Stamboom Bas » Jan I van Avesnes (1218-1257)

Persoonlijke gegevens Jan I van Avesnes 

• Hij is geboren april 1218 in Houffalize, Luxemburg.
• (Geschiedenis) .Bron 1

  Graaf van Henegouwen. Gelegetimeerd door keizer Frederik II 1242, tracht vergeefs het huwelijk van zijn ouders alsnog door de paus geldig te doen verklaren Lyon dec. 1244; bij scheidsrechterlijke uitspraak van de leenheer koning Lodewijk IX van Frankrijk aangewezen als opvolger voor Henegouwen (doch niet voor Vlaanderen) Parijs juli 1246; wordt bij een nieuw proces alsnog wettig verklaard als stammende uit een 'putatief huwelijk' 25-11-1249; beleend door zijn zwager Rooms koning Willem II van Holland met Namen 1249 en met Rijks-Vlaanderen Frankfort juli 1252; doch moet met beide afzien bij de hernieuwde schikking door Lodewijk IX Peronne 24-9-1256 waardoor hij alleen (als in 1246) het opvolgingsrecht in Henegouwen behoudt., overl. Valenciennes-F 24-12-1257, ondertr. 20-8-1246 tr. 25-10-1246 Aleidis (Aleid) van Holland, Gravin van Holland. Vestigt zich na het overlijden van haar gemaal met haar vijf kinderen in Holland, waar zij veel bezittingen heeft; wordt na de dood van haar broer Floris (26-3-1258) ruwaardes van Holland en Zeeland voor haar onmondige neef Floris V; koopt het dijkdorp Schiedam, doet aldaar een kasteel bouwen (Huis te Riviere) en een kerk stichten (5-12-1262), weet tijdens haar regentschap de adeltegenstellingen onvoldoende te beheersen en steunt voornamelijk op Zeeuwse adel, waarop de Hollandse adel graaf Otto II van Gelre in het land roept om als regent te gaan fungeren, wordt uit de voogdij gestoten door de nederlaag van haar aanhangers aan de Vernouts-ee (bij Reimerswaal) 22-1-1263, waarna veel van haar bezittingen in beslag worden genomen, wordt schadeloos gesteld door Floris V Brugge 24-10-1268; begunstigt ook nadien Schiedam nog herhaaldelijk en verleent het stadsrecht 18-3-1275.

• (Geschiedenis) .Bron 2

  Jan I van Avesnes (Houffalize, april 1218 - Valenciennes, 24 december 1257) was (erf)graaf van Henegouwen.
  
  Jan was de oudste zoon van Burchard van Avesnes en Margaretha van Vlaanderen. Dit huwelijk werd echter onder politieke druk onwettig verklaard en ontbonden. Zijn moeder hertrouwde met Willem II van Dampierre en erfde in 1244 de graafschappen Vlaanderen en Henegouwen. Zij benoemde de kinderen uit haar tweede huwelijk tot haar erfgenamen.
  
  Jan en zijn broer Boudewijn begonnen een politieke campagne om hun aanspraken te doen gelden. In 1243 verkregen zij een beslissing van keizer Frederik II van Hohenstaufen dat zij wettige kinderen van hun ouders waren. Jan kwam in 1244 in opstand tegen zijn moeder en koning Lodewijk IX van Frankrijk wierp zich in 1246 op als arbiter. Ook hij erkende de wettigheid van Jan en Boudewijn, en hij besliste dat Margaretha's oudste zoon uit haar eerste huwelijk Henegouwen zou erven, en de oudste zoon uit het tweede huwelijk Vlaanderen zou erven. Lodewijk bereikte daarmee op zijn beurt dat het grote Vlaams-Henegouwse machtsblok aan zijn noordgrens werd versplinterd. Margaretha reageerde door het bestuur van Vlaanderen over te dragen aan haar zoon Willem II van Vlaanderen, maar ze hield wel het bestuur over Henegouwen.
  
  Jan begreep dat het conflict met zijn moeder nog niet voorbij was en vond nog in 1246 een krachtige bondgenoot in graaf Willem II van Holland en trouwde op 9 oktober 1246 met diens zuster Aleid van Holland. Toen Willem in 1248 tot Duits tegenkoning was gekozen, bevestigde hij Jan als heer van Henegouwen en Rijks-Vlaanderen. In datzelfde jaar 1248 vertrok Lodewijk IX om deel te nemen aan de kruistocht en Jan besloot om zijn moeder aan te vallen. In 1250 werd zijn wettige status bovendien erkend door de paus. In 1251 lukte het Jan om zijn halfbroer Willem II van Vlaanderen te laten vermoorden tijdens een toernooi. Hij werd opgevolgd door zijn broer Gwijde van Dampierre. Nadat een aanval van Vlaanderen op Holland was mislukt (Slag bij Westkapelle, 4 juli 1253) was de Vlaamse macht gebroken. Margaretha besefte dat ze Henegouwen moest opgeven en in een laatste poging om Jan dwars te zitten schonk ze het graafschap aan Karel van Anjou, broer van de Franse koning. Karel probeerde Henegouwen te bezetten maar werd bij Valenciennes verslagen en kon ternauwernood ontsnappen. In 1254 keerde Lodewijk IX terug naar Frankrijk. Hij bevestigde zijn eerdere arbitrage en beval zijn broer om Henegouwen met rust te laten.
  
  Zonder verder tastbaar resultaat overleed Jan in 1257, nog voor zijn moeder. Hij is begraven in Valenciennes.

• Hij is overleden op 24 december 1257 in Valenciennes, Frankrijk, hij was toen 39 jaar oud.
• Een kind van Burchard IV van Avesnes en Margaretha II van Constantinopel
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 22 oktober 2012.

Gezin van Jan I van Avesnes

Hij is getrouwd met Aleid(a) van Holland.

Zij zijn getrouwd op 9 oktober 1246, hij was toen 28 jaar oud.Bron 3

Kind(eren):

1. Boudewijn van Avesnes  -> 1299
2. Johanna van Avesnes  -1304
3. Jan II van Henegouwen  1237-1304 
4. Bouchard van Avesnes  1251-1296
5. Gwijde (=Guy) van Avesnes  1253-1317 
6. Willem van Avesnes  1254-1296
7. Floris van Avesnes  1255-1297

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Jan I van Avesnes?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Jan I van Avesnes

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen