Familienstammbaum Hobers » Albert Hobers (1724-1758)

Persönliche Daten Albert Hobers 

• Er wurde geboren im Jahr 1724 in Ane (Gramsbergen).

  Geboren op 't erve Hobers; Gedoopt in Hardenberg door Ds. Stolte.
  

  "eodem (Den 9 octob 1724) Roelof Monnikkemeijer en Jennegje Albertz Willink op 't Hobers te Aane,
  haar soon genaamt Albert"

• Er wurde getauft am 9. Oktober 1724 in Hardenberg.Quelle 1
• Berufe:
• im Jahr 1758 "Backer".Quelle 2
• im Jahr 1758 Matroos bij de VOC.Quelle 3
• Eintrag: De man die van de aardbodem verdween.

  Lees hier beneden bij Notities

• Glaube: Nederduitsch Gereformeerd.Quelle 4
• Wohnhaft:
• von 1724 bis um 1750: Ane op "t erve Hobers".Quelle 1
• im Jahr 1757: Amsterdam "op de Haarlemmerdijk".Quelle 4
• von 7. Oktober 1758 bis 20. November 1758: VOC-schip "Schagen".Quelle 3
• Er ist verstorben am 20. November 1758 in 't Schip "Schagen", er war 34 Jahre alt.Quelle 3

  Zeemansgraf op maandag 20 november 1758 vanaf het VOC-schip "Schagen" op de Atlantische Oceaan:
  

  "tot heeden dat sonder iets natelaten is overleden".

  
  Na zijn dood (spoorloze verdwijning), liet zijn echtgenote (onwetend van zijn overlijden) zich van hem scheiden.

• Er wurde beerdigt in de Atlantische Oceaan.
• Ein Kind von Roelof Jansen Monnikkemeijer (Hobers) und Jennegien Alberts Willink
• Diese Information wurde zuletzt aktualisiert am 20. November 2023.

Familie von Albert Hobers

Er ist verheiratet mit Elsje Bergveld.

Die Erlaubnis zur Eheschließung wurde am 2. Juni 1757 in Amsterdam erhalten.Quelle 4

Ondertrouwakte:

"hij vaders consent goet ingebragt":
Albert Hobers van Hardenberg, gereformeert, oud 33 jaar op de Haarlemmerdijk sijn vader Roelof Hobers te Hardenberg ende Elsje Bergveld van Amsterdam, gereformeert oud 26 jaar in de Kerkstraat, geassisteerd met haar vader Willem Bergveld"
"Versoekende hare drie Sondaagse uytroepingen, omme, naar deselve, de voorsz. trouwe te solemniseren, en in alles te voltrekken, so verre daar anders gene wettige verhinderinge voor en valle. En naar dien sy by waarheyd verklaaren, dat sy vrye Personen waren, en malkanderen in bloede niet en bestonden, waar door een Christelyk Huwelyk mochte verhindert worden, zyn hun hare geboden verwilliget."

Albert heeft dus schriftelijke toestemming (consent) van zijn vader Roelof Hobers meegebracht. Beiden kunnen naamtekenen.

Het huwelijk duurt slechts één jaar, omdat Albert Hobers "zig in den jare 1758 heeft geabsenteerd"
In hedendaags Nederlands betekent dat dat hij na een jaar huwelijk met de noorderzon is vertrokken. Niemand in de familie heeft ooit nog iets van hem gehoord of wist waar hij verbleef.
Als Elsje 8 jaar later nog niets van hem gehoord heeft, vraagt zij een scheiding aan teneinde te kunnen hertrouwen. Dit is voor die tijd zeer uitzonderlijk.

Kind(er):

1. Willem Hobers  1758-1774

Das Ehepaar wurde geschieden von 27. Januar 1767 bei Amsterdam.Quelle 6

Oorzaak: Spoorloos verdwenen

Notizen bei Albert Hobers

DE MAN DIE VAN DE AARDBODEM VERDWEEN

Van 't erve Hobers naar Amsterdam
Albert Hobers wordt geboren op 't erve Hobers in Ane als 10e kind van Roelof Hobers (Monnikkemeijer) en Jannegien Alberts (Willink). Voor een tiende kind is er, zolang het jong is, genoeg werk op de boerderij. Naarmate Albert ouder wordt, moet hij echter zijn heil buiten de boerderij gaan zoeken. Hij besluit 'backer' te worden; een vertrouwd beroep in de familie; er waren al verschillende Hobers'en naar het verre Amsterdam vertrokken om daar een toekomst als bakker op te bouwen. Wellicht is dit ook de reden dat Albert als vrijgezelle jongeman besluit zijn geluk in Amsterdam te zoeken. Ook hij gaat daar aan het werk als bakker. Hij gaat wonen op de Haarlemmerdijk, waar hij zijn latere vrouw Elsje Bergveld ontmoet. Zijn vader Roelof Hobers is blijkbaar op de hoogte van het voorgenomen huwelijk van zijn zoon.
Bij zijn ondertrouw op 2 juni 1757 kan de 33-jarige Albert namelijk een briefje tonen, "hij vaders consent goet ingebragt", waaruit blijkt dat zijn vader toestemming geeft tot het voorgenomen huwelijk. Ze trouwen twee en een halve week later op zondag 19 juni.

"Albert Hobers van Hardenberg, gereformeert, oud 33 jaar op de Haarlemmerdijk sijn vader Roelof Hobers te Hardenberg ende Elsje Bergveld van Amsterdam, gereformeert oud 26 jaar in de Kerkstraat, geassisteerd met haar vader Willem Bergveld"

Uit een testament dat zijn schoonouders Willem Bergveld en zijn vrouw Catrina in 1759 laten opstellen blijkt dat Elsje en haar man bij dit huwelijk het nodige hebben ontvangen. Wel wat wrang omdat toen al bekend was dat Albert inmiddels met de noorderzon vertrokken was.

"aan hunne doghter Elsje Bergvelt voor uijtzet te hebben gegeeven de waarde van ruijm twee hondert guldens en dat zij daar enbooven voor deselve en haare man Albert Hobes, twee honderd guldens als borg hebben betaald"

Het Poorterschap van Amsterdam
Het huwelijk met de Amsterdamse Elsje heeft ondermeer als voordeel dat Albert nu poorter van de stad kan worden. Op 1 juli 1756 wordt Albert Hobers poorter van Amsterdam als "getrout hebbende", wat wil zeggen dat hij trouwt met iemand die het poorterschap al heeft, waardoor ook hij aanspraak mag maken op het poorterschap.

"1 Julij 1756
Albert Hobers van Hardenberg (Lees Ane) bakker, heeft als get[rout] hebbende Elsje Bergvelt dogter van Willem Bergvelt in leven klerenmaker en poorter"

Albert Hobers wordt daarmee een burger die toegang heeft tot de privileges en voorrechten van de stad. Hij was min of meer verplicht "poorter" te worden. Om lid van het bakkersgilde te kunnen worden, moest hij namelijk poorter zijn. Nadat hij de eed aan de stad heeft afgelegd, kijgt hij een ingezetencedel (klein poortercedel).

De doop van Willem Hobers
Ruim een jaar na hun trouwdag wordt zoon Willem Hobers geboren. De ouders vernoemen hun eerste zoon naar de vader van Elsje: Willem Bergveld. Op woensdag 5 juli 1758 staan de ouders in de Nieuwe Kerk van Amsterdam om hun kind te laten dopen door dominee Johannes Arnoldus Eck. De doopgetuigen zijn de ouders van Elsje. Wat ging er op dat moment door Albert Hobers heen? Was hij toen al bezig om met de noorderzon te vertrekken? Had hij al aangemonsterd bij de VOC en een contract getekend?

In ieder geval is de situatie met de kennis van nu wrang. Een paar maanden na de doop zal Albert, zonder dat zijn familie het weet, het ruime sop kiezen op een reis met de VOC waarvan hij nooit meer terugkomt. Ook de dopeling Willem Hobers ondergaat later hetzelfde lot: hij zal niet terugkeren van een reis met de VOC. Van al deze feiten is het gezin niet op de hoogte op die woensdag waarop Willem Hobers gedoopt wordt.

