Arbre généalogique Verbeek » Feijke Wijbren de Vries (1922-2007)

Données personnelles Feijke Wijbren de Vries 

• Elle est née le 27 mai 1922 dans Dantumadeel Friesland Netherlands.
• Elle est décédée le 11 janvier 2007 dans Gronening Netherlands, elle avait 84 ans.
• Un enfant de Wijberen Alles de Vries et Folkje Gerks Jagersma

Famille de Feijke Wijbren de Vries

Elle est mariée avec Jan Watzen Bokma.

Ils se sont mariés le 30 octobre 1952 à Friesland Netherlands, elle avait 30 ans.

Enfant(s):

1. (Ne pas publique)
2. (Ne pas publique)
3. (Ne pas publique)

Notes par Feijke Wijbren de Vries

Familie en vrienden, broeders en zusters,
Watze en Giny, Piet en Folkje, Wybren en Wiegertje.

We zijn hier bij elkaar omdat een geliefd mens uit ons midden is gestorven:
Feikje Bokma-/de Vries/
geboren 27 mei 1922 en nu gestorven op 11 januari van dit jaar op de gezegende leeftijd van 84 jaar.
Vandaag zijn we bij elkaar, om afscheid te nemen, herinneringen met elkaar delen,
om haar de laatste eer te geven.

We beginnen de dienst met het ontsteken van de Paaskaars, teken van het Licht van Christus
In wiens naam we bij elkaar zijn

Het Licht van Christus is sterker dan alle duisternis, zijn liefde is sterker dan de dood!

We zoeken hulp en kracht bij de Allerhoogste.
Zingen we ps 121:1 en 4, waarna we een moment stil zijn

Stilte
Bemoediging en groet

Ook vandaag, juist vandaag verwachten wij hulp en steun
van God, de Heer die hemel en aarde heeft gemaakt,
Die trouw is tot in eeuwigheid, die ons nooit zal loslaten.
Genade en vrede voor u, voor jou van God onze Vader,
Jezus Christus onze levende Heer en van de Heilige Geest de Trooster,
Amen.

We zingen vanmiddag veel liederen die zr. Bokma, jullie moeder zelf heeft aangegeven. Zoals het volgende lied: Heer, herinner U de namen van heb die gestorven zijn. Een heel toepasselijk lied. Daarbij denken we natuurlijk aan jullie moeder en oma, maar ook aan andere die gestorven zijn, zoals jullie vader en opa.
Laten we het zingen als een inleiding op het gebed.

Gebed

Heer onze God,
U die was, die is en die komt,
Wij zijn hier bij elkaar en
Wij houden ons hart vast,
omdat het uur van afscheid nemen gekomen is.

Onze levensgezel, onze moeder, schoonmoeder, oma,
onze metgezel, die een naaste voor ons was,
is weggeroepen uit dit leven.

Vanmiddag gedenken wij haar leven
en haar geschiedenis;
Met alles wat daarin menselijk was
Het goede en het kwade, vreugde en verdriet, kortom
alles wat sinds mensenheugenis
het deel is van ons sterfelijke mensen.

Barmhartige,
onze namen staan in uw handpalmen
en uw naam staat op ons voorhoofd,
aan u vertrouwen wij toe
in eerbied en dankbaarheid
de mens van wie wij afscheid nemen;
bij u weten wij ons veilig,
in goede en kwade dagen,
in leven en in sterven.

Daarom komen we in het begin van dit uur, tot U
we bidden wees ons nabij, geef ons kracht voor deze dag, nu we afscheid moeten nemen van Feikje Bokma-/de Vries/.
We willen U danken dat zij 84 jaar heeft mogen worden.
En dat zij in rust en vrede is gestorven, in Christus.
Dat we weten, dat zij is geborgen in uw liefde, in ?t hemels Vaderhuis.
Wij bidden U, Wilt U ook ons omgeven met uw liefde, dat wij troost mogen putten bij U en bij elkaar. Wilt U ons leiden en behoeden als een herder zijn schapen. In Jezus naam, Amen

Zr. Bokma, jullie moeder was een heel gelovige vrouw, eenvoudig maar vast gelovig. Niet dat ze er veel over sprak. Het is voor ons allen vaak niet moeilijk om onder woorden te brengen wie God voor ons is. en toch proefde je dat het geloof belangrijk voor haar was, als een dragende kracht in haar leven. Ze kende de Heer als haar Verlosser en als haar herder.
We zingen ook om ons zelf te bemoedigen: Gz 14 1, 2, 5. De Heer is mijn herder

Wanneer je aan jullie moeder vroeg, waar ze graag uit las uit de bijbel, zei ze steevast: Spreuken. Een bijzondere keuze. En toch, je vindt in dit boek veel wijsheid, het is wat filosofisch van aard. Maar tegelijk is het een heel praktische wijsheid. Er spreekt levenswijsheid uit. Wijsheid die je aanwijzingen geeft in het dagelijks leven. En de manier waarop het is omschreven, door Koning Salomo met name, schuilt er ook stukje humor in, die de tekst kracht verleent en laat sprankelen.
Uit dit boek gaan we nu lezen. Een bloemlezing van uitspraken die passen bij het leven van jullie moeder, die belangrijk voor haar waren. Omdat het losse uitspraken zijn van Salomo, is het geen probleem dat ze uit diverse hoofdstukken komen.
We beginnen met een wat langer gedeelte waarin de wijsheidsleraar uitlegt aan zijn leerling, die hij mijn zoon noemt, waarom het belangrijk is om te zoeken naar wijsheid. Als het ware woorden en wijsheid ingebed in geloof die belangrijk waren voor jullie moeder, oma, zr. Bokma zou willen doorgeven aan jullie, haar kinderen en kleinzoons en familie, die ook ons houvast zullen geven in ons leven.

Inleidende woorden over wijsheid: Spreuken 3: 1-6, 13-18;
een bloemlezing uit de spreuken : 14:30,31; 15: 16-19, 22; 19:14; 25: 11,12,19, 23-24:

Een tevreden geest geeft een goede gezondheid, jaloezie knaagt aan je botten.

Wie een verschoppeling onderdrukt, beledigt zijn Schepper,

Wie zich over een arme ontfermt, eert hem.

Beter een schamel bezit en ontzag voor de Heer dan grote rijkdom en veel onrust.

Beter een karige schotel groenten en liefde, dan een vetgemeste os en haat.

Een driftkop wakkert ruzie aan, wie kalm is sust een twistgesprek.

Het pad van een luiaard is vol dorens, de weg van de oprechten is geëffend.

Bij gebrek aan overleg mislukken plannen, ze slagen door ampel beraad.

Je huis en rijkdom erf je van je voorouders, maar een vrouw met inzicht krijg je van de Heer.

Het juiste woord op de juiste tijd is als een gouden appel op een zilveren schaal.
Een wijze vermaning voor een luisterend oor
is als een gouden ring, een sieraad van het zuiverste goud.

Vertrouwen op een onbetrouwbaar mens in tijden van nood,
Is als eten met een rottend gebit, lopen met een verzwakte enkel.

Zoals de noordenwind striemende regen brengt, zo brengt geroddel woedende blikken.

Je kunt beter in een hoekje op het dak wonen dan in een met een vrouw die ruzie zoekt.

Tot slot:Spr 3: 3,5a
Vergeet mijn lessen niet.
Mogen liefde en trouw je nooit verlaten,
Wind ze om je hals, schrijf ze in je hart.
God en de mensen zullen je genegen zijn
En je zult waardering ondervinden.
Vertrouw op de Heer met heel je hart.

Zingen: ps 103: 5, 7

Het geloof in Jezus Christus als haar Heiland was ook belangrijk voor haar. Zoals dat is verwoordt in dat bekende lied. Jezus, uw verzoenend sterven, blijft het rustpunt van ons hart.
De woorden van dit gedicht gaf ze ingelijst als kado aan jullie vader, Jan Bokma, bij zijn belijdenis. Toen deze overleed en er een tekst moest komen was dit het eerste waar ze naar greep. We lezen het als een gedicht:

Jezus, uw verzoenend sterven
blijft het rustpunt van ons hart.
Als wij alles, alles derven,
blijft uw liefd? ons bij in smart.
Och, wanneer mijn oog eens breekt,
?t angstig doodszweet van mij leekt,
dat uw bloed mijn hoop dan wekke
en mijn schuld voor God bedekke.

Daar was ze dankbaar voor! Ze wilde daarom graag dat we juist op deze dag ook een danklied zouden zingen, omdat ze God de lof en de dank wilde geven. Laten ook wij met haar God danken voor zijn genade en vaderlijke zorg in haar en ons leven.

Zingen: gz 44:1 Dankt, dankt nu allen God

Meditatie

Het is prachtig wanneer op een begrafenis een danklied kan worden gezongen. Juist als het er op aan komt, dat we dan God kennen, rust en kracht vinden bij de Heer. Jezus, uw verzoenend sterven blijft het rustpunt van ons hart

Bij elk sterven worden wij met de neus op de werkelijkheid gedrukt: ook wij zullen een keer sterven. Voor velen een moeilijk gegeven. We weten niet wanneer en hoe, maar wel dat we sterven zullen.
Het stelt je voor de vraag: wat is sterven,
Maar ook: wat is leven? Waar gaat het om?
Wat is wijsheid? Hoe leef je op een zinvolle manier.

Jullie moeder en oma vond antwoorden op deze vragen in de bijbel, in haar geloof in God, haar Heer en Heiland. En voor het dagelijks leven vond ze steun en richting in de praktische wijsheid van Spreuken,
om ?lief te hebben en trouw? te zijn, liefde en trouw, dat is het eerste in deze tekst die ons worden voorgehouden. ?vertrouw op de Heer met heel je hart?.
Heel vanzelfsprekend was God er, zag ze Hem in de natuur, in de bloemen die bloeiden in haar tuin, er bloeide bijna altijd wel wat? een heenwijzing naar God die er altijd is, zomer en winter, in goede en kwade tijden. Ze genoot van de natuur, koeien in de wei? ze was dan ook een plattelandskind, een friezin wel te verstaan. In haar hart is ze altijd fries gebleven. zo waren de frieze aardappelen alleen maar lekker!

Feikje /de Vries/ werd geboren in Rintsumageest, een klein dorpje in Friesland, als 4e dochter van 5 kinderen. Maar spoedig verhuisde het gezin /de Vries/ naar Bolsward, Friesland Netherlands, Friesland Netherlands waar vader een klein boerderijtje begon. Met hard werken en zuinigheid konden ze hier goed van bestaan, werd het langzaamaan een boerderij.
Na de lagere school ging ze aan ?t werk thuis, maar vooral bij enkele zussen die inmiddels getrouwd waren.
In Bolsward, Friesland Netherlands, Friesland Netherlands ontmoette ze Jan Bokma, een rijke boerenzoon, wiens vader rentenierde.
Dat was natuurlijk een heel verschil in achtergrond, wat zeker in die tijd wel opzien baarde. Zo vertelde ze geregeld, dat toen zij samen de kerk inliepen, er geroezemoes ontstond en iedereen opkeek? dat heeft voor altijd een stempel op haar gedrukt.

De verkeringstijd was tegelijk de tijd van de 2e wereldoorlog. De oorlogsjaren hadden een grote impact op het hele leven, ook op die van Feikje /de Vries/. Zo moest jullie vader ook een tijd onderduiken, in Gaasterland... de gevechten om de afsluitdijk, waar ze vlak bij woonde ?en de duitsers hebben dat niet kunnen veroveren?!
Het feit dat je niemand kon vertrouwen. De spanning van leven en dood hing in de lucht en beinvloedde alles. Het feit dat je wist wie aan welke kant, je kon nooit zeker weten of iemand wel of niet een verrader was?Het maakte haar terughou-dend in sociale contacten.
Zoals Salomo al zei: Vertrouwen op een onbetrouwbaar mens in tijden van nood,
Is als eten met een rottend gebit, lopen met een verzwakte enkel.
Ze leerde ook juist het belang van zwijgen, van trouw en betrouwbaar zijn, geheimen kunnen bewaren. Daarin was ze zorgvuldig. Roddel, spreken voor een ander, over een ander, is als striemdende regen uit het noorden ? het striemt, doet pijn, maakt stuk.

De tijd voor en tijdens de oorlog betekende ook schaarste, hele gewone dingen waren bijna niet te krijgen? de zuinigheid die dat met zich meebracht is altijd gebleven. ?beter de maag bedorven, dan het eten.? Het klinkt als een spreuk van Salomo. In onze tijd kunnen we nog heel wat leren van die zuinigheid en het waarderen van het kleine. Het zou ons milieu, de natuur, waar zij zo van genoot ten goede komen.
later het overvliegen van de bombardementsvluchten naar Duitsland. Het gebrom van de vliegtuigen, dat een gebrom was van ?hoop en bevrijding?.
Bij de bevrijding was ze ziek. het schotse regiment met doedelzakken oefende op de weg voor haar huis. Ze kon ze horen maar bijna nooit zien.

De verkering is ook een poos uit geweest. maar toch vonden ze elkaar weer en trouwden in 1952 en gingen wonen in Utrecht vanwege het werk van jullie vader als monteur in een fabriek. Ondanks de woningnood in die tijd konden ze een kleine flat kopen, daar werden jun kinderen geboren, Watze, Folkje en Wybren.
Als jullie er vroeger heen reisden was ze altijd weer blij als het weidelandschap zich weer toonde, als ze kerktorens van Bolsward, Friesland Netherlands, Friesland Netherlands weer zag en er om haar heen Fries werd gesproken.
Sowiezo genoot van alles wat met friesland te maken had. Wekelijks keek ze naar de friese TV uitzending en verwachtte min of meer dat jullie dat ook deden.
In ?63 verhuisde de familie naar Vleuten, een huis met tuin. Al was het daar fijn, het was maar kort. Jullie vader was gedwongen nieuw werk te zoeken en ze kozen toen voor het noorden: wonen in Wagenborgen en Jan Bokma ging werken als monteur en werkvoorbereider bij de Aldel in Delfzijl.
Feikje Bokma, zij was trouw en zorgzaam in haar taken in het gezin, de huishouding, de zorg voor de kinderen. Maar ook gezelligheid, samen spelletjes doen. Omdat jullie vader een druk bestaan had met werk en de muziek, was zij de vaste spil in huis. Ze was er. En zorgde dat alles op tijd klaar stond. Ze was nooit ziek, dat kon ook niet immers
Ze wilde jullie opvoeden in het geloof, daarom ging ze ook met jullie naar de kerk, al kostte dat haar moeite
Toen vader met de vut ging, was er meer tijd om dagjes weg te gaan. familie, dagen waar ook paarden waren, vooral friese paarden natuurlijk.
In ?86 werd jullie vader ziek. en dat trad steeds meer op de voorgrond. In de zorg voor haar man cijferde ze zich weg, al was het op het laatst zwaar. Toen ze zelf geholpen moest worden aan haar voet, moest jullie vader naar Solwerd. Hij zou net weer thuis komen, een paar dagen daarvoor overleed hij? ze had zo graag gewild dat zij dat laatste stuk voor hem had kunnen zorgen, dat hij thuis was geweest.
Na het overlijden heeft ze overwogen om naar Friesland te verhuizen, dat trok nog altijd. Verrukt kon ze vertellen over de wijde friese luchten, het vee in de wei en het landschap er om heen. Zo ook de meren met al die mooie witte puntjes erop (zeilen). Daarom muziek vah Lemsterkoor, dat ook op de begrafenis van haarzus Grietje klonk. Als
Zo was ze ook trots op de ?friese voormannen in poltiek en openbaar bestuur, ja ja die friezen zijn niet zo min?, (dat lijkt wel op ons groningers) toch besloot ze hier te blijven, je vindt niet meer wat je hebt achtergelaten. Ze kreeg ze meer sociale contacten in het dorp. Genoot van haar tuin, de heel gewone dingen. Dat er bezoek kwam, dan werd ook alle aandacht op het bezoek gericht, gesprekken over politiek? ze was goed bij en vroeg je naar je mening.
Als ik haar bezocht, viel me altijd haar rust en kracht op. Haar duidelijkheid en eenvoud, in de zin van op 1 ding gericht. Niet onrustig, maar op 1 ding gericht ? op het gesprek. Door haar vaste dagindeling, maar ook het met beraad te werk gaan?. er spreekt een trouw uit. En vertrouwen.
In het goed en trouw en zorgzaam doen van de dagelijkse dingen, dat is ook een manier van God eren. Het leven leven, met dat wat Hij heeft gegeven, daarmee tevreden zijn en er wat moois van maken. In liefde en trouw, met ontzag voor de Heer. zoals de leraar ook ons zegt: Denk aan Hem bij alles wat je doet, dan baant Hij voor jou de weg.
Ook rond de operatie was er die rust, dat vertrouwen. Uiteindelijk dat geborgen weten bij de Heer: uw verzoenend sterven is het rustpunt van mijn hart? ze was bij die operatie al vlakbij de hemelpoort en ervaardde vrede, de vrede van de Heer die alle verstand te boven gaat.

