Spellingvariant: Foeke Flores of Foeke Floris.
Foecke Floris, smid (ca. 1650 - ca. 1700) Mennistenprediker te Surhuisterveen, door F. Elgersma van Grouw beschuldigd van socianisme (1683). Na een polemiek, waarbij F.F. publiceerde ‘De Beschermingh der Waerheyt Godts (1687), ordonneerden de Staten verbranding van dit boek en verboden F.F. het preken (18-11-1687). Kort daarna acht weken gevangen te Leeuwarden (en naar men zegt bezocht door 2000 mensen); vervolgens wegens ketterij uit Friesland verbannen. Na vestiging te Zaandam ook daar moeilijkheden met de Noordhollandse synode. Willem III behoedt F.F. voor gevangenschap (1688), maar het preken blijft hem verboden tot 1693 (bron: Encyclopedie van Friesland 1958).
FLORIS, FOECKE, geb.plaats en -jaar on- bekend, overleden Zaandam 8 sept. 1703. Doopsgez. pred. Surhuisterveen -1687, Oost-Zaandam 1687-1703. F., zn. van een visser, was smid en tevens lekeprediker te... more...
Bij mijn Bakels-onderzoek ontdekte ik dat Foecke Floris in 1690 ook predikant werd in de Waterlandse gemeente Koog-Zaandijk. Hoe lang hij dit bleef, is niet aangegeven. In die periode was er regelmatig contact tussen deze gemeente, de Waterlandse gemeente in Zaandam-Oost en de Vlaams-Waterlandse gemeente in Zaandam-West. Een verband met het tweede preekverbod voor Foecke, in Zaandam-Oost, in 1692, lijkt uitgesloten. Dit was afkomstig van de opvolgende baljuw en verloor in 1693 zijn invloed.
FLORIS (Foecke) was eerst leeraar der Doopsgezinde gemeente te Surhuisterveen, en vertrok van daar in 1688 naar de Waterlandsche gemeente van Zaandam Oostzijde. Reeds op zijne eerste standplaats werd hij wegens Sociniaansche gevoelens vervolgd, en in laatstgenoemd jaar werd die beschuldiging door de Hervormde Synode, te Amsterdam gehouden, herhaald, waarop de Baljuw van Kennemerland hem den 8sten October beval om binnen acht dagen uit zijne jurisdictie te vertrekken. Nu kwamen de Doopsgezinde predikanten van de gemeenten de Koog en Zaandam West- en Oostzijde den 30sten October bijeen, en lieten Floris eene geloofsbelijdenis afleggen, die voor tolerabel gehouden werd, en waardoor zij bij Prins Willem III bewerkten dat Floris tot 1692 vrij kon blijven prediken. Na nogmaals in het laatstgenoemde jaar aan vervolgingen te hebben blootgestaan, en in overleg met zijn kerkeraad een tijdlang geene dienst meer gedaan hebbende, werd hij door dezen in Maart 1693 weder tol de dienst geroepen, welke hij vervolgens ongestoord heeft waargenomen. De tijd van zijn overlijden is onbekend.
Foecke Florisz, predikant van de Waterlandse gemeente in Zaandam-Oost, werd in 1688 een verblijfs- of preekverbod opgelegd door de baljuw van Kennemerland. Dit verbod werd vrijwel direct opgeschort door stadhouder Willem III. De twee gevluchte Engelse intellectuelen John Locke en Benjamin Furly namen het voor Florisz op. Ook een deputatie van Zaanse doopsgezinden, voorzien van een door Galenus Abrahamsz opgesteld verzoekschrift, benaderde Willem III over dit verbod.
Reeds in 1686 waren de Sociniaansche boeken van Foeke Floris te Surhuisterveen op de raadkamer verbrand en werd hij zelf naar het tuchthuis gebracht.
De Surhuistervener vermaner Foecke Floris, polemisch ongenadig op de huid gezeten door predikant Franciscus Elgersma uit Grouw, werd na acht weken opsluiting in 1688 verbannen uit het Friese land.
Naamlijst doopsgezinden Surhuisterveen 1570-1730; Encyclopedie van Friesland 1958
Naamlijst doopsgezinden Surhuisterveen 1570-1730; Encyclopedie van Friesland 1958; "Gedoopt!, Doopsgezinde Bijdragen", nieuwe reeks, nr. 35/36; Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 6; "Doopsgezinde Bijdragen" 42; Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme
Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme