te Veghel en Erp van 1700-1729,
Dominee Cornelis Kraijenhoff in Veghel (1700-1729)
Een bijdrage van Rolf Vonk uit Veghel
Soms konden nieuwe dominees knap lastig zijn. Dat ondervonden de Veghelse schepenen in 1700 toen ze voor de nieuwe predikant huisvesting moesten regelen.
Dr. A.P.M. Meuwese, die verschillende feiten van de Veghelse geschiedenis beschreven heeft, bespreekt dominee Kraijenhoff in zijn manuscript op blz. 82-83. Hij beschrijft hoe de dominee het de schepenbank van Veghel lastig maakte.
Kraijenhoff was op 20 juni 1700 vanuit Bakel beroepen om predikant in Veghel te worden. Bij zijn aanstelling weigerde hij om het woonhuis van zijn voorganger, dominee Henricus van Schaerdenburch, te betrekken. Daarop wees de schepenbank
hem als woning het slotje Middegael toe. Dat was een voormalig oud herengoed van de familie Van Erp, gelegen tussen Veghel en het Middegaal ter hoogte van de huidige LTS.
Kraijenhoff was echter niet tevreden met dit herenhuis. Hij klaagde bij de schepenen over het vuile, stinkende water en de verre (!) afstand tot het dorp Veghel, waardoor hij belemmerd werd in zijn bediening. Ook zijn kinderen zouden
belet worden in hun schoolgaan vanwege water, wind en slechte wegen. Daarop wilden de Staten-Generaal voor de dominee een fatsoenlijk huis zien. De schepenen van Veghel antwoordden, dat het huis Middegael een woning was waar vanouds vele
heren hadden gewoond. Ze hadden de dominee ook nog het huis van kapelaan Smits aangeboden. Dat lag aan de Hoofdstraat op slechts drie huizen afstand van de kerk.
Maar Kraijenhoff gaf niet toe: er was eigenlijk maar één huis goed genoeg voor hem, en dat was de woning van de schout Boor. Volgens de schepenbank was het onmogelijk voor de dominee om juist deze woning te krijgen. Ze hadden evenmin geld
om naar de wens van de dominee een nieuw huis te bouwen. Uiteindelijk schijnt de dominee pas rond 1722, het geboortejaar van zijn zoon Cornelis Johannes, een huis gekregen te hebben bij de kerk. Lang heeft de dominee niet van zijn nieuwe
behuizing kunnen genieten: hij overleed op 20 september 1729.
Jaren later, in 1768, werd er voor de dominee een nieuw huis gebouwd in de Hoofdstraat. Veghel moest daarvoor 2.500 gulden betalen. De schepenen wendden zich tot de Staten-Generaal met het verzoek, dat ook Erp zou bijdragen in deze
kosten, aangezien Erp van dezelfde predikant gebruik maakte. De Staten-Generaal beslisten daarop, dat Erp 1.000 gulden moest betalen en Veghel de resterende 1.500 plus het (toekomstig) onderhoud.
Een Veghelse kanalenbouwer
Ik las op het forum een bericht dat ingenieur Krayenhoff in Veghel in het Hooghuis geboren is. Dat klopt niet.
Uit mijn reconstructie van Veghel blijkt dat het omwaterde Slotje op de Bolken - dat naast het Hooghuis stond -vanaf minstens 1450 tot rond 1700 als pastorie fungeerde, eerst voor de pastoors en na 1648 voor de dominees. (Rond 1400 was
dat huis van de familie Van Erp.) Dominee Krayenhoff vond dat pand niet goed genoeg. In 1702 vind ik hem vermeld in het pand naast de kerk (ongeveer waar Apotheek van Rijn zat), wat later kreeg hij het kasteeltje op het Middegaal
toegewezen (eveneens afkomstig van de familie Van Erp), waar de dominee in 1707 vermeld wordt. Die verhuizing was kennelijk tegen zijn zin, maar procederen hielp niet.
In de resoluties van de Veghelse schepenen van 1722 staat dat dominee Krayenhoff toen weer probeerde een ander huis te krijgen. Hij (en ook latere dominees) staat daarna verneld als bewoner van een huis aan de straat (kadaster 1832 G134),
dat is als je van de Bibiliotheek (oud gemeentehuis) naar de HEMA loopt, ongeveer halverwege, aan de rechterkant van de weg. Dus ingenieur Krayenhoff is in 1722 ofwel op Middegael of in het huis aan de Straat geboren en niet op het
Hooghuis.
Martien van Asseldonk, 10-04-2009.
Van isis.rhc-eindhoven.nl:
Cornelis Crayenhoffe
in 1706 Bakel
Cornelis Crayenhoffe
Afkomstig van: Bakel
..-..-1706
Bron: HIC Helmond. Archief 2042 Invnr. 025 Aktenr. 075
De akte is opgemaakt door notaris: Pieter de Cort
Bron:
Index Notariëel Archief Helmond 1595-1915
Archief:
042 inventarisnummer Zie de bronvermelding boven
Notariëel Archief Helmond
www.bhic.nl:
Craijenhof, Cornelis
Datering 1721 - 1727
Voornaam
Cornelis
Achternaam
Craijenhof
Plaats
Erp, Raveschot de Capelle, Wasbeek, Veghel, Wijnbergen
Toegangsnummer
19
Inventarisnummer 824
Vonnisnummer
6459
Ook zijn echtgenote wordt hierin genoemd.
op www.gennet.nl/kraijenhoff/kraijenhoff/kraijenhoff.htm 20-09-1729,
Il est marié avec Adriana Catharina Ruelo.
volgens het artikel van dominee Hanewinkel ging de zoon (Rudolphus Theodorus) van een 3e broer, met Cornelis Johannes naar Spanje voor de aanleg van een kanaal, maar dit was de zoon van Louis Francois, waarover hij ook schrijft dat deze
hoogleraar welsprekendheid in Gorcum was. Voor zover ik heb kunnen nagaan zijn er maar twee van de vier kinderen van Cornelis en Adriana in leven gebleven,
L'avis de mariage a été publié le 1717 à .
Ils se sont mariésEnfant(s):
Cornelis was ca 1700 gehuwd met Sara Catharina Beymans uit Veghel, mogelijk ook daarvoor nog met Gerarda van Dungen, een dochter uit dat huwelijk:
Theodora Krayenhoff
Christening: 24 Aug 1699, Doetinchem
Burial: 20 Apr 1769, Doesburg
Father: Cornelis Krayenhoff Ds.
Mother: Gerarda Van Dungen
Spouse: Rudolphus Muntz Luit-kol
Marriage: 4 Jul 1720 Veghel
Spouse: Werner Willem Muntz Luit. Postmr.
Marriage: 30 Sep 1768, Leeuwarden.
Dat zou wel de naam Rudolphus verklaren bij meedere nakomelingen.
Bron: familysearch.org,
Cornelis Krayenhoff | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Adriana Catharina Ruelo |
Heer Abraham van Ruelo, ??
ende sijne huijsvrouw Adriana Katharina van Ruelo een
? woonende binnen Kampen, (gestorven op 2 aug. 1719?)
den 7 Novemb (1718) Corn. Kraaijenhoff, predikant alhier,
soontje gedoopt genaamt Cornelis Johannes. Getuijge was
Archief: DTB
Gezindte: NH
Archiefnaam: Brabants Historisch Informatie Centrum
ende ? huijsvrouw van J. Valkenburg, als
? Johan Boll, schoolmst alhier ende sijne huijsvrouw
Petronella van der Well, ? in de plaats van de
7 novembre 1718
hoff, predikant van Veghel en Erp
Archief: DTB
Gezindte: Schepenbank
Archiefnaam: Brabants Historisch Informatie Centrum
(de overlijdensdatum 25 sept uit de doopinschrijving),
kind van de Heer Cornelis Kraijen-
den 26 dito Theodorus Wilhelmus (namen omgekeerd)
25 septembre 1725
Gezindte: NG
(moeilijk leesbaar, mogelijk de 26e geboren, deze datum had ik elders gevonden):
sijne huijsvrouw Adriana Katharina van Ruelo, een soontje, gebo-
Abraham van Ruelo; getuijgen waren Johan Paella ende
ren 's avonds om ? uure; ? gedoopt ende
Den 27 Maart Corn. Kraijenhoff, predikant alhier, ende
(In de marge extract gegeven den 10(?) Aug 1744)
Archiefnaam: Brabants Historisch Informatie Centrum
Doop-, Trouw- en Begraafregisters (DTB) | Veghel | 1649-1701, 1705-1809 | Nederduits Gereformeerd doopboek 1649-1701, 1705-1
Isaaq van Ruelo ende Amarentia van Waekelum(?), huijsvrouw
is genaamt Louijs Francoijs; Peeter en Peetje sijn
Archief: DTB
Theodora Kraaijenhoff, als ? in haar ? plaatse.
26 mars 1720
Archief: DTB
Ruelo ende is geneemt Theodorus Wilhelmus.
Gezindte: NH
ende sijne huijsvrou Adriana Katharina van
Predikant tot Veghel, Corn. Kraaijenhogg
Gestoven op 25 sept. Getuijg Jann S.?
Anno 1725 den 19 Julij gedoopt het soontje van den
Archiefnaam: Brabants Historisch Informatie Centrum
19 juillet 1725
Gezindte: NG
Locaties: in de Stevenskerk
sa: 64-12.
laatst weduwe wijlen den ?
1774 den 26 Dito (meij) is vrouwe Adriana
Archiefnaam: Regionaal Archief Nijmegen
wijlen den Heer Louis Francois
Bron Begraafregister Nederduits-Gereformeerde gemeente Nijmegen 1722-1810 (RBS 1192/55
Kerk: Stevenskerk
in de kerk begraven, kosten zie onder,
Inventarisnr.: 1192/55
C. Daniels, kerkmeester
Overledene: Rulo, Adriana Catharina van
Archief: DTB
Predicant de Vechel en Erp, bij avond
Opmerking - weduwe van Louis Francois baron van Raveschot de Capelle - laatst weduwe van Cornelis Kraijenhoff predikant te Veghel en Erp - bij avond begraven f 50-0-0 - voor de hoge baar f 5-12-0 - een grafdaalder f 1-10-0
Aangever:
Baron van Raveschot de Capelle,
den heer Cornelis Kraijenhoff in leven
Catharina van Ruelo weduwe
Nederduits-Gereformeerde Gemeente 1722-1810
Datum document: 26/05/1774
26 mai 1774
(in de marge: extract gegeven op den 23 Augustus 1738).
huijsvrouw Adriana Cath: van Ruelo, ende is ge-
Doop-, Trouw- en Begraafregisters (DTB) | Veghel | 1649-1701, 1705-1809 | Nederduits Gereformeerd doopboek 1649-1701, 1705-1
naamt Cornelis Johannes,
Gezindte: NG
1722, Den 3 Jannuarij gebooren ende den 4 gedoopt
Archief: DTB
het soontje van Corn. Kraaijenhoff ende sijne
Archiefnaam: Brabants Historisch Informatie Centrum
3 janvier 1722