Ancêtres Grada Theodora van Ingen » Johann Friedrich alias Johan Fridrik "Fridrik" Hammer (1736-????)

Données personnelles Johann Friedrich alias Johan Fridrik "Fridrik" Hammer 

• Le surnom est Fridrik.
• Il est né le 21 mars 1736 dans Stampelken (Pruisen).Source 1

  "Testes 1) Christian Zauckeit Müler von Stampelcken, 2) Christian Davedeut Stampelcken fili(en?), 3) Fridrich Hecht Loch (?) von Pojerden, 4) M(...)r P(...) Catharina Steinin."

• Il a été baptisé le 25 mars 1736 dans Kremitten (Pruisen).Source 1
• Profession: negotie in kruideniers- en andere waren te Nijmegen (1773).
• Religion: Luthers.
• Il est décédé.
• Il est enterré le 1 février 1805 dans Nijmegen.Source 2

  Johan Fridrich Hammer

• Un enfant de Gottfried Hammer et Anna Barbara Funck
• Cette information a été mise à jour pour la dernière fois le 8 avril 2018.

Famille de Johann Friedrich alias Johan Fridrik "Fridrik" Hammer

Il est marié avec Antonetta Margaretha Kramp.

L'autorisation pour le mariage a été obtenu le 2 mai 1773 à Rotterdam, Nijmegen.Source 3

DTB Rt Stadstrouw 27j: "attestatie naar Nimmegen gegeven den 16 Mei 1773".
RBS Nijmegen 1204: hij uit Pruissen, zij uit Nijmegen.
RBS Nijmegen 1181: Johan Fredrik Hammer JM te Rotterdam, Antoinetta Margareta Kramp JD te Nijmegen

Enfant(s):

1. Hendrik Mauritz Hammer  1774-1840 
2. Maria Petronella Hammer  1776-????
3. Roedolf Friderich Hammer  1777-????
4. Johanna Jacoba (Jaclina Jacqueline) Hammer  1779-1845