Albert Hobers vertrekt met de noorderzon
Wat is er precies gebeurd? Wat heeft Albert Hobers doen besluiten van de aardbodem te verdwijnen? We zullen het niet weten, maar wel duidelijk is dat hij zijn vrouw en zijn familie in Ane niet heeft ingelicht. Kort na de doop van zijn zoontje Willem gaat hij er vandoor. Zijn vrouw en familie blijven in grote onzekerheid achter. Wat is het wrang dat we nu 250 jaar later wel kunnen achterhalen waar hij heen is gegaan, terwijl zijn familie dit nooit heeft geweten.

Eerst het verhaal van Elsje. Acht jaar na de verdwijning van haar man richt Elsje zich tot de Schepenen van Amsterdam. Ze deelt het stadsbestuur mee dat haar man "zig in den jare 1758 heeft geabsenteerd". Ze verzoekt daarom het stadsbestuur haar huwelijk met Albert Hobers te ontbinden. Het is voor haar als alleenstaande vrouw met een 8-jarig kind vrijwel onmogelijk een redelijk bestaan op te bouwen. Ze kan echter pas weer trouwen als de schepenen het huwelijk nietig verklaren. Op 27 januari 1767 geeft het stadsbestuur toestemming. Een scheiding in die tijd is heel uniek.
De Schepenen van Amsterdam besluiten het huwelijk van Albert Hobers en Elsje Bergveld te "dissolveren"; ze delen mee:

"Albert Hobers, heeft geprocureerd een kind bij Elsje Bergveld, dog welke Albert Hobers zig in den jare 1758 heeft geabsenteerd,
waaromme sij, Elsje Bergveld, zig bij requeste heeft geadresseerd aan Heeren Scheepenen deezer Stad,
ten eynde haar man te doen dagvaarden bij drie Edictale Citaties,
gelijk blijkt bij een Extract uit de geprivilegeerde rollen deezer stad, in dato 4 September 1766,
waarop Scheepenen de band des huwelijks tusschen haar en haar man hebben gedissolveerd,
en aan haar gepermitteerd om desnoods met een ander te moogen trouwen.
Ingevolge van 't vonnis van Heeren Scheepenen van dato 27 Januari 1767
en gepronuncieerd als vooren,
dog hebbende geen middelen om haar minderjarige kind iets voor vaders erf te kunnen bewijsen,
't welk Willem Foest en George Remmers de goede bekende getuygde de waarheit te sijn,
den 24 April 1767 dórdre d. H[ee]r[e]n Sch[epenen] also in de vacantie."

Elsje is nu officieel gescheiden van Albert Hobers en heeft toestemming te mogen hertrouwen.
Bron: Stadsarchief Amsterdam Calisregisters (film 7832, nr. 113 blz 17)

Het archief van de VOC in het Nationaal Archief in Den Haag vertelt ons 250 jaar later echter wat er met Albert Hobers is gebeurd.

Matroos bij de VOC
Als Albert Hobers 's avonds vanuit zijn bakkerij op de Haarlemmerdijk een wandelingetje maakt, is hij in een paar minuten bij het IJ. Hij ziet daar de grote VOC- schepen. Zijn enige ervaring met een zeilschip was als passagier op zijn reis van Ane naar Amsterdam, met het beurtschip over de Zuiderzee. De "Heeren Zeventien van de VOC" vonden dat nooit een probleem; uit heel Europa werden jonge mannen geronseld om de koopvaarders te bemannen. Wel of geen ervaring deed er niet toe. Wat heeft Albert Hobers doen besluiten als matroos aan te monsteren op de verre onzekere reis naar Batavia. Waarom licht hij zijn vrouw Elsje niet in. Ze zijn nog maar zo kort getrouwd: afgelopen juni was het precies één jaar geleden. Hun zoontje Willem Hobers is drie maanden geleden gedoopt in de Nieuwe Kerk op de Dam. Ergens in de late zomer van 1758 is Albert de deur uitgelopen, om nooit meer terug te keren. Albert heeft zich aangemeld bij de VOC- kamer in Hoorn. Dit duidt er op dat hij er bewust van door ging; vrijwel alle Amsterdammers die zich aanmeldden bij de VOC gingen naar de Amsterdamse kamer. Maar Albert wist dat hij dan 'ontdekt' zou worden. Als de tambours door de Amsterdamse straten liepen om al trommelend duidelijk te maken dat de VOC 'ers zich moesten melden bij de Montelbaenstoren voor het vertrek naar de schepen op de rede van Texel, verzamelden alle Amsterdammers zich om de vertrekkende matrozen te bekijken. Albert zou herkend zijn en om dit blijkbaar te voorkomen heeft hij zich in Hoorn aangemeld.

Albert Hobers krijgt een zeemansgraf
Op 15 oktober 1758 geeft kapitein Klaas Ariensz. aan boord van het VOC-schip "Schagen" het bevel het anker te lichten en de zeilen te hijsen. Het schip lag de laatste weken op de rede van Texel en die tijd is gebruikt om het schip te bevoorraden en de noodzakelijke reparaties uit te voeren. De Schagen is intussen vijf jaar oud en heeft al de nodige stormen doorstaan. Soldaten, matrozen (onder wie ene Albert Hobers uit Hardenberg (lees Ane)), eten en drinken werden met kleine scheepjes vanaf Oudeschild aan boord gebracht. Ten tijde van de VOC was het een komen en gaan van duizenden schepen die Texel als uitvalsbasis gebruikten voor hun lange reizen naar de Oost en de West. Het water voor die lange reis werd ingekocht op Texel omdat daar het water van goede kwaliteit was. Het was bijvoorbeeld lang houdbaar. Het is de eerste reis van kapitein Klaas Ariensz. met de Schagen; hij kent het schip nog niet. Hij heeft de laatste dagen alle reizigers, soldaten en bemanningsleden aan boord zien komen. Velen zijn totaal niet vertrouwd met het verblijf aan boord van een schip. Zal hij Albert Hobers, die heeft aangemonsterd als matroos, gesproken hebben? Waarschijnlijk is hij hem niet eens opgevallen.

Op de dag dat een VOC-schip vertrekt, begint de administratie van de 'dienaar'. Van alle 273 opvarenden worden, ongeacht de rang, alle schulden en verdiensten genoteerd. Ook van Albert Hobers wordt het scheepssoldijboek ingevuld; aan de debetzijde vermeldt de administrateur (afbeelding):

"In t Schip Schagen, Ao 1758/9 voor Hoorn"

Albert Hoberts, van Hardenbergh

Mattroos, .. Niet Vermaakt

1758 : 15 8br. à d[e] E[dele] comp[eteert]: over 2/m. gage op hand ....... f 14: --: --
1758 : 15 8br. à d[e] E[dele] comp[eteert]: over Schuld aan N:N .......... f 150:-- :--
1758 : 15 8br. à d[e] E[dele] comp[eteert]: over 1 p[ersoon]s. Kist ........... f 3:10:--
                                                                                                  ............. f 167:10:--

In totaal begint Albert met een schuld van 167 gulden 10 stuivers en 0 duiten.

Hoe komt hij aan deze schuld? Op het moment dat Albert Hobers zich in het Oost-Indisch Huijs in Hoorn meldt bij de 'equipagecommissie' kreeg hij veertien gulden, twee maanden soldij vooruit, betaald. Dit "twee maanden gage op hand" is het gebruikelijke loon dat een VOC-dienaar op voorhand krijgt, om o.a. de inhoud van zijn door de VOC geleverde scheepskist aan te schaffen. Voor de scheepskist betaalt hij 3 gulden en 10 stuivers. De schuld van 150 gulden is op naam van "NN" gezet. Dit tekent de omstandigheden waarin Albert is vertrokken. Waar anderen een bedrag "vermaecken" op naam van hun echtgenote, heeft Albert een schuldbrief getekend voor NN. Dit duidt er op dat de "schuldceel" heeft afgegeven aan een baas van een slaaphuis in Hoorn, waar hij de weken voor zijn vertrek naar de rede van Texel onderdak, eten en drinken kreeg. Deze man zal als "ceelverkoper" (zielverkoper) de schuldbrief weer voor een lager bedrag doorverkocht hebben aan een ander.

Er zijn 185 bemanningsleden, 77 soldaten en 11 handwerkslieden (in totaal 273 opvarenden) aan boord, als Albert Hobers op die maandag in oktober Holland achter de horizon ziet verdwijnen. Hij zal zijn vrouw Elsje en zijn zoon Willem nooit meer zien. Op het eerste gedeelte van de reis naar Kaap de Goede Hoop overlijden 50 van de opvarenden, onder wie de 34-jarige matroos Albert Hobers uit Hardenberg. Hij zal de laatste dagen van zijn leven in de ziekenboeg in het achterschip vóór de konstabelskamer hebben doorgebracht. Dit om het besmettingsgevaar zoveel mogelijk te beperken. Kort nadat Albert zijn laatste adem heeft uitgeblazen, krijgt hij een schoon hemd aan, tenminste als zijn plunjekist al niet was leeggestolen vóór de chirurgijn de dood had vastgesteld. Matrozen dragen hem gewikkeld in zijn eigen hangmat driemaal rond de de mast. De ziekentrooster houdt een korte bijbellezing en daar glijdt het lichaam van een plank overboord. Albert Hobers krijgt op 20 november 1758, "één-twee-drie: in Godsnaam", een zeemansgraf .

Zijn overlijden wordt slechts vermeld als boekhoudpost van wat hij de VOC nog schuldig ("te quaat") is (afbeelding):

1758 20 Novembr. P d[e] E[dele] comp[eteert]: f 8: 8:-- over 1 maand 6 dagen gagie à f 7 p[er]
                                m[aand] van den 15 Octob. dat sijn uijtgezeijld: tot heeden dat sonder iets
                                natelaten is overleden             ........ f 8: 8:--
                                                    over te quaadt      ... f 159: 2:--
                                          ;                               ........... f 167:10:--

Albert Hobers heeft in die ene maand en de zes dagen dat hij aan boord was, 8 gulden en 8 stuivers verdiend. De VOC blijft met een schuld van 159 gulden en 2 stuivers achter. De man in Hoorn die de schuldceel heeft gekocht kan naar zijn centen fluiten.
Het zal altijd een raadsel blijven waaraan of hoe matroos Albert Hobers overleden is. Op dit gedeelte van de reis zijn 50 van de 185 opvarenden gestorven.

De "Schagen" arriveert in Kaap de Goede Hoop op 29 januari 1759. In de "Kaap" gaan 10 bemanningsleden, 9 soldaten en één ambachtsman van boord. Als op 2 maart 1759 de Schagen het anker licht voor het tweede deel van de reis naar Batavia, zijn er 6 nieuwe bemanningsleden en 5 nieuwe soldaten bijgekomen. In de zomer van 1759, op 17 juni laat de "Schagen" het anker vallen op de rede van Batavia. De reis heeft 9 maanden geduurd, in totaal hebben 32 bemanningsleden, 22 soldaten en 3 ambachtslieden een zeemansgraf gekregen. De Schagen zal pas een jaar later op 12 juni 1760 weer ankeren op de rede van Texel. Kapiten KLaas Ariensz. zal nog 7 reizen met de "Schagen" maken naar de Oost.

Bron: Nationaal Archief, Den Haag, Verenigde Oost-Indische Compagnie, nummer toegang 1.04.02, inventarisnummer 14466

Na zijn zeemansgraf
De onbestorven weduwe Elsje Bergveld, nog altijd onwetend van het lot van haar man, hertrouwt in 1767 met Jacobus Smit. Omdat Albert Hobers overleden verklaard is, heeft zijn zoon Willem recht op een deel van de erfenis van zijn overleden grootouders in Ane Roelof Hobers en Jannegien Alberts. Moeder Elsje reist naar Ane om Willems erfdeel in ontvangst te nemen. Willem zelf is namelijk als "hooploper" met de VOC op reis gegaan. Dan gebeurt er weer iets wrangs: Op exact dezelfde dag dat moeder in Hardenberg tekent voor Willems erfdeel, overlijdt in het hospitaal in Kaap de Goede Hoop haar zoon Willem Hobers. Het bericht van zijn overlijden zal haar pas maanden later bereikt hebben. Moeder Elsje ontvangt als erfdeel de somma van 521 gulden, 15 stuivers en 8 cent. (Lees daarover het uitgebreide verhaal bij zoon Willem Hobers en bij moeder Elsje).

