Derks Vroomans Project » "Margaretha" / Margriet Margriet (1625-1691)

Données personnelles "Margaretha" / Margriet Margriet 

• Elle est née le 8 juillet 1625 dans Amsterdam, NL.
• Elle est décédée le 7 juin 1691 dans Amsterdam, NL, elle avait 65 ans.

  DTB Begraven met Corn(elis) Tromp Overledene Corn(elis) Tromp Beroep Graven en lt.-adm. gen. van Hollt. en WestVrieslt Gebeurtenis Begraven Datum 07-06-1691 Documenttype DTB Begraven Erfgoedinstelling Stadsarchief Delft Collectiegebied Zuid-Holland Archief 0014 Registratienummer 00045 Pagina 45 Registratiedatum 07-06-1691 Akteplaats Delft Collectie Oude kerk Boek Begraafboeken Oude en Nieuwe Kerk, 1689 juni 5 - 1699 januari 3 Opmerking overleden tot Amsterdam.

• Un enfant de Matthijs Willemsz van Raephorst et Aefge Witsen

Famille de "Margaretha" / Margriet Margriet

(1) Elle est mariée avec "Joan" / Jan Jans Jan Jans.

Ils se sont mariés le 15 octobre 1644 à Amsterdam, NL, elle avait 19 ans.

DTB Trouwen met Jan van Helmont Bruidegom Jan van Helmont Bruid Margrietje Raaphorst Ondertekening bruidegom Jan van Hellemon Gebeurtenis Ondertrouw Gebeurtenisplaats Amsterdam
Documenttype DTB Trouwen Erfgoedinstelling Stadsarchief Amsterdam Collectiegebied Noord-Holland Registratienummer DTB 461 Pagina 86 Registratiedatum 22-09-1644 Akteplaats
Amsterdam Opmerking Huwelijksintekeningen van de KERK.

(2) Elle est mariée avec Cornelis Maartensz Tromp.

Ils se sont mariés le 25 janvier 1667 à Amsterdam, NL, elle avait 41 ans.

DTB Trouwen met Cornelis Tromp Bruidegom Cornelis Tromp Bruid Margareta van Roephorst Gebeurtenis Ondertrouw Gebeurtenisplaats Amsterdam Documenttype DTB Trouwen Erfgoedinstelling Stadsarchief Amsterdam Collectiegebied Noord-Holland Registratienummer DTB 489 Pagina 385 Registratiedatum 04-01-1667 Akteplaats Amsterdam Opmerking Huwelijksintekeningen van de KERK.

