Over de plaats » Hoogwoud, Gemeente Opmeer, Noord-Holland, Nederland

• Notariële archieven 77.632
• Bevolkingsregister 23.592
• BS Geboorte 19.341
• BS Overlijden 16.290
• BS Huwelijk 12.754
• DTB Dopen 9.158
• Militieregisters 2.587
• DTB Trouwen 1.095
• Bidprentjesverzameling 48
• Huwelijksafkondiging 36

Hoogwoud is een plaats die behoort tot de West-Friese gemeente Opmeer in de provincie Noord-Holland. De plaats heeft circa 3000 inwoners. Hoogwoud was tot 1 januari 1979 een zelfstandige gemeente waartoe ook de plaatsen Aartswoud, Abbekerkeweere, De Weere, Gouwe, Langereis, Paradijs en Harderwijk behoorden. Hoogwoud kreeg in 1414 stadsrechten, maar is in feite altijd een dorp geweest. De plaatsnaam komt in 1289 voor als Hoechhoutswouder en in 1396 als Hogherswoude. Lang werd gedacht dat de plaatsnaam ter onderscheiding was van een toen nabijgelegen Nederwoude. De oudste naam duidt daar echter niet op. Deze zou veel eerder betekenen dat de plaats gesitueerd was op een ietwat hoger gelegen woudgebied. Dit woud was moeraswoud en ondanks ontginning waren er nog veel hout, bomen of bosgedeeltes aanwezig. Hoogwoud is bekend van het feit dat vlak bij deze plaats, waarschijnlijk in het Berkmeer, Willem II van Holland in 1256 sneuvelde in een slag tegen de Westfriezen. In het gemeentewapen van de gemeente Opmeer, waartoe Hoogwoud behoort, is dat feit symbolisch weergegeven. Willem II werd na te zijn omgekomen 'begraven' achter de haardplaat van een boerderij in Hoogwoud. Zijn zoon, Floris V deed diverse pogingen om zijn vader terug te vinden en in eigen gebied te begraven. Dat lukte met een slag in 1282, waarbij Hoogwoud werd geplunderd en de bevolking voor een groot deel uitgemoord door de Hollanders. In 1429 werd Eduard van Holland aangesteld als heer van Hoogwoud en Aardswoud, onder zijn beheer kreeg de stads haar stadsrechten weer terug nadat deze in 1429 waren ingetrokken. Aanwezige monumenten zijn onder meer het 18e eeuwse raadhuis en de 17e eeuwse kerk met een doopvont uit de 15e eeuw. Verder heeft Hoogwoud een tramstation uit 1910 en in de middeleeuwen had Hoogwoud ook een kasteel. Even buiten het dorp staat de poldermolen De Vier Winden. Aan de westkant van het dorp staat de korenmolen De Lastdrager.