Geboorte op 15 september 1894 te 's-Gravenhage
=
Vader
Leopold Alexander Theodoor Johan Frederik van Oijen, 37 jaar oud, zonder beroep
Moeder
Maria Jacoba Smallenburg
=
Kind
Leopold Willem Herman van Oijen, geboren op 15 september 1894 te 's-Gravenhage
=
Getuigen
Coenraad Jacobus de Jong, 45 jaar oud, ambtenaar van beroep
Hendrik Abraham de Smit van den Broecke, 53 jaar oud, ambtenaar van beroep
Reserve-Majoor Artillerie
De Franse Erkentelijkheidsmedaille (Médaille de la reconnaissance Française vermeil)
Leopold Willem Herman van Oijen, geboren te 's-Gravenhage, 15 sept. 1894, oud-uitgever te Parijs, lid fa. Les Editions de Bonaparte, oud-reserve luit. kol. art. tr. 1e "s-Gravenhage 18 nov. 1924 (echtsch. uitgespr. Arr.-Rb. [...] 14 april 1942 ) Luise Gorsler [ Amsterdam ] , geb . Geismar ( Hannover ) 28 juni 1901 , dr . van Wilhelm en Katharina Heinemann ; tr . 2e Leiden 3 juni 1942 Gertrud Berta Weber , geb . Krefeld 2 juli 1912 , dr . van Anton Jakob en Helene Frese. [ ' s - Gravenhage ] Uit het eerste huwelijk : 1 . Thédora Jacoba Frederika van Oijen , geb . le Lavandou ( dép . Var ) 9 nov . 1925 , tr . ( bij volm . ) Haarlem 21 dec . 1948 Johan Willem Theodoor van Oyen , ( XIII c ) , geb . ' s - Gravenhage 3 sept . 1924 , range - en farmeig . , zn . van Frans [...] Leopold Marie Alexander van Oijen , geb . ParijsVII 7 nov . 1927 , kapt . inf . , tr . Leiden 22 dec . 1952 Frederica Cornelia Reinhoud , geb . Venlo 4 sept . 1929 , dr . van Johan Maria en Mathilda Petronella Maria van Nieuwenborg .
Een vergeten kunstkring herontdekt: kunstenaarsbrieven aan Leopold van Oijen
In oktober ontving het RKD een verrassend legaat van Onno Boers (1936-2021), bestaande uit honderden kunstenaarsbrieven uit de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw. De brieven zijn geschreven door meer dan 100 verschillende kunstenaars, waaronder Marc Chagall, Piet Mondriaan en Kees van Dongen. Het merendeel bleek gericht aan Leopold van Oijen, die in 1931 een tegenwoordig vrijwel vergeten kunstkring oprichtte in Parijs, waarin ‘alle kampioenen der levende kunst’ zitting hadden.
Kunstenaarsbrieven
Recent ontving het RKD een schenking van zes ordners met circa 300 brieven, die in de jaren zeventig van de vorige eeuw werden samengesteld door de vader van Onno Boers, kunstenaar Willy Boers (1905-1978). Het legaat van Onno Boers is een aanvulling op het archief van Willy Boers dat al bij het RKD berust. Hoewel er deels sprake is van een willekeurige verzameling, blijkt een groot deel van de brieven gericht aan één persoon. Dit was de in Parijs werkzame Nederlandse uitgever Leopold van Oijen, die correspondeerde met kunstenaars als Georges Braque, Fernand Léger, Georges Vantongerloo en Piet Mondriaan. Van Oijen schonk de brieven eind jaren zeventig aan Willy Boers, die vanuit zijn interesse in grafologie een verzameling kunstenaarsbrieven aanlegde. Boers wilde daarmee onderzoek doen naar de ‘neerslag van persoonlijkheid in handschrift en (kunst)werk’. Naast de schenking van ongeveer 250 brieven door Van Oijen, verzamelde Boers om die reden nog tientallen losse kunstenaarsbrieven.