In het Rechterlijk Archief Schoutambt Hardenberg is de volgende akte van voogdijstelling te vinden te vinden:
Folio 328 vo, 329 Volmachtstelling voor Burgemeesteren en Regeerders van de Stad Amsterdam, waar zijn verschenen Jacobus Smit en zijn ehevrouw Elsje Borgveld, die eerder getrouwd geweest is met wijlen Albert Hoberts, en dan nog Henricus ter Hagrijs, suppoost van de Weeskamer van Amsterdam, in kwaliteit als op 1 november 1775 door Heren Weesmeesteren aangestelde voogd over Willem Hoberts, de zoon van Elsje Borgveld, die benoemen tot hun volmachtigde de Heer J. v. Riemsdijk, Schout van Hardenberg, in de transporten van de goederen die de erfgenamen van Roelof Jansen Hoberts op 17 mei 1774 bij publieke verkoping hebben verkocht.
Amsterdam, 22 november 1775.

Overdracht van het het Erve en Goed Hoebertink of Hoeberts te Ane
In het Rechterlijk Archief Schoutambt Hardenberg is de volgende akte te vinden:

Folio 329, 329 vo Overdracht van het eerste perceel,

uit het Erve en Goed Hoebertink of Hoeberts, ter plaatse Hoberts genaamd, gelegen in de Boerschap Ane, onder dit Schoutampt, bestaande in het woonhuijs met sijn grond en wheere, de beide goorens bij ‘t huijs, en een kalverweide mede bij ‘t huijs gelegen genaamd de kleine Hogt, vier stukken zaaijland op den Camp naast malkanderen gelegen te samen ongeveer vier mudden landt, Een stukjen zaaijland het Vennegien genaamd ongeveer groot twee en een half schepel, Een derde part van drie turfveene akkers in de Roode Schanse, benevens een vijfde part van een volle Drift en Plaggenwhaere, exempt van de Plaggewhaere op de Cijftshaere; door Aaltien Hoberts, weduwe van Egb. Melenberg, sijnde in dezen geadsisteerd met haar zoon Alb. Melenberg als Momboir; Voorst Harmen Hoberts; Eva Marrink, wed. van wijlen Jan Hoberts, voor haarselvs en namens haar dogter, geadsisteerd met haar schoonzoon M. Odink als Momboir; de Heer J.H. van Langen, als in huwelijk gehad hebbende Jannegien Hoberts, voor sigselvs en namens zijn zoon en dogter; Annegien Hoberts, wed. van Jan Monnekemeijer, geadsisteerd met haar schoonzoon Hend. Schuldink als Momboir; Jan Hoberts en sijn huisvrouw Jannegien Gerritsen tutore marito; En dan nog ik Verw. Scholtus J. van Riemsdijk selvs in qualiteit als gevolmagtigde van Egbertien Hoberts, wed. van E. van Dijk, luid procuratie voor Burgemeesteren, Schepenen en de Raden van de Stad Zwolle op 28 april 1773 gepasseerd, en als gevolmagtigde van Jacobus Smit en Elsje Bergveld, welke Elsje Bergveld bevorens is getrouwd geweest met Albert Hoberts, voorts van Henricus ter Hagrijs, suppoost van de Weeskamer der Stad Amsterdam, als op den 1 november 1775 door de Ed. Agtb. Heren Weesmeesteren gesteld en geordonneerd tot voogd over Willem Hoberts, soon van Elsje Bergveld, luid procuratie voor Burgemeesteren en Regeerders der Stad Amsterdam op den 22 november 1775 gepasserd en uitgegaan; Alle te Samen kinderen en Erfgenamen van wijlen Roelof Jansen Hoberts en zijn ehevrouw Jannegien Alberts, aan Jan Hoberts en zijn huisvrouw Jannegien Gerritsen te Ane.
Actum Hardenberg, 22 december 1700 vijfenseventigh.

Zo eindigt met de verdwijning van Albert Hobers en het overlijden van zijn enige 15-jarige zoon Willem Hobers deze tak van de stamboom Hobers.

Leestip
Het opmerkelijke verhaal van dezelfde datum: 17 mei 1774
Klik op Alberts zoon: Willem Hobers

521 gulden, 15 stuivers en 8 cent voor Elsje Bergveld
Klik op Alberts vrouw: Elsje Bergveld

Haben Sie Ergänzungen, Korrekturen oder Fragen im Zusammenhang mit Albert Hobers?
Der Autor dieser Publikation würde gerne von Ihnen hören!

Zeitbalken Albert Hobers

Klicken Sie auf den Namen für weitere Informationen. Verwendete Symbole:  Großeltern    Eltern    Geschwister    Kinder