Notes par "Margaretha" / Margriet Margriet

[p. 305]
Een zeeheld op vrijersvoeten Hoe Cornelis Tromp figureert in een roman uit 1668, over de plaats van dit werk in de romantraditie en over het beoogde leespubliek E.K. Grootes Vóór de fictie aan de orde komt, de historie: Cornelis Tromp, 1666. Voor de bekende luitenant-admiraal was dat jaar, midden in de Tweede Engelse Oorlog, vol turbulente gebeurtenissen. Dat was voor hem niet nieuw: zijn eigengereide en onstuimige karakter had hem al eerder in problemen gebracht.1 Na de voor de Republiek ongelukkig verlopen zeeslag bij Lowestoft was hij nog als held gevierd, omdat hij door dapper optreden een volledige afgang had weten te voorkomen. Zijn populariteit bij de zeelieden en het overwegend prinsgezinde volk was tot grote hoogte gestegen. Door zijn arrogantie en eigenmachtig optreden bruuskeerde hij echter Johan de Witt en de Staten-Generaal. Uit vrees voor opstand onder het scheepsvolk sauveerde De Witt hem toen nog. Een jaar later kon dat niet meer. Tijdens de Tweedaagse Zeeslag (juni 1666) maakte Tromp een ernstige tactische fout. De scherpe kritiek daarop van De Ruyter - voor wie hij als opperbevelhebber was gepasseerd - accepteerde Tromp niet en hij dreigde met ongehoorzaamheid. Op 23 augustus werd hij door de Staten-Generaal uit zijn functie gezet. Noch zijn algemeen erkende persoonlijke moed, noch zijn populariteit kon hem meer helpen. Het ontslag betekende dat hij terugviel op een schrale dertig gulden gage in de maand, zonder de emolumenten die gewoonlijk aan een kapitein in actieve dienst toevielen. Dat moet voor de inmiddels zevenendertigjarige vrijgezel Tromp een extra reden zijn geweest om vaart te zetten achter zijn trouwplannen met een rijke Amsterdamse weduwe. Eind augustus blijkt hij zich gevestigd te hebben in een bescheiden woning op een landgoed in 's-Graveland, het zomerverblijf van Margaretha van Raephorst. Zij had het in 1665 geërfd van haar eerste echtgenoot, dr. Jean van Hellemont. Deze namen brengen ons in de kringen van de Amsterdamse elite: zowel Margaretha's vader als haar overleden man waren lid van de vroedschap geweest en Van Hellemonts moeder was een zuster van Andries Bicker. De grond in 's-Graveland was ook van de kant van de Bickers gekomen. Margaretha was een vermogende vrouw; bij een aanslag voor de tweehonderdste penning in 1674 werd haar bezit op 292.000 gulden geschat. Deze eenenveertigjarige weduwe was qua financiën en connecties dus zonder meer een goede partij. Waarschijnlijk had ze haar uiterlijk niet mee. In zeventiende-eeuwse teksten en op	1Al mijn gegevens over het leven van Cornelis Tromp zijn ontleend aan Ronald Prud'homme van Reine, Schittering en schandaal. Biografie van Maerten en Cornelis Tromp, Amsterdam, Antwerpen 2001. Zie over de carrière van Tromp ook: J.R. Bruijn, ‘Cornelis Tromp (1629-1691): een niet gewaardeerd dienaar van de heren’, in: Tijdschrift voor geschiedenis 96 (1983), p. 179-192.
[p. 306]
portretten uit die tijd worden historische personen zelden als echt lelijk gepresenteerd, maar over Margaretha zijn er twee getuigenissen - weliswaar uit later jaren - die er niet om liegen. Constantijn Huygens jr. noteerde op 25 oktober 1682 uit de mond van Willem III dat die ten huize van Tromp ‘sulcken leckere vis daer gegeten had, maer dat het wijff schrickelijck leelijck was’ en de markies d'Ausson sprak een paar jaar later na een ontmoeting met Tromp over ‘sa vilaine femme’.2 De overgeleverde portretten tonen zeker geen schoonheid, maar ondersteunen evenmin een zo negatief oordeel. Mogelijk zijn ze geïdealiseerd en verdoezelen ze dat Margaretha misschien snel en niet in haar voordeel verouderd is. Hoe dan ook, de reputatie van Cornelis Tromp was zoals gezegd in elk geval niet zonder vlek. Hij bleef echter de befaamde vlootvoogd en de mogelijkheid van rehabilitatie kon niet worden uitgesloten. Of er sprake was van een liefdesrelatie valt niet vast te stellen. Een verstandshuwelijk lijkt aannemelijk, maar het hield in elk geval stand, tot Margaretha's dood in 1690. Cornelis stierf een jaar later. Het echtpaar had gezamenlijk vele en langdurige conflicten met derden, en dat schept ook een band. Het oordeel van Tromps biograaf Prud'homme van Reine over beiden is uitgesproken negatief, in tegenstelling tot dat over Cornelis' vader, ‘bestevaer’ Maerten Harpertsz. Tromp, gesneuveld in 1653. Hij spreekt zelfs over