Leopold van Oijen
Leopold Willem Herman van Oijen werd op 15 september 1894 geboren in Den Haag. Hij maakte carrière in het leger, waar hij opklom tot de rang van luitenant-kolonel der artillerie. Op dertigjarige leeftijd verliet hij zijn vaderland en vertrok naar Parijs. Daar raakte hij betrokken bij Galerie Bonaparte, die werd geleid door de Nederlander Léopold Emmanuel van Leer en was gevestigd op 12 rue Bonaparte. Van Oijen werd verantwoordelijk voor de door de galerie uitgegeven Éditions Bonaparte. Daarnaast was hij als uitgever en oprichter betrokken bij andere Parijse periodieken en verenigingen. Zo was hij onder meer directeur van de in 1927 opgerichte L’informations féminine, onder hoofdredacteurschap van de bekende Franse feministe Marcelle Kraemer-Bach.
Cercle Artistique de Paris
In 1930 besloot Van Oijen tot het stichten van een vereniging van moderne kunstenaars en architecten. Daarvoor sprak hij de contacten aan die hij had opgedaan bij Galerie Bonaparte. De vele vooraanstaande kunstenaars met wie Van Oijen in contact stond, konden zelf ook andere kunstenaars aandragen. Dit wordt duidelijk uit een tot op heden onbekende brief van André Lurçat, Fernand Léger en Piet Mondriaan, waarin de ondertekenaars een lijst met twintig architecten opnamen die zij voordroegen als lid. Van Oijens ijver resulteerde in november 1931 in de oprichting van de Cercle Artistique de Paris. In deze kring werden de beste vertegenwoordigers van schilderkunst, sculptuur, architectuur, theater, film, muziek, letterkunde en kritiek verenigd. Het doel was tweeledig: aan de ene kant moest de kring de onderlinge betrekkingen tussen de verschillende disciplines verbeteren, aan de andere kant moest het directe contact van kunstenaars met het publiek hersteld worden, dat volgens de vereniging vertroebeld was geraakt door de bemoeienissen van de kunsthandel. In de optiek van Van Oijen kon het publiek bereikt worden door het houden van verkooptentoonstelling in het ‘ruime verenigingsgebouw’ nabij de Place de l’Étoile (tegenwoordig: Place Charles de Gaulle). Of de Cercle daadwerkelijk gebruik heeft gemaakt van het verenigingsgebouw in de buurt van de Place de l'Étoile, is twijfelachtig. In 1932 was het adres van de kunstkring nog hetzelfde als dat van Galerie Bonaparte.
Muiderkring
Bij de oprichting memoreerde Van Oijen de Muiderkring. Hiermee wordt de kring van schrijvers, wetenschappers en beeldend kunstenaars bedoeld rond P.C. Hooft, die vanaf 1609 resideerde in het Muiderslot. Vanaf circa 1621 waren er geregeld bijeenkomsten in het slot, waarbij in wisselende samenstelling vrienden van Hooft aanwezig waren, vooraanstaanden in het culturele leven. Door de Muiderkring in herinnering te roepen gaf Van Oijen een voorbeeld van de succesvolle artistieke en intellectuele kruisbestuiving die hem met de oprichting van de Cercle voor ogen stond. De afdeling schilderkunst stond onder leiding van Henri Matisse en had als leden ‘alle kampioenen der levende kunst van Picasso tot Mondriaan’. Ondanks de stichting van deze ‘nieuwe kunstcentrale’, waarvan melding werd gemaakt in zowel Franse als Nederlandse kranten, lijkt er weinig terecht te zijn gekomen van de grootse plannen die Van Oijen en de zijnen voor ogen stonden. De vereniging heeft uiteindelijk geen tentoonstelling gehouden en ook van andere activiteiten is geen bewijs gevonden. Het archief werpt desalniettemin meer licht op het ontstaan van deze vereniging en op het rijke culturele netwerk van de tegenwoordig vrijwel vergeten Nederlandse Parijzenaar Leopold van Oijen.
