Oorzaak: Hartaanval of longembolie
Nieuwe Ooster Begraafplaats
Graf is na 10 jaar geruimd. Er was geen geld om de grafrechten te verlengen.
Zij is getrouwd met Hendrik Schoemaker.Bronnen 5, 7, 8, 9, 10
Zij zijn op 1 DEC te Amsterdam, Noord-Holland, Nederland in ondertrouw gegaan.
1 december en 8 december 1907, Amsterdam en Hilversum, NederlandZij zijn getrouwd op 12 december 1907 te Amsterdam, Noord-Holland, Nederland , zij was toen 27 jaar oud.
Kind(eren):
Gebeurtenis (Death of Spouse).
Mijn oma Mieke, een vrouw met karakter.
Door Paul Christiaan Smis
Carolina Petronella Henriëtte Zegers Veeckens was mijn grootmoeder van moeders zijde. Zij overleed toen ik een jaar oud was. Ik heb nog een vage herinnering aan haar. Ik zat op de grond en keek omhoog. Naast mij stond een slanke vrouw in een lange zwarte jurk. Tot zover de herinnering.
Mijn moeder heeft aan haar kinderen het een en ander over Mieke verteld:
Zij stamde uit een patriciërsfamilie. Haar vader was Karel Zegers Veeckens, haar moeder Hermina Elisabeth Fiers Smeding.
Carolina werd, curieus genoeg, Mieke genoemd. Bij ons thuis stond zij bekend als oma Mieke. Ze was geboren in Venlo en groeide op in een chique buurt in Haarlem. Het gezin woonde in een villa, had personeel en als men uit rijden ging dan vond dat plaats in een koets met veel paarden ervoor. [1]
Oma Mieke heeft haar kinderen er altijd goed van doordrongen dat zij anders waren (en daarmee bedoelde ze beter) dan andere arbeiderskinderen. Vaak vertelde ze over de roemrijke daden van de familie Zegers Veeckens, over het bekleden van hoge maatschappelijke of militaire functies[2], over avonturen in De Oost. Een van de familieleden mocht het zelfs eens beleven dat hij gevangen genomen werd door vijandige inlanders, waarna het vaderland hem moest vrijkopen voor een aanzienlijk losgeld.[3]
Overigens betwijfel ik of oma Mieke echt wist hoe roemrijk haar voorgeslacht wel geweest was. Haar kennis beperkte zich waarschijnlijk tot de negentiende- en twintigste-eeuwse familie Zegers Veeckens. De personen en gebeurtenissen die ik tijdens mijn onderzoek heb ontdekt overstijgen haar verhalen ruimschoots in importantie.[4]
Mieke genoot de, in haar kringen, gebruikelijke culturele opvoeding. Ook studeerde ze piano aan het conservatorium van Amsterdam.[5]
Kennelijk had ze een ferm en eigenzinnig karakter. Op haar zeventiende werd ze verliefd op de, zeven jaar oudere, diamantbewerker Hendrik Schoemaker. Hij beschikte over een goede zangstem en dat zal ongetwijfeld hebben bijgedragen aan het opbloeien van de liefde.
Het tweetal had ambitieuze plannen. Zij wilden gaan optreden in Duitsland. Haar familie was het echter niet eens met de relatie en al helemaal niet toen Mieke aankondigde dat ze met Hendrik wilde gaan trouwen. Met haar vader kreeg Mieke zo'n heftige aanvaring over dit onderwerp, dat hij haar dreigde met onterving.
Ter verdediging van vader Karel moet opgemerkt worden dat er in de familie van zijn echtgenote al eens eerder iets fout was gegaan met een erfenis. De grootvader van zijn vrouw Hermina heeft serieuze pogingen gedaan het familiekapitaal erdoorheen te jagen[6]. Slechts een ferm ingrijpen door de familie heeft hem daarvan weerhouden. Er zal dus zeker enige achterdocht geweest zijn ten aanzien van de bedoelingen van, de door Mieke zo begeerde, Hendrik.
Hoe het ook zij, Mieke zette haar zin door en ging met Hendrik al musicerend verder. Ze trouwden overigens pas in 1907, tien jaar na de dood van pa[7].
Het paar is een paar maal voor enige tijd naar Duitsland, naar Rostock, geweest. De gezinskaart van het bevolkingsregister in Amsterdam getuigt daarvan. Op enig moment schijnt de sfeer in Duitsland zo veranderd te zijn dat Mieke en Hendrik stopten met optreden[8]. Zij kwamen terug naar Nederland en vestigden zich in Amsterdam.
Het lijkt erop dat Hendrik, die een warme en zachtaardige partner voor Mieke was, niet meteen na terugkeer uit Duitsland zijn oude beroep van diamantbewerker heeft opgevat. Hij staat in die dagen op de kaart van bevolkingsregister geregistreerd als loopknecht (in welke branche is niet duidelijk). Later staat hij weer vermeld als diamantbewerker.
Mieke zal zich waarschijnlijk nog menigmaal de luxe van haar ouderlijk huis hebben herinnerd toen zij zich, zonder hulp van haar kapitaalkrachtige familie, geplaatst zag voor dezelfde uitzichtloze problemen die de arbeidersklasse in die tijd al zo lang teisterden. Het gezin had het niet breed. De kinderen moesten, na de lagere school, aan het werk[9]. Om bij te dragen aan het gezinsinkomen gaf Mieke pianolessen aan gevorderde leerlingen. Beginnelingen kwamen er bij haar niet in; ze kon geen gestuntel aan de piano verdragen.
Al met al een apart karakter, die oma Mieke. Mijn moeder vertelde over haar, dat ze genoot van onweer; ze ging dan op het balkon staan kijken. Een wat minder trekje was een zekere kilheid die mijn moeder altijd heeft ervaren. Mijn moeder was een nakomertje en uit het afstandelijke gedrag van Mieke maakte zij op, dat ze niet zo'n welkom nakomertje was. Zo mocht mijn moeder, in tegenstelling tot haar zus Beer, niet aan de piano komen.
Of Mieke deze afstandelijkheid misschien in haar opvoeding had meegekregen en of ze werkelijk niet zo blij was met het nakomertje... wie zal het zeggen?
Ook de familie van mijn vader voelde de afstandelijkheid van Mieke en trok daaruit de conclusie dat zij 'kapsones' had. Dat voelde mijn vaders familie goed aan want inderdaad walgde Mieke van de arbeidersklasse. Uiteindelijk was ze toch niet zo heel anders in haar opvattingen dan haar eigen familie, van wie ze zo vervreemd was[10].
Op haar 55e verloor Mieke haar lieve, vriendelijke echtgenoot Hendrik. Hij stierf aan een acute leveraandoening. Zij overleefde hem nog zestien jaar.
Eind 1951 werd zij zelf in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in Amsterdam opgenomen voor een longontsteking. Zij lag daar drie weken lang op bed. Kennelijk is ze daar niet goed gemobiliseerd want Mieke kreeg een longembolie. Toen zij, na haar genezing, het ziekenhuis verliet zakte Carolina Petronella Henriëtte Zegers Veeckens voor de deur in elkaar en overleed.
Mijn moeder, die erg van Mieke heeft gehouden, was furieus, over de knullige gang van zaken in het ziekenhuis.
Oma Mieke werd begraven op de Oosterbegraafplaats in Amsterdam, Watergraafsmeer. Haar graf is na tien jaar geruimd.
De erfenis die Mieke misliep.
Nb.: Uit mijn onderzoek is niet gebleken dat mijn overgrootvader, Karel Zegers Veeckens, mijn grootmoeder heeft onterfd. In zijn testament staat daar niets over. Bovendien viel er niet veel te onterven. Karel liet bij zijn overlijden een kleine schuld na!
Ook mijn overgrootmoeder Hermina Elisabeth Fiers Smeding, de langst levende van het echtpaar, heeft haar kind(eren) niet met zoveel woorden onterfd. Mogelijk werd de hele affaire wat subtieler gespeeld. Er is een lijn te zien in hoe de familie met geld “schoof”.
Mijn oudouder Hendrik Veeckens vergaarde in Oost-Indië een aanzienlijk kapitaal[11]. Dit moest gedeeld worden door vermoedelijk vier kinderen en mogelijk nog wat vrienden en stichtingen. In elk geval zal mijn betovergrootvader Lambertus, vanuit financieel oogpunt gezien, een goede start hebben gemaakt. Lambertus bracht het tot generaal en zal in zijn leven waarschijnlijk geen geldzorgen gehad hebben. Toch liet hij niets na dat in een memorie van successie de moeite van het vermelden waard was[12].
Mijn overgrootvader Karel werd majoor en hij was getrouwd met Hermina, een vrouw uit een kapitaalkrachtige familie. Ook dit gezin zal geen geldzorgen gehad hebben. Niettemin liet Karel niets na dan een kleine schuld. Pas bij het overlijden van zijn echtgenote in 1917 was er sprake van een substantiële erfenis, die verdeeld werd onder een flink aantal rechts- en natuurlijke personen, onder wie haar beide dochters Berendina en Carolina.
