer Assessor bij het Bestuur der Gemeente J. Odink, D. Z., van mijnen meergedagten Klerk B. Nijzink en van den voorzeiden Dienaar van Policie en Veldwachter der Gemeente D. J. Jansen, ingevolge Aanschrijving van Z. E., den Heer Gouverneur der Provincie van d. 6en dezer, Kabinet No. 127, opgemaakt en, na voorlezing, met dezelve getekend ten Huize van meergenoemd en Egbert Dunnewind, School-Onderwijzer, te Rheeze ten jaare, Dage als boven.

De Burgemeester der Gemeente

het Ambt Hardenbergh,

(getekend) ANT. VAN RIEMSDIJK.

J. ODINK, D. Z., Assr.

Voor de leesbaarheid is dit proces-verbaal ingekort; het origineel is te vinden op de site van de Historiekamer Hardenberg.

Verder komen we de naam van Harm Jan in november 1838 ook tegen in een lijst van bijdragen voor de bouw van de nieuwe kerk (op de plaats waar nu de kosterswoning van de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt aan de Weidebuurt in Heemse staat) waarvoor hij f.1,-- bijdraagt.

De tweede vrouw van Harm Jan, Jennigjen Hakkers, overlijdt op 25 januari 1848. Hij trouwt dan voor de derde keer, nu met een jongere zuster van zijn tweede vrouw: Hendrikjen Hakkers.

Duivelbanner.
Na de geboorte van de zonen Jan (1842) en Gerrit (1845) speelt zich bij de geboorte van het derde kind op 8 januari 1848 een gezinsdrama af. In die tijd werd de Dedemsvaart gegraven in Lutten, waardoor veel nieuwe inwoners zich hier komen vestigen, vooral uit Duitsland.(Koninkrijk Hannover). De meesten van hen waren Rooms Katholiek. Onder de nieuwelingen van velerlei pluimage waren ook mensen met allerlei "gaven" zoals wonderdokters en duivelbanners. Van de diensten van deze mensen werd in die tijd, zonder enige verdere medische voorzieningen, vaak gebruik gemaakt.
In die notulen van de Christelijk Afgescheiden Kerk te Heemse van 17 januari 1848 lezen we:

"Huisbezoeking bij de Broeder H.J. Hamhuis op t Kollendoornerveen uit oorzake... zijne bevrucht zijnde vrouw betoverd te zijn daar zij tegen veel vermaning der opzieners in onophoudelijk correspondeert en medicineert met een Goochelaar of Duivelbanner, tot eindelijk een kind geboren wordt"

Dit op 8 januari 1848 geboren jongetje Gerrit Jan sterft na enkele dagen op 17 januari 1848. De kerkenraad besluit Harm Jan van de kerk af te snijden.
Ook in het artikel bij de herdenking van 100 jaar Afscheiding "De Afscheiding te Heemse e.o. aan de hand van enige officiele stukken" door H. U. Bouwman, [1938] wordt hieraan gerefereerd:

"Een andere broeder uit Collendoornerveen meende dat zijn vrouw betooverd was, terwijl hij tegen veel vermaning der opzieneren onophoudelijk correspondeerd en medicineerd met eenen Gochelaar of Duivelbander tot er eindelijk een kind geboren word, waarbij het huisgezin uitroept geen kind maar een toverstuk waarnaar het kind binnen eenige dagen sterft"

Het geloof hechten aan tovenarij kwam volgens dit artikel in die periode omstreeks 1840 in deze hoek van Overijssel nog al eens voor.

Uit zijn derde huwelijk met de jongere zuster van zijn tweede vrouw, Hendrikjen Hakkers, worden in totaal 4 kinderen geboren: Jan (1842), Gerrit (1845), Gerrit Jan (1848 en na enkele dagen overleden) en Gerritdina (1852).
Dochter Gerritdina Hamhuis trouwt met Jan Hakkers en blijft met hem op het ouderlijk huis wonen. Via de zonen Jan en Gerrit die beiden naar elders verhuizen: Zoon Jan verhuist naar het Hardenbergerveld en zoon Gerrit naar Ane, zet deze tak Hamhuis zich verder voort.

Relatie met de familie Hobers
Herm Jans zoon Gerrit *1845 trouwt met Jennegien Hobers.

Avez-vous des renseignements supplémentaires, des corrections ou des questions concernant Harm Jan Hamhuis?
L'auteur de cette publication aimerait avoir de vos nouvelles!