Na het overlijden van jullie vader is ze begonnen met spullen te verdelen. Ze vond het een geruststellende gedachte te weten dat dat geregeld was.
Immers: ?Bij gebrek aan overleg mislukken plannen, ze slagen door ampel beraad.?, aldus Salomo.
Om te voorkomen dat het huis leeg zou raken plakte ze hier en daar een briefje onder met de naam van de begunstigde erop. ?als ik er niet meer ben moeten jullie niet met al die rommel zitten?.
Zonder dat het heel duidelijk opviel heeft ze zich toch voorbereid op het einde, dat zou komen. Getuige de briefjes met haar laatste wens, de opgave van liederen.
Zo heeft zij op haar wijze geleefd met liefde en trouw, in geloof.
Gelukkig mocht ze tot het laatst toe in haar eigen huis wonen, dat was één van haar wensen. En na een paar dagen, heel rustig is ze heengegaan. naar het hemels Vaderhuis.

Wat is leven, wat is sterven
Juist waar de wereld zwijgt, geeft het geloof ons een troostvolle boodschap. Het uitzicht op eeuwig leven.
Wat is sterven? Het is dat al het aardse ophoudt.
Het leven gaat door, maar het zichtbare houdt op, het materiele wat ons hier vasthoudt, maar geloof, hoop en liefde blijven eeuwig bestaan.
Het sterven is een komen bij de Heer, die is gestorven voor ons en weer is opgestaan, die de macht van schuld en dood heeft overwonnen -
- de Heer die ook die woorden spreekt: kom tot Mij, ik geef je rust.
Als je sterft, is er iemand die op je wacht en brengt in het hemels Vaderhuis en met jou vele anderen, een menigte die niet te tellen is. Daar is vrede en rust hun deel voorimmer

Laat dat ons troosten, dat Jezus verzoenend sterven ook het rustpunt in ons hart zal zijn en we in het leven hier de richtlijnen uit spreuken in ons hart vasthouden. Dan zullen zij ook onze dagen vermeerderen en ons geluk geven. Laten ook wij op onze wijze liefde en trouw nooit verlaten en op de Heer vertrouwen.

amen

Zingen gz 358: 6

gebed Jezus zegt: Ik ben de opstanding en het leven. Laten we daarom in vertrouwen tot Hem bidden:

Goede God, die waakt over het begin en over het einde van alle dingen.
We zijn dankbaar voor alle goede herinneringen, voor liefde van ??..
Voor alles wat ij te geven had.

Wees ons nabij nu we de gang naar het graf moeten gaan,
dat we h kunnen loslaten,
in het vertrouwen dat zij veilig is in uw armen,
dat U haar bewaart in liefde, tot in eeuwigheid.

Zingen: gz 293: 1 en 2

De dienst wordt voortgezet op de begraafplaats.
Ik verzoek u allen te gaan staan,
Om nu samen met de familie
het lichaam van Feikje Bokma naar haar laatste rustplaats te brengen.

Tijdens het uitdragen orgelspel

Bij het graf:

het laatste moment van afscheid is gekomen.
Zijn we een moment stil zodat ieder op eigen wijze Feikje Bokma ?/de Vries/ kan gedenken

Laten we dan nu begraven,
die haar taak hier heeft gedaan:
haar toevertrouwen aan de aarde,
waar zij zo vertrouwd mee was.
Stof uit stof en as uit as

Laten we dan nu tranen
Van verdriet en van gemis
Laten vallen op de aarde
Die ons wieg en woning is
Stof uit stof en as uit as

Laten wij dan nu verzorgen
Wat er bleef van deze mens
Wetend dat haar geest geborgen
Bij de Bron van alles is
Stof uit stof en as uit as

Moment van stilte, het zakken van de kist.

Haar naam Feikje Bokma-/de Vries/
is gegrift in Gods hand en in ons hart.
Wij mogen in Christus een weerzien verwachten.

