Arbre généalogique Groenenberg Quartel Hamelink Riemens » Roelof van Cranendonck (1330-1388)

Données personnelles Roelof van Cranendonck 

• Il est né en l'an 1330.

  Roelof (van EMMICHOVEN) Cranendonck

• Professions:
• le 10 mai 1386 Zegelde als raad van de heer van Horne, Altena en Kurtersem 10.05.1386 met drie jachthoorns (2 en 1), met in een vrijkwartier 2 afgewende zalmen dans Maarheze.
• entre le 1368 et le 1388 Vermeld als pastoor van de kerk van Marrijs (=Maarheze, onder Cranendonck) 1368/88, dans Maarheze.
• (Illegitimate) : Buitenechtelijk kind van Dirck de moeder zou een dochter zijn van Roelof van Emmichoven.
• Il est décédé en l'an 1388, il avait 58 ans.
• Un enfant de Dirck van Cranendonck et NN van Emmichoven

Famille de Roelof van Cranendonck

Enfant(s):

1. Jan Roelofsz Cranendonck  1385-1454 
2. Edmond van Emmichoven  1385-1455
3. Willem van Ghennep Roelofs  1370-1411

Notes par Roelof van Cranendonck

Roelof van CRANENDONCK (van EMMICHOVEN)

verhaal van Roelof van Cranendonck (van Emmichoven).

