Kind(er):
woning 1 States en Stinzen
Saeckma State
Ligging De Saeckma State stond in Akkerwoude, gemeente Dantumadeel.
Kaartje van het Kadaster uit 1820 waarop State voorkomt
Ontstaan De State bestond waarschijnlijk al rond 1550.
Geschiedenis Aan de hand van de stemkohieren uit de 17e en de 18e eeuw kunnen we een lijst samenstellen van de eigenaars van (Groot en Klein) Saeckma State. In 1640 komen we als eigenaars "d'erven van Lucas Jarges voor d’eene helft en de Raetsheer Saeckma voor de andere helft" tegen. Lukas Jarges was de schoonzoon en Raetsheer Saeckma de achterkleeinzoon van Johannes Wopkes Saeckma, grietman van Dantumadeel. Na zijn dood werd de State mogelijk verdeeld onder zijn twee kinderen Sjoerdt en Auck. Auck, die in 1580 was overleden, was getrouwd met Lucas Jarges.
Na 1640 zijn de rechten van "d'erven van Lucas Jarges" komen te vervallen of heeft de Raetsheer de andere helft van de State opgekocht. Via Jayckle Saeckma, die trouwde met Hans van Wyckel, komt de State in bezit van hun twee kinderen Hendrik en Aurelia, die trouwde met Cornelis Bosman, secretaris van Oost-Dongeradeel. In 1680 blijkt de State dan in bezit van de secretaris Wyckel, t.w. Hendrik van Wykel, voor de ene helft en de curator van de kinderen van de secretaris Bosman voor de andere helft. Het vreemde hier is, dat Aurelia zelf niet genoemd wordt, terwijl ze pas in 1693 sterft.
Voor 1698 is er waarschijnlijk een definieve opsplitsing gemaakt tussen Groot en Klein Saeckma State, want volgens het floreenkohier van 1698 is "de heere Wyckel" eigenaar. Ook in 1708 en 1718 staat deze Hendrik in de stem- en floreenkohieren als eigenaar vermeld. Hendrik sterft in 1719. Vanaf 1698 komen we voor "De Kleine Sate", waarschijnlijk dus een boerderij, aparte vermeldingen tegen van de eigenaren.
In 1719 komt de State in bezit van Jaycke Hendricksdr. Van Wyckel, die getrouwd was met Corn. Bosman, een volle neef van haar (zoon van Aurelia en Cornelis Bosman). In de floreencohieren van 1728, 1738 en 1748 staat de State op haar naam, terwijl in 1728 in het stemcohier de naam van haar broer, grietman Regnerus Annaeus van Wyckel, grietman van Gaasterland wordt genoemd als stemgerechtigde.
Jaycke van Wyckel is waarschijnlijk tussen 1748 en 1758 overleden, want in 1758 (en ook in 1768) is haar broer Johannes Saeckma van Wyckel eigenaar. Hij staat vermeld als "secretaris van Gedeputeerde Staten Wyckel".
Na 1768 erft zijn dochter Jaicke Saeckma van Wyckel, gehuwd met Andreas Muller, de State. Zij is niet lang de eigenaresse geweest, want in 1778 staat de State op naam van de heren H.H. en J. v. Wyckel (broers van haar). Zij zijn aangesteld als curators van hun overleden zuster. Daarna komt de State in bezit van haar man, Andreas Muller, toen burgemeester van Dokkum.
In de floreenkohieren staat het in 1798 ook op naam van burgemeester Muller, in 1818 (tussen 1798 en 1818 zijn er geen floreenkohieren opgemaakt) op naam van "Old Burgemeester" A. Muller.
Na de dood van deze burgemeester, komt de State in bezit van zijn schoonzus Wilhelmina van Wyckel, die trouwde met Godschalk van Knijff. In 1828 namelijk stat deze Godschalk vermeld als eigenaar. Vier jaar later, op 18 januari 1832, wordt de State door van Knijff verkocht aan Tabe Tjeerds Annema.
Bewoners Johannes Wopkes Saeckma
Sjoerdt Johannes Saeckma en Auck Johannes Saeckma, getrouwd met Lucas Jarges
1640 Raetsheer Saeckma, kleinzoon van Sjoerd en de erven van Lucas Jarges
Jayckle Saeckma, dochter van de raadsheer, getrouwd met Hans van Wyckel
1680 Hendrik van Wykel en de curator van de kinderen van de Aurelia Wykel, getrouwd met C. Bosman
1680 - 1719 Hendrik van Wykel
1719 - 1748 Jaycke Hendricksdr. Van Wyckel, getrouwd met Corn. Cornelisse Bosman 1758 en 1768 Johannes Saeckma van Wyckel (broer), getrouwd met Ava Cornelia van Glinstra
Jaicke Saeckma van Wyckel (dochter), gehuwd met Andreas Muller
1778 H.H. en J. v. Wyckel (zonen van de voorgaande) curators van voorgaande
1778 - 1818 Andreas Muller
1828 - 1832 Godschalk van Knijff, getrouwd met Wilhelmina van Wyckel, (zuster van Jaicke)
1832 Tabe Tjeerds Annema
woning 2 States en Stinzen
Saeckmastins te Leeuwarden
Ligging Deze stins stond in Leeuwarden, op de hoek van de Grote- en Kleine Kerkstraat.
Saeckmastins op de plattegrond van Leeuwarden door J. Sems, 1603
Andere benamingen Saecklemastins, Saeckmahuis
Ontstaan Het huidige huis werd waarschijnlijk rond 1450 of al eerder gebouwd.
Geschiedenis Waarschijnlijk werd de stins rond 1450 gebouwd door een lid van de familie Saeck(le)ma uit de grietenij Dantumadeel.
Op de hoek van de Rochebrunesteeg stond het prebendehuis van het Sint Christophorileen tot Oldehove, dat in 1480 door de erfgenamen van Gerrijt van Belcum was aangekocht als woning voor de prebendepriester. Het was een bestaand huis, wat er op duidt dat dit deel van de Grote Kerkstraat al ruim vóór 1480 bebouwd was.
Een van de eigenaren zal ongetwijfeld Johannes Wopkes Saeckma, grietman van Dantumadeel zijn geweest, die in de tweede helft van de 16e eeuw te Akkerwoude op de Saeckma State woonde.
In 1594 wordt "zeecker huysinghe ende stins staande op de hoeck van de groote ende cleene Kerckstraate, Zaackema huys genaampt" verkocht door dr. Joannes Tyara, die in een niet geheel duidelijke (familie)relatie stond tot de familie Saeckma. Waarschijnlijk heeft hij een aandeel in dit huis geërfd na het overlijden van bovengenoemde Johannes Saeckma en trad hij bij deze verkoop op voor de gezamenlijke erfgenamen.
In het jaar daarna verklaren drie oudere landmeters, dat zij bij hun opmetingen steeds de koningsroede (ruim 3,90 meter) hebben gebruikt, die zij ijkten aan de roede "in d’ muyr geslaegen in de Saecklema stins op het hoeckhuys van die groete ende cleyne Kerckstraet".
De koper van het huis en de stins in 1594 was de metselaar Uuthye Riemersz., die vrijwel zeker tot sloop is overgegaan en ter plaatse met het nog bruikbare afbraakmateriaal enkele nieuwe huizen zal hebben opgetrokken. Dat was een lucratieve handel in de toen nog snel groeiende stad. Waren er in 1511 nog maar een kleine 1000 huizen in Leeuwarden, in 1606 stond de teller op 1990. Bijna een verdubbeling. Dit betekende echter wel het einde van een van de eerste adellijke stinsen/huizen van Leeuwarden.
Bewoners 2e helft 16e eeuw Johannes Wopkes Saeckma
1594 dr. Joannes Tyara c.q. erven Saeckma
1594 - ? Uuthye Riemersz.
Die angezeigten Daten haben keine Quellen.