West-Europese adel » Johan de Witt Heer van Zuid- en Noord-Linschoten (1625-1672)

Persönliche Daten Johan de Witt Heer van Zuid- en Noord-Linschoten 

• Er wurde geboren am 24. September 1625 in Dordrecht, Z.H..
• Er wurde getauft am 5. Oktober 1625 in Dordrecht, Z.H..
• Titel: Heer van Zuid- en Noord-Linschoten, Snelrewaard, Hekendorp en IJsselveere
• Er ist verstorben am 20. August 1672 in 's Gravenhage, er war 46 Jahre alt.
• Er wurde beerdigt am 22. August 1672 in 's Gravenhage.
• Ein Kind von Jacob de Witt Heer van Cromstrijen und Anna van de Corput
• Diese Information wurde zuletzt aktualisiert am 3. Mai 2020.

Familie von Johan de Witt Heer van Zuid- en Noord-Linschoten

Er ist verheiratet mit Wendela Bicker.

Sie haben geheiratet am 16. Februar 1655 in Amsterdam, er war 29 Jahre alt.

Kind(er):

1. Anna de Witt  1655-1725 
2. Maria de Witt  1660-1689 
3. Johan de Witt Heer van Zuid- en Noord-Linschoten  1662-1701 

Notizen bei Johan de Witt Heer van Zuid- en Noord-Linschoten

Johan de Witt, heer van Zuid- en Noord-Linschoten, Snelrewaard, Hekendorp en IJsselveere (Dordrecht, 24 september 1625 – Den Haag, 20 augustus 1672) was raadpensionaris van Holland, en daarmee de belangrijkste Nederlandse staatsman van zijn tijd.
Als gevolg van de Hollandse Oorlog waren volksoproeren uitgebroken en de gebroeders De Witt (Johan en Cornelis, zoons van Jacob de Witt en neven van Andries de Witt) werden in het Rampjaar (1672) door een woedende menigte gelyncht in Den Haag.

Privéleven
Johan de Witt was de zoon van de Dordtse houthandelaar Jacob de Witt en Anna van den Corput en een neef van Andries de Witt. Hij volgde zijn opleiding aan de Latijnse school in Dordrecht die later naar hem vernoemd is. Hij studeerde vanaf 1641 rechten aan de Universiteit van Leiden. In 1645 reisde hij samen met zijn broer Cornelis door Italië, Frankrijk, Zwitserland en Engeland. Daarna vestigde Johan zich in Den Haag als advocaat. Nadat hij bij de dochter van de beroemde Amsterdamse arts en latere burgemeester Nicolaes Tulp een blauwtje had gelopen, trouwde Johan de Witt in 1655 met Wendela Bicker, de dochter van Jan Bicker - een welgestelde scheepsbouwer en koopman, die anti-Oranje was - en Agneta de Graeff van Polsbroek. De bruiloft werd in het huis van zijn schoonvader op het Bickerseiland gehouden.

De Witt en Cornelis de Graeff
Vanaf 1653 was De Witt raadpensionaris van Holland, aangezien Dordrecht als oudste stad in het graafschap Holland de meeste rechten had om een kandidaat te leveren. Deze benoeming kon echter alleen geschieden met de nadrukkelijke instemming van Amsterdam, dat toen onder leiding stond van burgemeester Cornelis de Graeff, de meest succesvolle Amsterdamse burgemeester uit de Gouden Eeuw, van wie De Witt een aangetrouwde neef was. De voorbeeldige samenwerking tussen de twee politici was een belangrijke factor in het succes van De Witts politiek en de herleving van de economie na de Eerste Engels-Nederlandse Oorlog. De Witt erkende volledig de macht van zijn oom, en deed zijn best om aan de Amsterdamse wensen tegemoet te komen. Dat sloot overigens geschillen tussen de twee niet uit, waarbij De Witt kon accepteren dat De Graeff en Amsterdam bijvoorbeeld eigenmachtig admiraal Michiel de Ruyter op de Engelsen afstuurden.