Notes par Johann Friedrich alias Johan Fridrik "Fridrik" Hammer

Johann Friedrich Hammer werd geboren in Kremitten in het oorspronkelijke Pruisen, na de eerste Poolse deling in 1772 als Oost-Pruisen aangeduid.
Er waren twee plaatsen met die naam, één die onder Landkreis Rastenburg viel,(1) en een andere die noordelijker en dichter bij Königsberg lag. Dit tweede Cremitten was een adellijk dorp uit de veertiende eeuw ten westen van Tapiau (nu Gvardeisk in de Russische enclave Oblast Kaliningrad tussen Polen en Litouwen) en Wehlau (nu Znamensk in het Russisch). Het dorp had al sinds 1527 een Lutherse kerk, waarvan gegevens vanaf 1663 uit de doop-, trouw- en begraafboeken aanwezig zijn in Kaliningrad. Sinds de inname door de Sovjet-Unie heet Kremitten Lozovoje. Naar alle waarschijnlijkheid is dit Kremitten het geboortedorp van Friderich Hammer. Later gaf hij immers als plaats van herkomst Bothenen in Amt Caymen op,(2) dat iets ten noorden hiervan lag.
Bothenen (nu Trostniki in de enclave van Kaliningrad) was een koninklijk dorp met een dozijn huizen en een watermolen. Caymen, later ook als Kaimen geschreven (nu Zarechye), was een groter dorp met een slot, een hoeve, een molen en een kerk (3) die sinds 1525 Luthers was.
Van Pruisen trok Johann Friedrich Hammer naar de Verenigde Nederlanden. Naar alle waarschijnlijkheid ging de reis per schip van Königsberg over de Oostzee langs het Kattegat en het Skagerrak via de Noordzee naar Rotterdam.
Daar werd hij in 1764 ingeschreven in de Lutherse gemeente aan de Wolfshoek (tussen Blaak en Wijnhaven).(4) Hij woonde aan de Boompjes bij een mevrouw Elsevier.(5) Een half jaar voordien had zich daar smidsknecht Hinrich Rudolph of Rudolf Hendrik Kramp, in de Kipstraat, ingeschreven.(6) Rudolf kwam uit Nijmegen en keerde vier jaar later daarnaar terug om te trouwen.(7) Ook Friedrich Hammer verhuisde naar Nijmegen. Na betaling van 12 gulden en 10 stuivers verwierf hij in 1773 het burgerschap van die stad: “Op geleze Requeste van Johan Friedrik Hammer, geboortig van Cremitten in Pruisen, en zijnde de Augsburgsche geloofs-Belijdenis toegedaan, hebben Haar Edele groot agtbaare, naa gehoudene deliberatie, den Suppliant |: in ondertrouw opgenoomen zijnde met een Borgeresse dezer stad :| met het recht van dezer Stads Borgerschap, tegens betaaling van de helfte der geregtigheid daartoe staande, gebeneficeerd, en derzelve tot Borger aangenoomen; doende zulks bij deze. Et præstitit juramentum [En de eed afgelegd].” (8) Die ‘borgeresse’ was een zus van Rudolf Kramp, Antonetta Margaretha.(9) Beiden waren kinderen van een smid uit Nassau-Diez, in de Houtstraat te Nijmegen.
Uit het huwelijk van Friedrik en Antonetta kwamen vier kinderen voort: Hendrik Mauritz (1774, met Rudolf Kramp als getuige),(10) Maria Petronella (1776), Roedolf Friderich (1777) en Johanna Jacoba (Jaclina, Jacqueline) (1779). De laatste kreeg in 1802 een onwettige dochter Johanna Philippina, die in 1835 in Rotterdam trouwde met een Duitser uit Lavelsloh (Hannover). De oudste zoon Hendrik Mauritz werd vermoedelijk Mauritz genoemd, omdat in deze kringen de tweede voornaam vaak de roepnaam leek.
Kort na het vertrek van Friedrich/Friedrik Hammer uit Rotterdam had de Lutherse kerk daar een “attestatie naar Nimmegen gegeven”,(11) voor de dominee van zijn nieuwe gemeente. Twee jaar na zijn aankomst kon hij een vaste eigen zitplaats in de kerk huren, No 23, toen die na het overlijden van een ander lid vrij kwam.(12)
Friedrik Hammer dreef bij zijn aankomst in Nijmegen ‘negotie in kruideniers- en andere waren’.(13) Moeten we daaronder verstaan dat hij een stal op de markt had, of dat hij een eigen kruidenierswinkel bezat? Door het ontbreken van een boedelverdeling na het overlijden, kan daarover niets gezegd worden.
Wat was Nijmegen voor een stad in het laatste kwart van de achttiende eeuw? De politieke beroeringen leken wel een beetje aan de stad voorbij te gaan. Stadhouder Willem III ontvluchtte in 1786 Den Haag om bijna een jaar in alle rust op het Valkhof te verblijven.
Een jaar later was er naar aanleiding van onduidelijkheid onder de bevolking over een verandering van het stadsbestuur evenwel sprake van het “inslaan van glazen en het bedrijven van andere verregaande ongeregeldheden en moedwil” (...) “De Regering (...) deed eene scherpe afkondiging tegen zamenrottingen, bewegingen en oproer”, waarna het