Vermeld als pastoor van de
kerk van Marrijs (=Maarheze, onder Cranendonck) 1368/88, zegelde als raad van de heer van Horne, Altena en Kurtersem 10.05.1386 met drie jachthoorns (2 en 1), met in een vrijkwartier 2 afgewende zalm
en. Blijkens een belening van 31.10.1388 van "Willem van Ghennep Roelofs soen van Emmichoven pastoers van Marrijs" is hij vermoedelijk in of kort na 1388 overleden. Roelof had 3 (bastaard-)
zonen vermoedelijk bij 3 verschillende vrouwen: Willem van Gennep, Jan van Craenendonck en Edmond van Emmichoven (waarschijnlijk commandeur van de Malteser Orde 1455). Gezien zijn wapenvoering stamt w
aarschijnlijk zijn moeder uit het Altenase geslacht Van Emmichoven (2 afgekeerde zalmen), wellicht was ze een kleindochter van Roelof van Emmichoven vermeld 1300. Zijn vader zal een wapen met 3 hoorns
gehad hebben, waarschijnlijk iemand uit het geslacht Horne of Cranendonck. Gezien het standsverschil tussen het vasallengeslacht van Emminckhoven en het adelijke geslacht Horne/Cranendonck is hij ver
moedelijk een onwettige zoon geweest van EEN der zonen van Willem II van Cranendonck en Elisabeth van Steyn. Er zijn echter ook andere hypothesen mogelijk. Toen wij in 1992 onze monografie over de ges
lachten Cranendonckl publiceerden, gingen wij uit van een hypothetische stamvader Roelof (van) Cranendonck, vader van Jan Cranendonck Roelofsz., die wij als oudste in de bronnen hadden aangetroffen. D
eze Jan Cranendonck Roelofsz. werd samen met zijn (volwassen) zoons Roelof, Willem en Jan Jansz. Cranendonck in 1445-1450 genoemd als landpoorter van Dordrecht, wonende in Riederwaard (bij Ridderkerk)
. In het dijkkavelingsregister van de Riederwaard (ca.1453) komt hij voor als' Jan Roeloffssoen die men heet Jan Cranendonck'. Uit hem stammen de vele CranendonckeniKranendonken op de Zuidholl
andse eilanden en waarden. Van de hypothetische stamvader Roelof hadden wij echter in de archieven van Dordrecht en omliggende eilanden en waarden geen sporen aangetroffen. Reeds enkele jaren na de ui
tgave van ons boek werden wij via publikatie van de leemegisters van Altena2 geattendeerd op een zekere Jan van Kraandonk, zoon van Roelofvan Emmichoven, 'pas­toor van Marrijs'. Jan
van Kraandonk wordt hierin venneld in 1388 en 1392, maar het is onduidelijk of hij op dat moment al meerderjarig was. Pas in 1411 blijkt hij zelfstandig op te treden. Het geschatte geboortejaar van &
#39;onze' Jan Cranendonck Roelofsz. (ca. 1380), zou hiennee mooi overeenkomen. Hoewel voornaam, patroniem, familienaam en geschat geboortejaar zeer goed pasten, wilden wij toch iets meer zekerheid
, voordat we de conclusie zouden trekken dat Jan Cranendonck Roelofsz. inderdaad de zoon was van Roelof van Emmichoven, pastoor van Marrijs. Als hypothese werd deze afstamming in volgen­de
jaren overigens door anderen reeds verondersteld.3 Het heeft enige tijd geduurd voordat wij er achter kwamen, wat met 'Marrijs' werd bedoeld, maar toen het kwartje viel en wij veronderstelden
dat hier Maarheeze mee werd bedoeld, werd het pas echt spannend: de Brabantse heerlijkheid Cranendonck valt immers onder de parochie Maarheeze! Dank­zij een bronvermelding uit 1368, waarin
Roelof van Emmichoven ondubbelzinnig als pastoor van 'Maerheze' wordt aangeduid, kunnen wij onze hypothese nu ver­der uitbouwen. Behalve het bovengenoemde leen, zijn met name de gev
oerde wapens belangrijk m.b.t. de afstamming van het Riederwaard­se geslacht Cranendonck. In ons boek veronderstelden wij op grond van wapenovereenkomst reeds een verband met de heren van C
ranendonck, maar hoe dit precies in elkaar zat was onduidelijk. Het wapen van de Zuidhollandse Cranendoncken (1459) bestaat uit twee of drie hoorns vergezeld van een ster, met in een vrij kwartier twe