Verdere successen
Onder De Witts leiding werd in 1654 vrede met Engeland gesloten waarbij De Witt een geheime Akte van Seclusie liet opnemen die het De Republiek verbood de zoon van stadhouder prins Willem II automatisch als stadhouder aan te stellen. Nederland ging in het Eerste Stadhouderloze Tijdperk een welvarende periode tegemoet, maar niet zonder machtsvertoon en oorlogen. Jaarlijks werd een kleine expeditie uitgezonden tegen de Algerijnse zeerovers.
De Witt stelde de staatsfinanciën op orde en creëerde een sterke vloot. Toen in 1665 opnieuw oorlog uitbrak met de Engelsen, werd in deze Tweede Engels-Nederlandse Oorlog dan ook de overwinning behaald. De Witt was betrokken bij de totstandkoming van de Vrede van Breda in 1667.

20 augustus 1672
Om de Engelse handelsrivaal te weerstaan, was het Staatse leger echter sterk verwaarloosd. De Witt probeerde door een pro-Franse politiek te voeren de veiligheid van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden te waarborgen, maar wilde niet meegaan met het plan van Lodewijk XIV om de Spaanse Nederlanden te verdelen. Net als Frederik Hendrik voor hem, had hij liever een door Spanje bestuurde bufferzone aan de zuidgrens van de Republiek dan een grens met het machtige Frankrijk. De Franse politiek werd in die tijd gekenmerkt door een tomeloos expansionisme, dat versterkt werd door de geduchte economische concurrentie van de Nederlandse Republiek. Hierop begon in 1672 (Ook bekend als het Rampjaar) de Hollandse Oorlog, met een Franse inval over land van de Republiek, gepaard gaand met een bedreiging door drie andere anti-Nederlandse bondgenoten: de bisschop van Munster en de aartsbisschop van Keulen in het oosten en de Engelsen ter zee, die met een invasie dreigden. Frankrijk wenste niet alleen de Zuidelijke Nederlanden, waar Lodewijk volgens een erfrechtelijke redenering recht op meende te hebben, maar ook de Rijn als natuurlijke Franse grens te bereiken. Het failliet van De Witts buitenlandse politiek, die lange tijd succesvol was geweest, was daarmee compleet. Twee weken nadat Johans broer Cornelis op valse beschuldiging van verraad werd gearresteerd, trok hij zich terug als politiek leider. Op 21 juni overleefde hij al een eerste moordaanslag: hij werd neergestoken maar herstelde. Toen Johan zijn broer op 20 augustus bezocht, in de val gelokt door een vervalste brief, werden beide broers door het gepeupel vermoord; in feite ging het bij deze "spontane" aanval om een zorgvuldig geplande moordaanslag door de kliek rond de Orangist Johan Kievit, met medewerking van Willem III, prins van Oranje-Nassau. Aanvankelijk beschermde de cavalerie de gevangenis, maar ze kreeg van hoger hand het bevel te vertrekken onder het valse voorwendsel van een bericht over plunderende boeren. Daarna drong een groep volk de gevangenis binnen en sleurde de broers naar buiten. De Witt kreeg een nekschot; zijn lijk werd ontkleed, ondersteboven opgehangen, ontmand en ten dele opgegeten. Zijn hart werd door Dirck Verhoeff uit het lichaam gesneden en samen met het hart van zijn broer nog jaren tentoongesteld. De duim en tong van de gebroeders de Witt zijn nu te vinden in het Haags Historisch Museum. Het verloop van het proces tegen Cornelis de Witt is nagespeeld en verfilmd. Deze film is te zien in Rijksmuseum de Gevangenpoort in Den Haag. Het standbeeld van Johan de Witt op de Plaats in Den Haag verwijst met zijn vinger naar de plek waar hij en zijn broer gelyncht zijn; het Groene Zoodje (de vaste standplaats van het schavot). Hoewel er meer aanwijzingen zijn voor een meer directe betrokkenheid van de Prins van Oranje bij deze moord op de gebroeders De Witt, werden deze van officiële zijde nooit afdoende onderzocht. Wel kan worden vastgesteld dat de prins ervoor zorg droeg dat de moordenaars niet werden vervolgd. Integendeel, zij werden beloond met jaargelden en ambten.
Lange tijd regeerde de mening dat deze menigte werd "opgezweept door orangistische partijgangers uit de naaste omgeving van Willem III." Deze mening wordt genuanceerd door recent onderzoek van historicus Michel Reinders, die 27 november 2008 promoveerde aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam. De stedelingen die in het Rampjaar te hoop liepen tegen de regenten waren volgens hem geen marionetten van Willem III, maar hadden een eigen agenda. Historici waren lang van mening dat Willem III zich van zijn politieke tegenstanders ontdeed door de volkswoede te bespelen. Uit Reinders’ dissertatie blijkt dat de burgers van Holland, gezien de militaire dreiging, Willem als bevelhebber wilden, maar verder hun eigen politieke spel speelden.