geweld verstomde. “De Regering reed in koetsen, van krijgsvolk en geregtsdienaars vergezeld, de stad door, om den eersten plunderaar, op daad betrapt, terstond, zonder regtsgeding, loon naar werk te doen wedervaren”.(14)
Economisch ging het niet zo goed. Het gilde-systeem had geleid tot verstarde verhoudingen en tot verregaande reglementering van handel en nijverheid. Er werd bovendien nauwelijks geïnvesteerd. Onder de bevolking nam de armoede toe.(15)
In 1783 was de winter zacht, het voorjaar koud en de zomer heet. De stad werd getroffen door een epidemie. Tussen het einde van juni en half september heerste de persloop, of dysenterie. Augustus was de ergste maand, met 325 begrafenissen. In totaal zijn 457 mensen aan de ziekte gestorven.(16)
Elf jaar later werd Nijmegen op zijn kop gezet door de komst van Franse troepen onder leiding van Pichegru. De beschietingen van de stad brachten veel schade toe. Na enkele dagen capituleerde Nijmegen, onder de voorwaarde dat de burgers hun privileges behouden zouden. Daar schoten die niet zoveel mee op, door alle vorderingen van goederen en overlast van de inlegeringen, maar vooral door de belemmeringen voor de handel.
In 1795 werd van hogerhand besloten het door de beschietingen beschadigde Hofgebouw, Rijkspaleis van Karel de Grote, of ’s Furstendoms Burgt, zoals de Valkhofburcht toen ook wel genoemd werd, af te breken, zeer tegen de zin van het Nijmeegse bestuur zelf. Niet alleen werd zodoende op onderhoudskosten bespaard, maar het tufsteen waarmee de burcht was gebouwd, leverde ook een waardevolle grondstof voor cement op. In 1796 werd het gebouw voor 90.000 gulden verkocht (ruim een half miljoen euro in 2009, een schijntje voor zo’n complex). 100-150 Mensen zijn tot 1797 met de sloop bezig geweest, waarna het terrein met bomen beplant werd.
De klachten tegen de Franse aanwezigheid in de Kronijk van Nijmegen tot den jare 1818 waren talrijk: vorderingen door de troepen werden slechts gedeeltelijk vergoed, er waren onophoudelijk inlegeringen, houders van staatsobligaties en schuldbrieven ten laste van de stad kregen maar een derde van de rente uitgekeerd, in 1810 - het jaar dat Nijmegen deel ging uitmaken van het Franse keizerrijk en er veel krijgsvolk binnen de stad en in de regio verscheen - werd er helemaal geen rente op schuldbewijzen uitgekeerd, de krijgsdienst drukte zwaar op de bevolking, privileges waren verloren gegaan, het bestuur van de kerken werd verstoord, er was ‘verwarring’ van de financiën van de kerken, de stad was de inkomsten van het recht van het veer over de Waal en van de Stads-/Rijks-Tol kwijt, en ten slotte waren er ook nieuwe handelswetten gekomen. In 1814 vertrokken de Fransen uit het in strategisch opzicht belangrijke Nijmegen. De burgers bezetten de stadspoorten en haalden de Pruisen die de Waal overgestoken waren met gejuich binnen.
In de loop van de achttiende eeuw zijn er vele meldingen van hoog water en dijkdoorbraken in de buurt van Nijmegen geweest, maar in 1799 raakte de stad zelf overstroomd. In februari was het ijs op de rivier al voor de tweede keer gaan kruien, maar opnieuw vastgelopen. Het opgestuwde water zette het benedenste deel van de stad blank, tot aan de eerste verdieping van de huizen. Later in die maand dreef een ijsschots van een hectare groot over de Ooische Dijk, met bomen, struiken en daken van huizen erbovenop. Een andere schots wierp huizen van de Steenstraat (dicht bij de Waaloever) omver en beschadigde vele andere. De hele Betuwe raakte overstroomd. “De stad werd opgepropt van menschen, welke met achterlatinge van hunne bezittingen, de woede des waters trachteden te ontvlugten, en door middel van schuiten uit hunne woningen waren gered.”
Tien jaar later was er een enorme overstroming in het rivierengebied van Nederland, verergerd door vastgeraakt kruiend ijs. In het gebied van Nijmegen zijn veel slachtoffers gevallen. Koning Lodewijk Napoleon kwam de volgende maand naar de stad om vandaar uit hulp te bieden.
De koning was het jaar daarvoor ook al op bezoek geweest. In 1811 verbleef keizer Napoleon een dag in de stad, in 1814 keizer Alexander van Rusland, in hetzelfde jaar en 1815 koning Willem I, allen op doorreis.(17)

