Datum: Achternaam Tongeren
Tussenvoegsels van
Voornamen Hermannus
Voorletters H.
Titel Ir.
Beroep Werktuigkundig Ir. lid verzet
Geboorteplaats Kota Radja, NOI
Geboortedatum 06-10-1899
Overlijdensplaats Haarlem
Overlijdensdatum 09-09-1944
=======
Gem. Begraafplaats te Heemstede (meer informatie)
Gemeente Heemstede
Provincie Noord-Holland
Land Nederland
Vak N
Nummer 111
=====================
Datum: https://oorlogsgravenstichting.nl/persoon/154674/via-genealogieonline-nl/; foto oorlogsgravenstichting
Er ist verheiratet (burgerlijke stand) mit Maria Justina Boers.
Sie haben geheiratet am 17. Februar 1926 in Amsterdam, Noord-Holland, Nederland , er war 26 Jahre alt.
Datum: Bron Burgerlijke stand - Huwelijk
Archieflocatie Noord-Hollands Archief
Algemeen Gemeente: Amsterdam
Soort akte: Huwelijksakte
Aktenummer: reg.8;fol.41
Datum: 17-02-1926
Bruidegom Hermannus van Tongeren
Leeftijd: 26
Geboorteplaats: Kota Radja (Sumatra, Nederlands-Indië)
Bruid Maria Justina Boers
Leeftijd: 26
Geboorteplaats: Kedichem
Vader bruidegom Hermannus van Tongeren
Moeder bruidegom Jeanne Wilhelmina Holle
Vader bruid Benjamin Boers
Moeder bruid Maria Johanna Gerarda Gonda
Nadere informatie beroep vader Bg.:koopman;beroep vader Bd.:predikant
Haarlems Dagblad, 3 mei 1983.
Morgen herdenkt Nederland allen die in de jaren '40-45 het slachtoffer werden van de naziterreur. Een van die tallozen is de Heemsteedse ingenieur Hermannus van Tongeren. Hij werd op 7 september 1944, een paar dagen na Dolle Dinsdag, weggevoerd van zijn vrouw en vijf kinderen. De Duitsers namen hem mee, nadat ze bij hem thuis, aan de Herfstlaan 20, bij een huiszoeking illegale lectuur en een radio-ontvanger hadden aangetroffen.
Herman van Tongeren wordt op die 7de september niet voor het eerst direct geconfronteerd met het Duitse terreurapparaat. Drie jaar eerder is zijn vader, een hoge ex-KNIL-militair en grootmeester van de vrijmetselaarsorde, door de Duitsers gearresteerd en op transport gezet naar Sachsenhausen, waar hij kort na aankomst is overleden.
Het loopt al tegen middernacht als Van Tongeren jr. met de Duitsers mee moet, in een geblindeerde auto. Onderweg, niet ver van het Huis met de Beelden aan de Wagenweg, wordt hij door de Duitsers uit de hard rijdende auto gesmeten. Hij krabbelt overeind. De Duitsers zien dit, keren terug, duwen hem op zijn knieën in de berm en geven hem een long- en een nekschot. Totaal verlamd valt Herman van Tongeren achterover. Een agent vindt hem vijf uur later langs de kant van de weg en laat een ambulance komen. Zijn opname, in het Elisabeth's Gasthuis, wordt voor de Duitsers geheim gehouden. Wel wordt zijn vrouw gewaarschuwd. Zij spreekt een uur met hem in het EG. In de vroege ochtend van 9 september overlijdt Herman van Tongeren aan zijn zware verwondingen.
Waarom, bijna veertig jaar later alsnog aandacht besteed aan deze Heemstedenaar? Allereerst is er het feit dat, naar zijn nu 81-jarige zuster Charlotte onlangs meedeelde, de Duitse misdadiger Klaus Barbie direct betrokken is geweest bij de executie van Herman van Tongeren èn bij de verhoren van Hermans vader, in 1940/1941. Een opmerkelijke zaak: dezelfde man die in begin van de oorlog de oud-KNIL-officier op h bureau van de Amsterdamse SD onder handen nam, keerde na een verblijf van enkele jaren in Frankrijk waar zijn gruwelijke optreden hem de bijnaam "Slager van Lyon" bezorgde - naar Nederland terug en liquideerde op een herfstavond in 1944 samen met twee andere Duitsers diens zoon, Herman van Tongeren. Volgens het relaas van Charlotte van Tongeren heeft Herman, vlak voor hij in het EG bezweek aan zijn schotwonden, aan zijn vrouw verteld dat hij Barbie, die hij persoonlijk had gezien bij bezoeken aan zijn vader op het Amsterdamse SD-bureau, had herkend.
De rol van de ex-Gestapochef Barbie, die nu vastzit in Frankrijk, geeft natuur1ijk een extra dimensie aan de liquidatie in Heemstede in de herfst van 1944. Vooralsnog is daar niet meer over te zeggen; de Haarlemse officier van justitie mr. P. M. Brilman heeft de zaak in onderzoek. Als Barbies rol kan worden bewezen, zal dat overigens naar alle waarschijnlijkheid geen echte gevolgen hebben. Hem wacht immers, zo mag worden aangenomen, in Frankrijk een langdurige gevangenisstraf wegens zijn optreden daar.
Heeft het dan wel zin nu nog stil te staan bij de figuur Herman van Tongeren? Een echte "verzetsman" was hij niet. Onder de gevallenen van de jaren 1940-1945 is Herman van Tongeren er, ook in zijn woonplaats één. De wijze waarop hij, neergeschoten
en hulpeloos achtergelaten, slachtoffer werd van de Duitse terreur, is in die laatste periode van de oorlog niet eens uniek.
Een zaak dus die alleen van historische betekenis is? Toch niet. Herman van Tongeren was in veel opzichten een zeer bijzondere man, ook al ver voor de oorlog. Hij was zijn tijd ver vooruit. En in de oorlogsjaren wordt in zijn persoon sterk gesymboliseerd hoe het idealistische verlangen om na de bevrijding aan een betere toekomst te werken, levend bleef. Dwars tegen de terreur en de verdrukking in. Hij was een van de Nederlanders die in die afschuwe1ijke jaren hoop bleven putten en zich in geeste1ijk opzicht verrijkten, zonder ooit de bevrijding te mogen beleven.
Zo gezien heeft het zin, wat meer over hem en zijn werk te vertellen. Het navolgende kwam tot stand na gesprekken met een van zijn medewerkers, de Haarlemmer M. J. Bouwer, mevrouw Charlotte van Tongeren en de twee dochters en drie zoons van Herman van Tongeren: Inge, Ellen, Ben, Paul en Herman, die ook speurden naar brieven en andere documenten.
Hermannus van Tongeren | ||||||||||||||||||
1926 | ||||||||||||||||||
Maria Justina Boers |
Overledene:
Hermannus van Tongeren
Geboorteplaats:
Kota Radja
Leeftijd:
44
Vader:
Hermannus van Tongeren
Geslacht:
Man
Moeder:
Jeanne Wilhelmina Holle
Geslacht:
Vrouw
Relatie:
Maria Justina Boers
Relatiesoort:
Echtgenoot/echtgenote
Gebeurtenis:
Overlijden
Datum:
zaterdag 9 september 1944
Plaats:
Haarlem
Documenttype:
BS Overlijden
Erfgoedinstelling:
Noord-Hollands ArchiefNoord-Hollands Archief
Plaats instelling:
Haarlem
Collectiegebied:
Noord-Holland
Documentnummer:
207
Registratiedatum:
1944
Plaats:
Heemstede