Spellingvariant: Harmen Schoenmaker, Herman Sutor (= Latijn; zo noemde Vondel hem), Herman Pieters, Herman Schoenmaecker, Herman of Peter Schomaker (Schumacher).
Harmen SCHOENMAKER of 't Zand, d February 1535 Harmen Schoenmaker (Herman or Peter Schomaker or Schumacher), originating from 't Zand, a village northwest of Appingedam in the province of Groningen, was an Anabaptist leader who purported to be the new Messiah. Not content with rebaptizing, he even seems to have practised circumcision (Ep 2999). On 24 January 1535 the stadtholder of Friesland, Georg Schenck von Tautenburg, reported to the bishop of Münster, Franz von Waldeck, that Schoenmaker had been captured, and so did Tielmannus Gravius to Erasmus on 3 February (Ep 2990). On 26 February (1535), Viglius Zuichemus stated that he had died in prison (Ep 2999) apparently of natural causes, before he could be sentenced and executed. Schoenmaker was also mentioned in the so-called 'Bichtbok' of 1534.
Harm (Harmen) Schoemaker (Schoenmaker), a Dutch Anabaptist, who by his unsound bigoted fanaticism (he called himself the Messiah and even God the Father) caused a tumult at 't Zandt, Dutch province of Groningen, in January 1535. On the farm called "De Arke," owned by Eppe Pietersz, a wealthy farmer, a large crowd gathered, over 300 of whom were baptized in one night by Schoenmaker, assisted by Cornelis int Kershof. Schoenmaker was arrested and put in prison in Groningen, where he soon died insane. He clearly took the Münsterite views and initially considered himself an elect to bear the banner of God from Groningen to Münster; i.e., to be the leader of the revolutionary Anabaptists of the Groningen region to the New Zion, which Jan van Leiden had erected in Münster.
In april 1535 geeft "Herman Schoenmaecker, genaemt den vader opt Sant" zich uit voor "den Messias, ja voor Godt den Vader". Driehonderd mensen laten zich dan herdopen. Ze worden gewaarschuwd, dat als ze zich niet laten herdopen, zij verdoemd zullen zijn. "Doch Herman, die valsche vader, wordt na 't plegen van meer andere dulligheden, gevangen, en naer Groeningen gevoert; daer na hij na 't uitstaen van veel pijns, om zijn voornemen nader te ontdekken, zijne daegen in den kerker, in die dulheit,eindigde."
"Er bestaat een portret van den man, dat hem voorstelt met een zwaren baard, en 't bovenlijf naakt, gezeten in een antieken stoel, met een drietand in de rechterhand, een wijnkan in de linker, en 't vaatje naast zich: - zeker zonderlinge zinnebeelden voor een man, die zich God noemt. 't Onderschrift luidt: "Herman Schoenmaecker, genaemt den Vader opt Sant, gaf hem wt voor een propheet."
"Verzamelplaats werd de boerenhofstede van Eppe Peters aan de Korendijk onder 't Zandt, die ze aanduidden als "De Ark van Noach" of kortweg "De Ark". De beweging ontaardde daar tot een dweepziek gedoe onder leiding van Harm Schoemaker van 't Zandt, die zich uitgaf voor God de Vader. Gelegen in een bedstee, met een vaatje bier naast zich, gaf hij zijn bevelen."
On 26 February (1535), Viglius Zuichemus stated that he had died in prison (Ep 2999) apparently of natural causes, before he could be sentenced and executed.
Oorzaak: natuurlijke dood
"Contemporaries of Erasmus: A Biographical Register of the ...", Volumes 1-3, geredigeerd door Peter G. Bietenholz,Thomas Brian Deutscher; www.gameo.org; "Navorscher", Volume 6; "De Werken par Vondel"; "De kerk in stad en lande" van I. Hamming
"Contemporaries of Erasmus: A Biographical Register of the ...", Volumes 1-3, geredigeerd door Peter G. Bietenholz,Thomas Brian Deutscher