Het feit dat er toen wel een aanzienlijke, zij het niet geweldige, erfenis was , doet vermoeden dat de families Zegers Veeckens en Fiers Smeding goed wisten hoe zij strategisch met het familiekapitaal moesten schuiven. De kortst levende huwelijkspartner liet niets na waarin de fiscus geïnteresseerd zou kunnen zijn. De langstlevende huwelijkspartner leefde echter op een comfortabele wijze verder.
Strikt genomen had de erfenis van Hermina Fiers Smeding verdeeld kunnen worden over uitsluitend haar twee dochters. Die zouden er dan beiden goed voor hebben gestaan. Het feit dat de erfenis zo versplinterd werd doorgegeven, laat het idee van onterving, zij het dan niet met zoveel woorden, toch voortbestaan.
Een legaat uit het vermogen van Pieter Teyler van der Hulst (1702-1778)kon aan Berendina en Carolina natuurlijk niet geweigerd worden, maar het deel dat beide dames kregen stelde, doordat het in de loop van de tijd over vele partijen verdeeld was, niet veel meer voor.
[1] Uit mijn onderzoek blijkt dat de huizen weliswaar keurig waren, maar geen villa’s. Van de koets met paarden is mij nog niets gebleken.
[2] Haar overgrootvader Hendrik (1779-1815) was Secretaris-Generaal van de Gouverneur-Generaal in Oost-Indië. Haar grootvader Lambertus (1843-1902) was Generaal-Majoor bij de artillerie. Haar oom Pieter (1843-1902) was vice-admiraal en adjudant in buitengewone dienst der koningin (Wilhelmina). En dit is nog maar een greep uit de eervolle functies van de familie.
[3] Frans Zegers Veeckens (1842-1905) was een nationale held. Als hij in een concertzaal of theater binnenkwam werd hij met applaus begroet. Hij stond op goede voet met koning Willem III.
[4] Families als Commelin, Valckenier, Pauw en Coymans.
[5] Dit kan nog niet worden aangetoond. Het archief van het conservatorium, dat berust in het Stadsarchief Amsterdam, gaat niet zo ver terug.
[6] Floris Pieter Fiers (1777-1824) was het zwarte schaap van de familie. Zijn leven laat zich lezen als een schelmenroman met een bedroevende afloop.
[7] Moeder Hermina verscheen niet bij de huwelijksceremonie. Ze liet zich afvaardigen door een meubelmaker uit Hilversum.
[8] Waaruit die verandering bestond is mij nooit duidelijk geworden.
[9] Mijn moeder, Elisabeth, ging, na het V.G.L.O. als werkster aan de slag bij de Bijenkorf.
[10] Door haar huwelijk met Hendrik was Mieke gebrouilleerd geraakt met haar familie. Er was geen contact meer.
[11] Minstens ƒ 200.000,- in 1815. Dat is in hedendaags geld (2014) € 1.450.075,-
[12] Wel liet hij aan zijn kleindochters Berendina en Carolina (Mieke) ƒ 2000,- na. In hedendaags geld € 24.358,-
Aanvulling van Paul C. Smis:
In 1907 verhuisden Carolina en haar moeder van Amsterdam naar Hilversum.
Volgens het Amsterdams bevolkingsregister (Overgenomen Delen 1892-1920 (Afgedane Gezinskaarten)) gingen ze wonen aan de Hoge Laarderweg 141. Volgens het overlijdensregister van Hilversum overleed moeder Hermina aan de Hoge Laarderweg 135.
Carolina Petronella Henriëtte Zegers Veeckens | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1907 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hendrik Schoemaker |
Carolina onrving in 1904 ca ƒ 2000,- uit de erfenis van haar grootvader Lambertus Zegers Veeckens (1813-1904).
Een afschrift van de memorie van successie bevindt zich in het bronnenboek Paul Smis.
Bron: Burgerlijke stand - Geboorte
Archieflocatie: Regionaal Historisch Centrum Limburg
Algemeen: Toegangnr: 12.120
Inventarisnr: 40
Gemeente: Venlo
Soort akte: Geboorteakte
Aktenummer: 168
Aangiftedatum: 30-06-1880
Kind: Carolina Petronella Henrietta Zegers Veeckens
Geslacht: V
Geboortedatum: 29-06-1880
Geboorteplaats: Venlo
Vader: Karel Zegers Veeckens
Moeder: Hermina Elisabeth Fiers Smeding
nummer overlijdensakte: 2-211
Een kopie van deze inschrijving in het bevolkingsregister bevindt zich in het Bronnenboek Paul Smis.