Laten we ons bemoedigen met de woorden van de Geloofsbelijdenis
Ik geloof in God de Vader

Mogen wij allen ervaren dat deze dood niet het einde is, maar een nieuw begin,
Het is tijd om vanhier te gaan ons leven in, met de zegen van Eeuwige die ons draagt:

De genade van God onze Vader,
de liefde van onze heer JC en
de troost v.d. HG zij met ons allen, amen.

Familie en vrienden, broeders en zusters,
Watze en Giny, Piet en Folkje, Wybren en Wiegertje.

We zijn hier bij elkaar omdat een geliefd mens uit ons midden is gestorven:
Feikje Bokma-/de Vries/
geboren 27 mei 1922 en nu gestorven op 11 januari van dit jaar op de gezegende leeftijd van 84 jaar.
Vandaag zijn we bij elkaar, om afscheid te nemen, herinneringen met elkaar delen,
om haar de laatste eer te geven.

We beginnen de dienst met het ontsteken van de Paaskaars, teken van het Licht van Christus
In wiens naam we bij elkaar zijn

Het Licht van Christus is sterker dan alle duisternis, zijn liefde is sterker dan de dood!

We zoeken hulp en kracht bij de Allerhoogste.
Zingen we ps 121:1 en 4, waarna we een moment stil zijn

Stilte
Bemoediging en groet

Ook vandaag, juist vandaag verwachten wij hulp en steun
van God, de Heer die hemel en aarde heeft gemaakt,
Die trouw is tot in eeuwigheid, die ons nooit zal loslaten.
Genade en vrede voor u, voor jou van God onze Vader,
Jezus Christus onze levende Heer en van de Heilige Geest de Trooster,
Amen.

We zingen vanmiddag veel liederen die zr. Bokma, jullie moeder zelf heeft aangegeven. Zoals het volgende lied: Heer, herinner U de namen van heb die gestorven zijn. Een heel toepasselijk lied. Daarbij denken we natuurlijk aan jullie moeder en oma, maar ook aan andere die gestorven zijn, zoals jullie vader en opa.
Laten we het zingen als een inleiding op het gebed.

Gebed

Heer onze God,
U die was, die is en die komt,
Wij zijn hier bij elkaar en
Wij houden ons hart vast,
omdat het uur van afscheid nemen gekomen is.

Onze levensgezel, onze moeder, schoonmoeder, oma,
onze metgezel, die een naaste voor ons was,
is weggeroepen uit dit leven.

Vanmiddag gedenken wij haar leven
en haar geschiedenis;
Met alles wat daarin menselijk was
Het goede en het kwade, vreugde en verdriet, kortom
alles wat sinds mensenheugenis
het deel is van ons sterfelijke mensen.

Barmhartige,
onze namen staan in uw handpalmen
en uw naam staat op ons voorhoofd,
aan u vertrouwen wij toe
in eerbied en dankbaarheid
de mens van wie wij afscheid nemen;
bij u weten wij ons veilig,
in goede en kwade dagen,
in leven en in sterven.

Daarom komen we in het begin van dit uur, tot U
we bidden wees ons nabij, geef ons kracht voor deze dag, nu we afscheid moeten nemen van Feikje Bokma-/de Vries/.
We willen U danken dat zij 84 jaar heeft mogen worden.
En dat zij in rust en vrede is gestorven, in Christus.
Dat we weten, dat zij is geborgen in uw liefde, in ’t hemels Vaderhuis.
Wij bidden U, Wilt U ook ons omgeven met uw liefde, dat wij troost mogen putten bij U en bij elkaar. Wilt U ons leiden en behoeden als een herder zijn schapen. In Jezus naam, Amen

Zr. Bokma, jullie moeder was een heel gelovige vrouw, eenvoudig maar vast gelovig. Niet dat ze er veel over sprak. Het is voor ons allen vaak niet moeilijk om onder woorden te brengen wie God voor ons is. en toch proefde je dat het geloof belangrijk voor haar was, als een dragende kracht in haar leven. Ze kende de Heer als haar Verlosser en als haar herder.
We zingen ook om ons zelf te bemoedigen: Gz 14 1, 2, 5. De Heer is mijn herder

Wanneer je aan jullie moeder vroeg, waar ze graag uit las uit de bijbel, zei ze steevast: Spreuken. Een bijzondere keuze. En toch, je vindt in dit boek veel wijsheid, het is wat filosofisch van aard. Maar tegelijk is het een heel praktische wijsheid. Er spreekt levenswijsheid uit. Wijsheid die je aanwijzingen geeft in het dagelijks leven. En de manier waarop het is omschreven, door Koning Salomo met name, schuilt er ook stukje humor in, die de tekst kracht verleent en laat sprankelen.
Uit dit boek gaan we nu lezen. Een bloemlezing van uitspraken die passen bij het leven van jullie moeder, die belangrijk voor haar waren. Omdat het losse uitspraken zijn van Salomo, is het geen probleem dat ze uit diverse hoofdstukken komen.
We beginnen met een wat langer gedeelte waarin de wijsheidsleraar uitlegt aan zijn leerling, die hij mijn zoon noemt, waarom het belangrijk is om te zoeken naar wijsheid. Als het ware woorden en wijsheid ingebed in geloof die belangrijk waren voor jullie moeder, oma, zr. Bokma zou willen doorgeven aan jullie, haar kinderen en kleinzoons en familie, die ook ons houvast zullen geven in ons leven.

Inleidende woorden over wijsheid: Spreuken 3: 1-6, 13-18;
een bloemlezing uit de spreuken : 14:30,31; 15: 16-19, 22; 19:14; 25: 11,12,19, 23-24:

Een tevreden geest geeft een goede gezondheid, jaloezie knaagt aan je botten.