e afgewende zalmen met de koppen naar boven. In de 17e eeuw blijken de kleuren van dit wapen: rode hoorns op een gouden veld; blauwe zalmen op een groen veld. Het geslacht Home, dat vanaf 1242 de heer
lijkheid Cranendonck in bezit had, voerde eveneens drie rode hoorns op een gouden veld (de derde hoorn in het Zuidhollandse Cranendonckwapen werd soms afgedekt door het vrijkwartier): De afgewende zal
men komen overeen met het wapen Altena (twee afgewende rode zal­men op een gouden veld), maar ook met het wapen Ernnlichoven (twee afgewende gouden zalmen op een blauw veld). De afwijkingen
van deze basisfiguren in het wa­pen Cranendonck (een ster, de bovenste hoorn gewend, afwijkende kleuren van het vrij kwartier) kunnen worden gezien als 'breuken' (veranderingen in
het stamwapen die aangeven dat het een jongere of bastaardtak betreft). Inderdaad lijkt het wapen van de Hollandse Cranendoncken gebaseerd te zijn op het wapen van Roelof van Emmichoven, pasÂ&sh
y;toor van Maarheeze. In de inventaris van het archief van Altena is sprake van een akte d.d. 10-5-1386 bezegeld door o.a. 'Roe­lof van Emmichoven pastoer van Mareyis'. 5 Hoewel het
originele charter onvindbaar bleek, is toch een beschrijving van de zegelfiguur bekend dankzij een beschrijvend kaartje. Roelof van Emmichoven, pastoor van Mareyis, zegelde in 1386 met drie jachthoor
ns (2 en 1), met in een vrij kwartier twee afgewende zalmen.6 De naam Roelof van Emmichoven verwijst overduidelijk naar het Altenase geslacht Van Emmichoven, waarvan het familie­wapen terug
komt in het vrijkwartier van het wapen van de pastoor. Meestal is een vrij kwartier een aanwijzing voor een moe­derlijke afstamming. Deze afstamming uit het Altenase geslacht Van Emmichoven
blijkt uit het leen in de Spijk onder Em­mikhoven, dat aan zijn zoons wordt over­gedragen7. Bovendien was hij raad van Willem van Home en Altena, blijkens een akte uit 1386, med
e bezegeld door 'Ma­thijs van Kessel ridder, Dyrc van Uutwijc, Roelofvan Emmichoven pastoor van Ma­reys, ende Henric die Borchgrave, knape, onse ghetrou raed' .8 De vader
van pastoor Roelof zal derhalve een wapen met de drie hoorns hebben gevoerd. Gelet op de functie van de pastoor (Maarheeze onder Cranendonck) en de naam Cranendonck die zijn afstammelingen later voer
den, zou de vader iemand moeten zijn uit het geslacht Home of Cranendonck. Gezien het standsverschil tussen het adellijke geslacht Home/Cranendonck en het vazallengeslacht Van Emmichoven, betreft het
daarbij vermoedelijk geen wettige afstamming. Wellicht was de pastoor een bastaard van een van de broers Cranendonck uit de eerste helft van de 14e eeuw: Amoud, Willem (lIl) of Dirck van Cranendonck,
zoons van Willem II van Cranendonck en Elisabeth van Steyn. Dirck werd in het Land van Altena vermeld op 22-7-1331, toen heer Willem van Home en vijf van zijn Altenase leenmannen, waaronder Emond van
Emmichoven en Dirck van Cranendonck, een verklaring aflegden.9 Dirck, die mogelijk pastoor van Bindervelt in Limburg was, werd in de laatste jaren van zijn leven heer van Cranendonck (ca. 1340Â&
shy;1342), als opvolger van zijn broer Willem III (heer ca. 1323-ca.1340). Dirck moest het geslacht behoeden voor uitsterven en kreeg daarom dispensatie voor een huwelijk met zijn nicht Aleid van Home
. Het huwelijk leverde echter geen nageslacht op, zodat Aleid na zijn dood vrouwe van Cranendonck werd (ca.1342-ca.1355). Na de dood van Aleid ging de heerlijkheid Cranendonck over op resp. zoon(s) va
n Dirks' zuster Irmgard van Cranendonck, gehuwd met Thomas van Sevenbom. Andere hypothesen m.b.t. de vader van pastoor Roelof van Emmichoven zijn minder waarschijnlijk, maar niet uit te sluiten: o
ok een van de vele zoons van Gerard van Home en Joanna van Gaasbeek I Ermgard van Kleef zou in aanmerking kunnen komen, bijv. Jan van Home, overleden na 1350. Omdat Jan van Cranendonck een broer had d