noten:

1Het eerste Cremitten (sinds 1938 Kremitten) ligt ongeveer 20 kilometer ten zuiden van de Pools-
Russische grens op het Mazoerisch Merenplateau, landinwaarts achter de Bocht van Danzig (nu
Gdansk). Sinds het begin van de achttiende eeuw behoorde het dorp tot de Landkreis van de stad
Rastenburg (nu Ketrzyn, spr. Kenssien), die op zijn beurt ressorteerde onder de Pruisische
hoofdstad Königsberg (nu Kaliningrad in Rusland). Momenteel valt het dorp onder de powiat
(´regio´) Ketrzynski in de województwo (´provincie’) Warminsko-Mazurskie (Ermland-Mazoerië).
Dit Cremitten was een Gutshof, een landgoed, van circa 300 hectare met een landhuis. In 1786
stonden er in de nederzetting 15 huizen, een watermolen en een katholieke kerk met een altaar uit
de vijftiende eeuw. (bron: ostpreussen.de). De dichtstbijzijnde Lutherse kerk was in Langheim of
Langenheim, ook een adellijk landgoed, eveneens met een molen. Als de Hammers in Cremitten
bij Korschen gewoond hadden, zouden ze in Langheim naar de kerk zijn gegaan, want daar was
de dichtstbijzijnde Lutherse kerk. (bron: ahnen-gesucht.de/ahnenspuren/ostpreussen/kirchen-
um-1785). Nadat de Poolse grens naar het westen verschoven was en een groot deel van het oude
Pruisen besloeg, veranderde de naam in Krzemity (spr. kssemiete); Langheim heet nu Lankiejmy.
2Index op de Lidmatenregisters en attestaties van de Evangelisch Lutherse Gemeente te Rotterdam
1633-1850, L289/359, 13-10-1764
3Friedrich Gottlob Leonhardi, Erdbeschreibung der preußischen Monarchie (Halle 1791), p. 601
4 Index op de Lidmatenregisters Rotterdam, L289/359; op 25-05-1733 werd eerder een Johan F.
Hammer van onbekende herkomst ingeschreven, maar het is waarschijnlijk niet dezelfde persoon
(bron: Index op de Lidmatenregisters Rotterdam L249/90); in de Poorterboeken van Rotterdam
van die tijd is geen Hammer gevonden, wel een Johan Willem Hemmer, geboren “in ’t
Pruijsische” in 1770 (bron: Oud Archief van de Stad Rotterdam, 932 (1750-1772), 933 (1772-1802)
5Index op de Lidmatenregisters Rotterdam, L289/359, 13-10-1764
6Index op de Lidmatenregisters Rotterdam, L289/500, 04-06-1764; ibidem, L249/165, 23-09-1764
7RBS Nijmegen 1204, p. 164v, 09-10-1764
8J.A. Schimmel, Burgerrecht te Nijmegen 1592-1810 (Tilburg 1966), pp. 268, 302, 376; Oud Archief
van Nijmegen, nr. 191
9DTB Rotterdam Stadstrouw 27j; RBS Nijmegen 1204, p. 166; ondertrouw 02-05-1773
10 RBS Nijmegen 1204, dopen Lutherse gemeente, 52, p. 13
11DTB Rt Stadstrouw 27j
12 Bankenboek, register van verhuurde zitplaatsen, 1765-1781, Archief Lutherse Gemeente Nijmegen,
332, p. 239
13J.A. Schimmel, Burgerrecht te Nijmegen 1592-1810 (Tilburg 1966)
14A.J. van der Aa, Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, VIII (Gorinchem 1846)
15nijmegen.nl/wonen/oudste_stad/historienijmegen/vestingstad; zie ook: /stagnerende stad
16Johannes Smetius, Cronijk van de Stad der Batavieren, etc. (Nijmegen 1784)
17Joh. in de Betouw, Kronijk van Nijmegen tot den jaren 1818 (Nijmegen 1818)