Wie een verschoppeling onderdrukt, beledigt zijn Schepper,

Wie zich over een arme ontfermt, eert hem.

Beter een schamel bezit en ontzag voor de Heer dan grote rijkdom en veel onrust.

Beter een karige schotel groenten en liefde, dan een vetgemeste os en haat.

Een driftkop wakkert ruzie aan, wie kalm is sust een twistgesprek.

Het pad van een luiaard is vol dorens, de weg van de oprechten is geëffend.

Bij gebrek aan overleg mislukken plannen, ze slagen door ampel beraad.

Je huis en rijkdom erf je van je voorouders, maar een vrouw met inzicht krijg je van de Heer.

Het juiste woord op de juiste tijd is als een gouden appel op een zilveren schaal.
Een wijze vermaning voor een luisterend oor
is als een gouden ring, een sieraad van het zuiverste goud.

Vertrouwen op een onbetrouwbaar mens in tijden van nood,
Is als eten met een rottend gebit, lopen met een verzwakte enkel.

Zoals de noordenwind striemende regen brengt, zo brengt geroddel woedende blikken.

Je kunt beter in een hoekje op het dak wonen dan in een met een vrouw die ruzie zoekt.

Tot slot:Spr 3: 3,5a
Vergeet mijn lessen niet.
Mogen liefde en trouw je nooit verlaten,
Wind ze om je hals, schrijf ze in je hart.
God en de mensen zullen je genegen zijn
En je zult waardering ondervinden.
Vertrouw op de Heer met heel je hart.

Zingen: ps 103: 5, 7

Het geloof in Jezus Christus als haar Heiland was ook belangrijk voor haar. Zoals dat is verwoordt in dat bekende lied. Jezus, uw verzoenend sterven, blijft het rustpunt van ons hart.
De woorden van dit gedicht gaf ze ingelijst als kado aan jullie vader, Jan Bokma, bij zijn belijdenis. Toen deze overleed en er een tekst moest komen was dit het eerste waar ze naar greep. We lezen het als een gedicht:

Jezus, uw verzoenend sterven
blijft het rustpunt van ons hart.
Als wij alles, alles derven,
blijft uw liefd’ ons bij in smart.
Och, wanneer mijn oog eens breekt,
’t angstig doodszweet van mij leekt,
dat uw bloed mijn hoop dan wekke
en mijn schuld voor God bedekke.

Daar was ze dankbaar voor! Ze wilde daarom graag dat we juist op deze dag ook een danklied zouden zingen, omdat ze God de lof en de dank wilde geven. Laten ook wij met haar God danken voor zijn genade en vaderlijke zorg in haar en ons leven.

Zingen: gz 44:1 Dankt, dankt nu allen God

Meditatie

Het is prachtig wanneer op een begrafenis een danklied kan worden gezongen. Juist als het er op aan komt, dat we dan God kennen, rust en kracht vinden bij de Heer. Jezus, uw verzoenend sterven blijft het rustpunt van ons hart

Bij elk sterven worden wij met de neus op de werkelijkheid gedrukt: ook wij zullen een keer sterven. Voor velen een moeilijk gegeven. We weten niet wanneer en hoe, maar wel dat we sterven zullen.
Het stelt je voor de vraag: wat is sterven,
Maar ook: wat is leven? Waar gaat het om?
Wat is wijsheid? Hoe leef je op een zinvolle manier.

Jullie moeder en oma vond antwoorden op deze vragen in de bijbel, in haar geloof in God, haar Heer en Heiland. En voor het dagelijks leven vond ze steun en richting in de praktische wijsheid van Spreuken,
om ‘lief te hebben en trouw’ te zijn, liefde en trouw, dat is het eerste in deze tekst die ons worden voorgehouden. ‘vertrouw op de Heer met heel je hart’.
Heel vanzelfsprekend was God er, zag ze Hem in de natuur, in de bloemen die bloeiden in haar tuin, er bloeide bijna altijd wel wat… een heenwijzing naar God die er altijd is, zomer en winter, in goede en kwade tijden. Ze genoot van de natuur, koeien in de wei… ze was dan ook een plattelandskind, een friezin wel te verstaan. In haar hart is ze altijd fries gebleven. zo waren de frieze aardappelen alleen maar lekker!

Feikje /de Vries/ werd geboren in Rintsumageest, een klein dorpje in Friesland, als 4e dochter van 5 kinderen. Maar spoedig verhuisde het gezin /de Vries/ naar Bolsward, Friesland Netherlands, Friesland Netherlands waar vader een klein boerderijtje begon. Met hard werken en zuinigheid konden ze hier goed van bestaan, werd het langzaamaan een boerderij.
Na de lagere school ging ze aan ’t werk thuis, maar vooral bij enkele zussen die inmiddels getrouwd waren.
In Bolsward, Friesland Netherlands, Friesland Netherlands ontmoette ze Jan Bokma, een rijke boerenzoon, wiens vader rentenierde.
Dat was natuurlijk een heel verschil in achtergrond, wat zeker in die tijd wel opzien baarde. Zo vertelde ze geregeld, dat toen zij samen de kerk inliepen, er geroezemoes ontstond en iedereen opkeek… dat heeft voor altijd een stempel op haar gedrukt.

De verkeringstijd was tegelijk de tijd van de 2e wereldoorlog. De oorlogsjaren hadden een grote impact op het hele leven, ook op die van Feikje /de Vries/. Zo moest jullie vader ook een tijd onderduiken, in Gaasterland... de gevechten om de afsluitdijk, waar ze vlak bij woonde “en de duitsers hebben dat niet kunnen veroveren”!
Het feit dat je niemand kon vertrouwen. De spanning van leven en dood hing in de lucht en beinvloedde alles. Het feit dat je wist wie aan welke kant, je kon nooit zeker weten of iemand wel of niet een verrader was…Het maakte haar terughou-dend in sociale contacten.
Zoals Salomo al zei: Vertrouwen op een onbetrouwbaar mens in tijden van nood,
Is als eten met een rottend gebit, lopen met een verzwakte enkel.
Ze leerde ook juist het belang van zwijgen, van trouw en betrouwbaar zijn, geheimen kunnen bewaren. Daarin was ze zorgvuldig. Roddel, spreken voor een ander, over een ander, is als striemdende regen uit het noorden – het striemt, doet pijn, maakt stuk.

De tijd voor en tijdens de oorlog betekende ook schaarste, hele gewone dingen waren bijna niet te krijgen… de zuinigheid die dat met zich meebracht is altijd gebleven. ‘beter de maag bedorven, dan het eten.’ Het klinkt als een spreuk van Salomo. In onze tijd kunnen we nog heel wat leren van die zuinigheid en het waarderen van het kleine. Het zou ons milieu, de natuur, waar zij zo van genoot ten goede komen.
later het overvliegen van de bombardementsvluchten naar Duitsland. Het gebrom van de vliegtuigen, dat een gebrom was van “hoop en bevrijding”.
Bij de bevrijding was ze ziek. het schotse regiment met doedelzakken oefende op de weg voor haar huis. Ze kon ze horen maar bijna nooit zien.

De verkering is ook een poos uit geweest. maar toch vonden ze elkaar weer en trouwden in 1952 en gingen wonen in Utrecht vanwege het werk van jullie vader als monteur in een fabriek. Ondanks de woningnood in die tijd konden ze een kleine flat kopen, daar werden jun kinderen geboren, Watze, Folkje en Wybren.
Als jullie er vroeger heen reisden was ze altijd weer blij als het weidelandschap zich weer toonde, als ze kerktorens van Bolsward, Friesland Netherlands, Friesland Netherlands weer zag en er om haar heen Fries werd gesproken.
Sowiezo genoot van alles wat met friesland te maken had. Wekelijks keek ze naar de friese TV uitzending en verwachtte min of meer dat jullie dat ook deden.
In ’63 verhuisde de familie naar Vleuten, een huis met tuin. Al was het daar fijn, het was maar kort. Jullie vader was gedwongen nieuw werk te zoeken en ze kozen toen voor het noorden: wonen in Wagenborgen en Jan Bokma ging werken als monteur en werkvoorbereider bij de Aldel in Delfzijl.
Feikje Bokma, zij was trouw en zorgzaam in haar taken in het gezin, de huishouding, de zorg voor de kinderen. Maar ook gezelligheid, samen spelletjes doen. Omdat jullie vader een druk bestaan had met werk en de muziek, was zij de vaste spil in huis. Ze was er. En zorgde dat alles op tijd klaar stond. Ze was nooit ziek, dat kon ook niet immers
Ze wilde jullie opvoeden in het geloof, daarom ging ze ook met jullie naar de kerk, al kostte dat haar moeite
Toen vader met de vut ging, was er meer tijd om dagjes weg te gaan. familie, dagen waar ook paarden waren, vooral friese paarden natuurlijk.
In ‘86 werd jullie vader ziek. en dat trad steeds meer op de voorgrond. In de zorg voor haar man cijferde ze zich weg, al was het op het laatst zwaar. Toen ze zelf geholpen moest worden aan haar voet, moest jullie vader naar Solwerd. Hij zou net weer thuis komen, een paar dagen daarvoor overleed hij… ze had zo graag gewild dat zij dat laatste stuk voor hem had kunnen zorgen, dat hij thuis was geweest.
Na het overlijden heeft ze overwogen om naar Friesland te verhuizen, dat trok nog altijd. Verrukt kon ze vertellen over de wijde friese luchten, het vee in de wei en het landschap er om heen. Zo ook de meren met al die mooie witte puntjes erop (zeilen). Daarom muziek vah Lemsterkoor, dat ook op de begrafenis van haarzus Grietje klonk. Als
Zo was ze ook trots op de “friese voormannen in poltiek en openbaar bestuur, ja ja die friezen zijn niet zo min”, (dat lijkt wel op ons groningers) toch besloot ze hier te blijven, je vindt niet meer wat je hebt achtergelaten. Ze kreeg ze meer sociale contacten in het dorp. Genoot van haar tuin, de heel gewone dingen. Dat er bezoek kwam, dan werd ook alle aandacht op het bezoek gericht, gesprekken over politiek… ze was goed bij en vroeg je naar je mening.
Als ik haar bezocht, viel me altijd haar rust en kracht op. Haar duidelijkheid en eenvoud, in de zin van op 1 ding gericht. Niet onrustig, maar op 1 ding gericht – op het gesprek. Door haar vaste dagindeling, maar ook het met beraad te werk gaan…. er spreekt een trouw uit. En vertrouwen.
In het goed en trouw en zorgzaam doen van de dagelijkse dingen, dat is ook een manier van God eren. Het leven leven, met dat wat Hij heeft gegeven, daarmee tevreden zijn en er wat moois van maken. In liefde en trouw, met ontzag voor de Heer. zoals de leraar ook ons zegt: Denk aan Hem bij alles wat je doet, dan baant Hij voor jou de weg.
Ook rond de operatie was er die rust, dat vertrouwen. Uiteindelijk dat geborgen weten bij de Heer: uw verzoenend sterven is het rustpunt van mijn hart… ze was bij die operatie al vlakbij de hemelpoort en ervaardde vrede, de vrede van de Heer die alle verstand te boven gaat.

Na het overlijden van jullie vader is ze begonnen met spullen te verdelen. Ze vond het een geruststellende gedachte te weten dat dat geregeld was.
Immers: ‘Bij gebrek aan overleg mislukken plannen, ze slagen door ampel beraad.’, aldus Salomo.
Om te voorkomen dat het huis leeg zou raken plakte ze hier en daar een briefje onder met de naam van de begunstigde erop. “als ik er niet meer ben moeten jullie niet met al die rommel zitten”.
Zonder dat het heel duidelijk opviel heeft ze zich toch voorbereid op het einde, dat zou komen. Getuige de briefjes met haar laatste wens, de opgave van liederen.
Zo heeft zij op haar wijze geleefd met liefde en trouw, in geloof.
Gelukkig mocht ze tot het laatst toe in haar eigen huis wonen, dat was één van haar wensen. En na een paar dagen, heel rustig is ze heengegaan. naar het hemels Vaderhuis.

Wat is leven, wat is sterven
Juist waar de wereld zwijgt, geeft het geloof ons een troostvolle boodschap. Het uitzicht op eeuwig leven.
Wat is sterven? Het is dat al het aardse ophoudt.
Het leven gaat door, maar het zichtbare houdt op, het materiele wat ons hier vasthoudt, maar geloof, hoop en liefde blijven eeuwig bestaan.
Het sterven is een komen bij de Heer, die is gestorven voor ons en weer is opgestaan, die de macht van schuld en dood heeft overwonnen -
- de Heer die ook die woorden spreekt: kom tot Mij, ik geef je rust.
Als je sterft, is er iemand die op je wacht en brengt in het hemels Vaderhuis en met jou vele anderen, een menigte die niet te tellen is. Daar is vrede en rust hun deel voorimmer

Laat dat ons troosten, dat Jezus verzoenend sterven ook het rustpunt in ons hart zal zijn en we in het leven hier de richtlijnen uit spreuken in ons hart vasthouden. Dan zullen zij ook onze dagen vermeerderen en ons geluk geven. Laten ook wij op onze wijze liefde en trouw nooit verlaten en op de Heer vertrouwen.

amen

Zingen gz 358: 6

gebed Jezus zegt: Ik ben de opstanding en het leven. Laten we daarom in vertrouwen tot Hem bidden:

Goede God, die waakt over het begin en over het einde van alle dingen.
We zijn dankbaar voor alle goede herinneringen, voor liefde van ……..
Voor alles wat ij te geven had.

Wees ons nabij nu we de gang naar het graf moeten gaan,
dat we h kunnen loslaten,
in het vertrouwen dat zij veilig is in uw armen,
dat U haar bewaart in liefde, tot in eeuwigheid.

Zingen: gz 293: 1 en 2

De dienst wordt voortgezet op de begraafplaats.
Ik verzoek u allen te gaan staan,
Om nu samen met de familie
het lichaam van Feikje Bokma naar haar laatste rustplaats te brengen.

Tijdens het uitdragen orgelspel

Bij het graf:

het laatste moment van afscheid is gekomen.
Zijn we een moment stil zodat ieder op eigen wijze Feikje Bokma –/de Vries/ kan gedenken

Laten we dan nu begraven,
die haar taak hier heeft gedaan:
haar toevertrouwen aan de aarde,
waar zij zo vertrouwd mee was.
Stof uit stof en as uit as

Laten we dan nu tranen
Van verdriet en van gemis
Laten vallen op de aarde
Die ons wieg en woning is
Stof uit stof en as uit as

Laten wij dan nu verzorgen
Wat er bleef van deze mens
Wetend dat haar geest geborgen
Bij de Bron van alles is
Stof uit stof en as uit as

Moment van stilte, het zakken van de kist.

Haar naam Feikje Bokma-/de Vries/
is gegrift in Gods hand en in ons hart.
Wij mogen in Christus een weerzien verwachten.

Laten we ons bemoedigen met de woorden van de Geloofsbelijdenis
Ik geloof in God de Vader

Mogen wij allen ervaren dat deze dood niet het einde is, maar een nieuw begin,
Het is tijd om vanhier te gaan ons leven in, met de zegen van Eeuwige die ons draagt:

De genade van God onze Vader,
de liefde van onze heer JC en
de troost v.d. HG zij met ons allen, amen.

Avez-vous des renseignements supplémentaires, des corrections ou des questions concernant Feijke Wijbren de Vries?
L'auteur de cette publication aimerait avoir de vos nouvelles!

Barre chronologique Feijke Wijbren de Vries

Cliquez sur le nom pour plus d'information. Symboles utilisés:  grand-parents    parents    frères/soeurs    enfants