ie Willem van Gennep genoemd werd, zou men kunnen denken dat de geslachtsnaam Cranen­donck gebaseerd was op zijn geboorteplaats: zijn vader was immers pastoor in Maarheeze/Cranendonck. Juis
t Roelofs' benoeming tot pastoor van Maarheeze versterkt ech­ter in onze ogen de hypothese van bastaardij uit de heren van Home-Altena: meestal zorgden de adellijke heren goed voor hun
bastaarden en het vergeven van bepaalde 'baantjes' hoorde daar zeker bij! Mede gelet op de dominerende aanwezigheid van leden van het geslacht van Home/Cranendonck in het Altenase woongebied v
an de Van Em­michovens, is een relatie tussen leden van deze geslachten zeer goed voorstelbaar. Overigens werd een Altena's leen, bestaande uit 6 morgen 2 hont land onder WaardhuiÂ
;­zerbroek (ten oosten van Emmikhoven), in 1461 nog aangeduid als 'de Kranendonken'.10 Uit het vrij kwartier in het wapen van Roelof van Emmichoven, pastoor van Maarheeze, kan voorzichtig
geconc1ude rd worden, dat hij met naam en toenaam vernoemd zou kun­nen zijn naar zijn grootvader van moederszijde. Deze grootvader Roelof van Emmicho­ven zou zeer goed identiek k
unnen zijn met de stamvader van het Altenase geslacht: Roelof van Emmichoven, genoemd 10-2-1300. Van het geslacht Van Emmichoven wordt wel beweerd, dat het evenals andere Altenase geslachten als Boeck
e1aer (Beuckelaer), zou stammen uit de heren van Altena.1I Wellicht is deze bewering gebaseerd op de zal men die deze geslachten in hun wapen voerden, of een foutieve interpretatie van een akte d.d. 2
9-4-1300, waarin Willem van Home en Altena zich verzoende met Jan van Rijs­wijk: Jan mocht hierna zijn huis en hof in leen houden, met toestemming daarbinnen een kemmenade te timmeren, zo g
root als 'heren Willem onsen sone, Lodewijck Boekelaer ende Roelof van Emmichoven goet ende moeghe1ijc sal duncken (te) wesen'. 12 Uiteraard wordt met 'onsen sone' slechts Willem bedoe
ld, de volgende heer van Home en Altena, en niet de getuigen Lodewijck Boekelaer en Roelofvan Emmichoven. Helaas is de genealogie van de oudere generaties van dit geslacht Van Emmichoven niet volledig
. Na een eerste fragment-genealogie, gebaseerd op een aantal lenen, 13 publiceerde Peter van Eeten in 1990 en 1991 een vrij uitgebreid overzicht van de op dat moment bekende gegevens.14 Uit deze publi
katies, aangevuld met gegevens o.a. uit sindsdien uitgegeven repertoria van lenen, valt echter met het nodige voorbehoud wel een fragmen­tarische genealogie van de oudste generaties te cont
rueren. De oude Roelof van Emmichoven had vermoedelijk meerdere zoons: Matthijs van Emmichoven en mogelijk ook Emond van Emmichoven (vermeld 1323, 1336) en Jan (de jonge) van Emmichoven (vermeld 1325)
: zie schema. De pastoor Roelof van Emmichoven kan zijn naam hebben gekregen via een onbekende dochter van oude Roelof van Emmichoven. Een extra moeilijkheid voor het reconstrueren van een genealogie
van het geslacht Van Emmichoven, ligt in het veelvuldig voorkomen van de voornaam Roelof. Behalve de Aanwijzing voor de nauwe onderlinge verwantschap tussen de pastoor en bovengenoemde Roe10fvan Emmic
hoven (overl. na 1396) ligt in het feit, dat een leen van 7 morgen land in de Spijk onder Emmikhoven door deze Roeof van Emmichoven, met toestemming van diens oudste zoon Anton, overgedragen werd op d
e kinderen van pastoor Roelof van Emmichoven. Deze Roelof van Emmichoven werd in 1392 beleend met 5 morgen land in Emmikhoven bij overdracht door een zekere Jan van Wisschel, eveneens zoon van een pas
toor, die op zijn beurt in 1411 werd beleend met de eerstgenoemde 7 morgen bij over­dracht door Jan van Craendonck, zoon van de pastoor Roelof van Emmichoven. Gelet op deze onderlinge '