Cornelis Tromps ‘;schandaleuze leven’ en tekent hem als een onbeheerste, ijdele en op geld beluste ruziezoeker. Tromp zal met Margaretha van Raephorst kennis hebben gemaakt door bemiddeling van de met hem bevriende eskaderkapitein Jan van Amstel. Diens achternichtje Anna van Bocxhoorn woonde bij haar nicht Margaretha in huis. Van Amstel zou eind januari 1667 met haar in het huwelijk treden, met als getuige Cornelis Tromp. Een paar dagen ervoor, op 25 januari, was het huwelijk van Margaretha en Cornelis luisterrijk gevierd. In het Nationaal Archief wordt een mapje met bruiloftsdichten bewaard die voor die gelegenheid zijn vervaardigd.3 Een gekalligrafeerd handschrift met een bruiloftslied van een anonieme kreupeldichter beschrijft de drukte voor de woning van de bruid op de Herengracht: dienaers en lackeyen volghden de Bruijt en duysende van lien om de staci te sien 't welck ick u sal bedien De luyden drongen door malkaer vielen verscheyde malen op het ys te gaer 'twas vive la Tromp hoort trompetten met ackoort wiert daer seer schoon gehoort. De toneeldichter Jan Bara leverde op een in grote letters gedrukt planovel ‘Triomfvaarzen ter bruyloft van den E. Manhaften Ltn. Admiraal Cornelis Tromp, gehuwt met	2Constantijn Huygens, den zoon, Journalen. (Handschrift van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen te Amsterdam). III, Utrecht 1888, p. 77; J.E. Elias, De vroedschap van Amsterdam 1578-1795. I, Haarlem 1903, p. 378. 3ARA, Collectie Tromp, 1.10.80, map 107.
[p. 307]
de Geest-vlugge Deucht-rycke Weduw-Juffer Juffrou Margarete Raaphorst’. Gebruikmakend van de geijkte beeldspraak (met de ‘parel’ - Latijn margarita - verwijst hij naar haar naam) slaat hij op zijn lier een verheven toon aan, waarbij een zinspeling op Tromps ontslag niet ontbreekt: Een merckt gy niet, mijn Helt, en parel-vooght in d'Eght, Hoe weynigh dancks men in Vry-Nederland beveght? Ook een derde gelegenheidsdichter neemt het voor Tromp op. Hij bezingt zijn grote daden en noemt hem een Hercules die zelfs Themistocles overtreft. Wie Tromps daden lastert, is iemand die ‘sijn Godt op 't voorhooft slaet, en is van reên verbastert.’ De bruid wordt geprezen om haar ‘schoonheit van gelaet, en kostelijcke deught’. Margaretha is remand Die niet en is geneyght tot uyterlijcke staten ⋆+, Die maer om stil ⋆+ te zijn, de staten kan verlaten. Gy hebt dan, wijseVrouw, tot uwen Man genomen Een, die de deught bemint, die tochten kan betoomen, Die in gemeenen staet veel meer sal zijn bemint, Als die van Prince-macht wel hebben het bewint. Margaretha's schoonheid en eenvoud, maar zeker het aan een deugdzame Cornelis toegeschreven vermogen om zijn driften in te tomen, schetsen een wel zeer rooskleurig beeld van het echtpaar Tromp-Van Raephorst. Het kan echter nog mooier en idyllischer. Het is zonder meer verrassend te noemen dat dit paar een jaar later opduikt in een roman vol liefdesgeschiedenissen, geschreven en uitgegeven door de Amsterdamse boekverkoper Baltes Boekholt.4	+uiterlijk vertoon +ingetogen 4Dit worth al gemeld door Jan te Winkel in De ontwikkelingsgang der Nederlandsche letterkunde. II, Haarlem 1908, p. 537.
Hollandse vrijages verhaald De omstandige titel van het boek in kwestie geeft al een indruk wat we in zijn 240 bladzijden octavo kunnen verwachten: De wonderlijke vryagien en rampzaalige, doch bly-eyndige, trouwgevallen van deze tijdt, tusschen Arantus en Rosemondt. Grannadus en Cielinde. Coredon en Leliana. Fierandus en Leonora. Herkelus en Narsise. Voorgevalle in het roem-ruchtigh Hollandt, herwaerts in weynigh jaeren. Door B.B. Verçiert met kopere figueren. t'Amsterdam, Voor Baltes Boekholt, boekverkooper in de Niezel. Anno 1668.5 De eraan voorafgaande gegraveerde Franse titel, met als opschrift Arantus en Rosemont, vertoont Cupido, die zijn pijl richt op een in de natuur gezeten jonge vrouw. Een wat onbeholpen gedichtje op de versozijde van de titelpagina benadrukt dat bij standvasti-	5Universiteitsbibliotheek Amsterdam, OK 82-45. De paginanummers 186-189 komen tweemaal voor.
[p. 308]

http://www.dbnl.org/tekst/_zev001200401_01/_zev001200401_01_0025.php

http://www.parool.nl/parool/nl/12/CULTUUR/article/detail/4204509/2015/12/09/Geen-negers-hottentotten-en-eskimo-s-meer-in-het-Rijksmuseum.dhtml

http://www.hogenda.nl/wp-content/plugins/hogenda-search/download_attachment.php?id=584&type=biography

 

 

 

 

 

 

class="splitToolbarButton">