Archiefkaarten, persoonskaarten en gezinskaarten van het bevolkingsregister 1850-1839
Datum en plaats aangifte overlijden: 21 jan 1952, Amsterdam;
Daum, tijd en plaats overlijden: 18 jan 1952, 11:30 uur, Amsterdam;
Aangever: Samuel Leonard de Goede, 67 jaar, aanspreker, wonende te Amsterdam;
Overledene: Carolina Petronella Henriette Zegers Veeckens, 71 jaar, zonder beroep, geboren te Venlo, wonende te Amsterdam, gehuwd geweest met Hendrik Schoemaker, dochter van Karel Zegers Veeckens en Hermina Elisabeth Fiers Smeding (beiden overleden).
De akte is voorgelezen en ondertekend.
Aanvulling van Paul C. Smis"
De exacte plaats van overlijden was: op de stoep, voor de deur van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis te Amsterdam.
Een afschrift van deze akte bevindt zich in het Bronnenboek Paul Smis
Persoonskaart 168 van Carolina Petronella Henriëtte Zegers Veeckens (1880-1952).
Een afschrift van deze persoonskaart bevindt zich in het Bronnenboek Paul Smis.
Mijn moeder, Elisabeth, vertelde dat haar moeder, als pianiste, samen met haar verloofde Hendrik, die zanger was, in haar jonge jaren een tournee door Duitland heeft gemaakt.
Later, in Amsterdam, voorzag zij in haar onderhoud door het geven van pianolessen aan gevorderden.
Datum huwelijk: 12 december 1907
bruidegom: Hendrik Schoemaker, diamantslijper, geboren en wonende alhier, oud 34 jaren, meerderjarige zoon van Bernardus Schoemaker en Elisabeth Kriger, beiden overleden.
bruid: Carolina Petronella Henriëtte Zegers Veeckens, geboren te Venlo, wonende te Hilversum, zonder beroep, oud 27 jaren, Meerderjarige dochter van Karel Zegers Veeckens (overleden) en Hermina Elisabeth Fiers Smeding, zonder beroep, wonende te Hilversum.
De moeder der bruid verklaarde, blijkens hierbij overlegde notariële akte, toe te stemmen in dezen echt.
huwelijksafkondigingen, onverhinderd, te Amsterdam en Hilversum op 1 en 8 december 1907
getuigen: Hendrik Kriger, oom des echtgenoots, metselaar, oud 57 jaren en
Johannes Lambertus Sterke, beambte, oud 52 jaren; beiden wonende alhier; Hendrikus Antonius Schnitfink, meubelmaker, oud 35 jaren, wonende te Hilversum en Willem Klick, bakker, oud 54 jaren, wonende alhier.
Ondertekend door het bruidspaar, de vier getuigen en de ambtenaar der burgerlijke stand.
Nota bene: Hermina Elisabeth Fiers Smeding, de moeder van de bruid, was niet bij het huwelijk aanwezig. Ook was er geen familielid als getuige voor de bruid.
Afschrift van deze akte bevindt zich in het Bronnenboek Paul Smis.
Bron Burgerlijke stand - Huwelijk
Archieflocatie Noord-Hollands Archief
Algemeen Gemeente: Amsterdam
Soort akte: Huwelijksakte
Aktenummer: reg.5H;fol.49
Datum: 12-12-1907
Bruidegom Hendrik Schoemaker
Leeftijd: 34
Geboorteplaats: Amsterdam
Bruid Carolina Petronella Henriette Zegers Veeckens
Leeftijd: 27
Geboorteplaats: Venlo
Vader bruidegom Bernardus Schoemaker
Moeder bruidegom Elisabeth Kriger
Vader bruid Karel Zegers Veeckens
Moeder bruid Hermina Elisabeth Fiers Smeding
Nadere informatie beroep Bg.:diamantslijper
2, Carolina Petronella Henriette Zegers Veeckens, geb. Venlo 29 Juni 1880, tr. Hilversum 26 Nov. 1907 Hendrik Schoenmaker, geb. Amsterdam 28 Sept. 1873, zn. van Bernardus en Elisabeth Kriger. [Amsterdam.]
Op de verwijzingskaart worden beide echtelieden genoemd.
De kaart bevat de nummers 41 en 26.
Een kopie van deze verwijzingskaart bevindt zich in het Bronnenboek Paul Smis.
Archiefkaarten, persoonskaarten en gezinskaarten van het bevolkingsregister 1850-1839