uitwisseling' van lenen, kan worden vermoed, dat Jan van Wisschel of zijn vrouw Claessien op een of andere manier geparenteerd waren aan het geslacht Van Emmichoven. Een andere aanwijzing hiervoor
is het voorkomen van de naam Roelof in dit geslacht: in 1451 was in Emmikhoven sprake van de erven van Roelof van Wisschel. 15 Genealogie I. Roelolvan Emmichoven, geb. ca. 1330 (geschat), genoemd 136
8-1388 als pastoor van lJ> de kerk van Maarheeze (onder Cranendonck), zegelde 10-5-1386 als 'raad' van de heer van Home, Altena en Kurtersem met: drie jachthoorns (2 en 1), met in een vrij
kwartier twee afgewende zalmen. Kinderen (vermoedelijk bij verschillende vrouwen): 1. Willem van Gennep, geb. ca. 1370 (geschat), in 1388 beleend met 7 morgen land in de Spijk onder Emmikhoven, overl.
voor 4-7-1411. 2. Jan van Craendonck, geb. ca. 1380 (geschat), volgt Il. 3. Emond van Emmichoven, geb. ca. 1385 (geschat), vermeld 1388, mogelijk broeder en ridder van de orde van Sint Johannes van J
erusalem gezegd van Rhodos, commandeur van de Nederlandse zetel van de orde te Chantraine in het dorp Huppaye bij Jodoigne (Geldenaken, Belgisch Brabant), gezegd baljuw van Avalterre (1455). Een eerst
e vermelding van Roelof van Emmichoven, pastoor van de kerk van 'Maerheze', stamt uit een protocol van 1368, m.b.i. Empel en Meerwijk.'6 In het Land van Altena komt Roelof van Emmichoven,
pastoor van Marrijs, voor het eerst voor in 1382, als getuige.'Hij blijkt raad van de heer van Altena te zijn op 10-5-1386, op welke datum Willem van Home, heer van Altena, enige voorrechten aan W
oudrichem schonk; het charter was me­de bezegeld door 'Mathijs van Kessel ridder, Dyrc van Uutwijc, Roe10fvan Emmichoven pastoor van Mareys, ende Henric die Borchgrave, knape, onse ghe
trou raed' .18 Op dezelfde dag verklaarden rechter, schepenen en raad van Woudrichem aan de heer van Home, Altena en Kurtersem, dat zij alle artikelen van de privilegebrief die zij van hem hebben
gekregen zullen naleven. Met zegels van de poorte van Woudrichem, Matthijs van Kessel ridder, Didderic van Uutwijc, Roelof van Emminchoven pastoor van Mareyis, en Heynric de Borchgreve knape.19 Het la
atstgenoemde charter is zoek, maar volgens een beschrijvend kaartje m.b.i. dit charter zegelde Roelof van Emmichoven pastoor van Mareyis met: drie jachthoorns (2 en 1), met in een vrij kwartier twee a
fgewende zalmen. Vermoedelijk is hij in of kort na 1388 overleden, blijkens een belening d.d. 31-10-1388 van 'Willem van Ghennep Roelofs soen van Emmichoven pastoers van Marrijs' .Wellicht ide
ntiek met de jongste zoon van pastoor Roe10fvan Emmichoven was de Maltezer ridder Emond van Emmichoven. Deze Emond van Emychoven, commandeur van Chantraine, gezegd baljuw van AvalteIte, broeder (en) r
idder van de orde van Sint Johannes van Jerusalem gezegd van Rhodos, verklaarde 15-3-1455 dat Gilles van Luik, kanunnik en gevolmachtigde van het kapittel van het Heilig Kruis, opgave had verstrekt, v
anwege het leenhofvan het huis van Haneffe (ten westen van Luik), van de gronden gelegen in Dommartin.21 De Tempeliers of Ridders van de Orde van Sint Johannes van Jerusalem (na het verlies van Rhodos
meestal Maltezer Orde genoemd) hadden in de Nederlanden een baljuwschap genaamd Avalterre, met hoofdzetel in de commanderij Chantraine, gelegen in het dorp Huppaye bij Jodoigne (Geldenaken, Belgisch
Brabant). De commandeur van Chantraine was daarmee tevens baljuw van Avalterre (het gebied van de Nederlanden).

Avez-vous des renseignements supplémentaires, des corrections ou des questions concernant Roelof van Cranendonck?
L'auteur de cette publication aimerait avoir de vos nouvelles!

Barre chronologique Roelof van Cranendonck

Cliquez sur le nom pour plus d'information. Symboles utilisés:  grand-parents    parents    frères/soeurs    enfants