Wiskundige
Johan de Witt was naast staatsman ook een begenadigd wiskundige. In 1659 schreef hij "Elementa Curvarum Linearum" (Grondbeginselen van de Kromme Lijnen') als bijlage bij een vertaling van René Descartes' "La Géométrie".
In 1671 verscheen van hem "Waardije van Lyf-renten naer Proportie van Los-renten". Dat werk hield ook verband met zijn staatsmanschap. Al sinds de middeleeuwen was een lijfrente een manier om voor een bepaald persoon een geregeld inkomen te 'kopen', bijvoorbeeld van de overheid. Ook bestonden er losrenten die meer leken op een staatslening. De Witt liet zien - door kansrekening toe te passen - dat bij een gelijk bedrag een losrente van 4% gemiddeld evenveel opleverde als een lijfrente van 6% (1 in 17). De Staten betaalden echter meer dan 7% (1 in 14). Het werkje over lijfrenten wordt tegenwoordig gezien als de start van de verzekeringswiskunde.
De plotselinge vermindering in wat gezien werd als een 'weduwenvoorziening', droeg ongetwijfeld bij aan de "slechte pers" die de broeders de Witt al hadden. Het is in ieder geval opmerkelijk dat in 1673, na de gewelddadige dood van de broeders, er nieuwe lijfrenten werden uitgeschreven tegen het oude tarief van 1 in 14.

Tekortkomingen
De Witt is door historici zoals Hajo Brugmans en Jan en Annie Romein verweten dat hij geen oog had voor wat er onder het volk leefde, met name de sterke hang naar de Oranjes. In hun analyse is dit dan ook de reden voor zijn ondergang geworden, die al jaren eerder een aanvang nam met de aanstelling van een calvinistische pro-orangistische burgemeester in Amsterdam.

Kinderen
Johan de Witt en Wendela Bicker hadden vier kinderen, 3 dochters en een zoon, in het jaar 1672 werd Johans neef Pieter de Graeff voogd over de vijf kinderen van de vermoorde De Witt:
Anna de Witt (1655-1725), getrouwd met Herman van de Honert
Agnes de Witt (1658-1688), getrouwd met Simon Teresteyn van Halewijn
Maria de Witt (1660-1689), getrouwd met Willem Hooft
Johan de Witt jr., heer van Zuid- en Noord-Linschoten, Snelrewaard en IJsselveere (1662-1701), getrouwd met Wilhelmina de Witt, dochter van Cornelis de Witt (de broer van Johan sr.) en Maria van Berckel. Johan jr. was schepen, vroedschap en secretaris van Dordrecht.

Biografieën
De Ware Vrijheid, De levens van Johan en Cornelis de Witt (door Luc Panhuysen, Atlas, 2005)
Johan de Witt, door N. Japikse. Amsterdam 1928.
John de Witt, Statesman of the "True Freedom", door Herbert H. Rowen. Cambridge, 1986.

Haben Sie Ergänzungen, Korrekturen oder Fragen im Zusammenhang mit Johan de Witt Heer van Zuid- en Noord-Linschoten?
Der Autor dieser Publikation würde gerne von Ihnen hören!

Zeitbalken Johan de Witt Heer van Zuid- en Noord-Linschoten

Klicken Sie auf den Namen für weitere Informationen. Verwendete Symbole:  Großeltern    Eltern    Geschwister    Kinder