- Johann Friderich Hammer, jm, woonde in Rotterdam aan de Boompjes bij mevrouw Elsevier [niet in het lidmatenregister], kwam uit Bothenen in Amt Caymen op 13-10-1764 bij de Lutherse gemeente (bron: Index op de lidmatenregisters en attestaties van de Evangelisch Lutherse Gemeente te Rotterdam 1633-1850, L289/359).
- Johan F. Hammer, jm, uit Bothenen, wonende aan de Boompjes bij mevrouw Elsevier, inschrijving in de Lutherse gemeente op 28-07-1765 (bron: Index lidmatenregisters, L249/119).
- In de Index op de lidmatenregisters Rotterdam:
geen vermeldingen van migranten uit Cremitten/Kremitten,
geen andere vermeldingen van migranten uit Bothenen of Caymen of Kaymen (wel een Jan Valentijn Wingeliski uit Camen in Pruisen en een Joachim F. Parlo uit Cammin),
geen Langheim of Langenheim,
geen Korschen of Corschen,
geen Wehlau of Tabiau
- Geen vermelding van Hammer in het Notarieel Archief van Rotterdam 1761-1770 en 1771-1780.
- OA Nijmegen 191, 12-05-1773: Johan Friedrik Hammer, afkomstig uit Cremitten, Pruissen; verblijf te Rotterdam.
- J.A. Schimmel, Burgerrecht te Nijmegen 1592-1810 (Tilburg 1966), pp. 268, 302 & 376: nr. 5269: Johan Friederik Hammer, herkomst Cremitten (Pruissen), Rotterdam, negotie in kruideniers- en andere waren, luthers, betaalde voor het burgerrecht van Nijmegen 12-10-00, ondertrouwd 02-05-1773, burger 12-05-1773.
- in 1775 Fridrik Hammer genoemd als getuige bij de doop van een zoon van Roedolf Kramp.
- Jan Frederik Hammer, Antonetta Margaretha Kramp e.a., 04-05-1776 en 09-04-1777
(Stadsgerichten Nijmegen 1973, f. 81v).
- Jan F. Hammer, gehuwd met Antonetta M. Kramp, transport, Broerstraat, 09-04-1777
(Stadsgerichten Nijmegen 2082, f. 66, Nieuw Protocol van Bezwaar, 1720-1881, en Stadsgerichten Nijmegen 1973, f. 12v).
- in de jaren 1770 J.F. Hammer als huurder van een bank in de kerk van de Lutherse gemeente (bron: Bankenboek, register van verhuurde zitplaatsen, 1765-1781, Archief Lutherse Gemeente Nijmegen, 332, p. 239)
- in de admissieregisters en in de burgerboeken van Rotterdam geen J.F. Hammer gevonden (1987).
- Lodewijk Kramp, smid, J.F. Hammer, gehuwd met Anthonetta Kramp, wijlen Roelof Kramp, gehuwd met Petronella Simons, Martinus Kramp, gehuwd met Jeane Ghodine Mirodethoi, e.a., transport, Bloemerstraat, 03-05-1780
(Stadsgerichten Nijmegen 1976, f. 66).
- Lodewijk Kramp, smid, J.F. Hammer, gehuwd met Anthonetta Kramp, wijlen Roelof Kramp, gehuwd met Petronella Simons, Martinus (Martin Wilhelm) Kramp, gehuwd met Jeane Ghodine Mirodethoi (Merandot), e.a., transport Zeigelbaan, Achter de Ezel, 03-05-1780
(Stadsgerichten Nijmegen 1976, f. 65, Nieuw Protocol, f. 248; Stadsgerichten Nijmegen 1976, f. 68, Nieuw Protocol, f. 298, Oud Protocol, f. 72v).
-
-

-

Avez-vous des renseignements supplémentaires, des corrections ou des questions concernant Johann Friedrich alias Johan Fridrik "Fridrik" Hammer?
L'auteur de cette publication aimerait avoir de vos nouvelles!

Barre chronologique Johann Friedrich alias Johan Fridrik "Fridrik" Hammer

Cliquez sur le nom pour plus d'information. Symboles utilisés:  grand-parents    parents    frères/soeurs    enfants