De kaart bij de gemeente Den Haag meldt dat Luise en Leopold op 26-11-1924 de gemeente Den Haag hebben verlaten en qua adres opgeven naar Parijs te gaan.
(1) Hij is getrouwd met Luise Gorsler.
Zij zijn getrouwd op 18 november 1924 te 's-Gravenhage, Zuid-Holland, Nederland, hij was toen 30 jaar oud.Bron 7
Huwelijk op 18 november 1924 te 's-Gravenhage
=
Vader van de bruidegom
Leopold Alexander Theodoor Johan Frederik van Oijen
Moeder van de bruidegom
Maria Jacoba Smallenburg
=
Bruidegom
Leopold Willem Herman van Oijen, 30 jaar oud, zonder beroep
Bruid
Luise Gorsler, 23 jaar oud, zonder beroep
=
Vader van de bruid
Wilhelm Gorsler
Moeder van de bruid
Katharina Heineman, zonder beroep
Kind(eren):
Het echtpaar is gescheiden 14 april 1942 te 's-Gravenhage, Zuid-Holland, Nederland.Bron 8
Oorzaak: Inschrijving 30 april 1942
(2) Hij is getrouwd met Gertrud Berta Weber.
Zij zijn getrouwd op 3 juni 1942 te Leiden, Zuid-Holland, Nederland, hij was toen 47 jaar oud.Bron 9
Huwelijk op 3 juni 1942 te Leiden
=
Vader van de bruidegom
Leopold Alexander Theodoor Johan Frederik van Oijen
Moeder van de bruidegom
Maria Jacoba Smallenburg
=
Bruidegom
Leopold Willem Herman van Oijen, geboren te s-Gravenhage, 47 jaar oud, wonende te Leiden, distributie - ambtenaar van beroep, Gescheiden echtgenoot van Luise Gorsler
Bruid
Gertrud Berta Weber, geboren te Krefeld in Duitschland, 29 jaar oud, wonende te Leiden, zonder beroep
=
Vader van de bruid
Anton Jakob Weber, wonende te Leiden, kleermaker van beroep
Moeder van de bruid
Helene Frese, wonende te Leiden, zonder beroep
=
Getuigen
Helene Frese, 50 jaar oud, wonende te Leiden, zonder beroep
Barend Hendrik Kochmeijer, 40 jaar oud, wonende te Leiden, kunstschilder van beroep
grootouders
ouders
broers/zussen
kinderen
Leopold Willem Herman van Oijen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
(1) 1924 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Luise Gorsler | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
(2) 1942 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gertrud Berta Weber | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Haags Gemeentearchief te Den Haag, BS Geboorte; Geboorteakten Den Haag, 's-Gravenhage, archief 335-01, inventarisnummer 406, 1894-09-17, aktenummer 3888
https://e-depot.nationaalarchief.nl/Render/render/external?entity=TypeFile&entityRef=ae6e567f-9de1-455e-97e5-78e736183564&token=548b0d3b-83eb-45a9-bd8b-12bf0759f497
https://rkd.nl/nl/over-het-rkd/actueel/nieuws/1109-een-vergeten-kunstkring-herontdekt-kunstenaarsbrieven-aan-leopold-van-oijen
Registratie Den Haag
Vermeld op kaart Franse medaille van de Kanselarij der Orden
Haags Gemeentearchief te Den Haag, BS Huwelijk; Ambtenaar van de Burgerlijke Stand van de gemeente 's-Gravenhage, 's-Gravenhage, archief 335-01, inventarisnummer 960, 18-11-1924, Huwelijksakten Den Haag, aktenummer 1309
https://haagsgemeentearchief.nl/archieven-mais/overzicht?mizig=210&miadt=59&miaet=1&micode=0335-01&minr=7796005&miview=inv2&mialg=9880331
Erfgoed Leiden en omstreken te Leiden, BS Huwelijk; Archief van de ambtenaar van de Burgerlijke Stand van Leiden, 1929-1993, Deel: 72, P..., Leiden, archief 1005, inventarisnummer 72, 3 juni 1942, Huwelijksakten 1942, aktenummer 306