Over de plaats » Zoelmond, Gemeente Buren, Gelderland, Nederland

• BS Geboorte 5.397
• BS Overlijden 3.157
• Bevolkingsregister 170
• DTB Trouwen 31
• Militieregisters 5
• DTB Dopen 3
• Politieregister 2
• DTB Begraven 1
• Rekesten 1

Zoelmond is een dorp in de gemeente Buren in de Nederlandse provincie Gelderland. Het behoorde met Beusichem tot het graafschap Buren. Van 1811 tot en met 1817 maakte Zoelmond deel uit van de gemeente Beusichem. Sinds 1818 behoort het tot de gemeente Buren. De naam Zoel is afgeleid van de vrijwel verdwenen rivier De Zoel, oorspronkelijk een zijrivier van de zich bij Tiel van de Waal afsplitsende Linge. De Zoel stroomde vanaf Soelen via een tracé ten noorden van Buren langs de Aalsdijk naar het toen nog direct aan De Lek gelegen Zoelmond. Om later, toen De Lek zijn loop noordwaarts verlegde, achter de Zoelmondse kerk om doorgetrokken te worden naar een nog herkenbare uitlaatsluis in de langs deze grote rivier gelegen bandijk. Zijn betekenis als afwatering van het omliggende land nam echter sterk af sinds kort na 1300 de Maurikse wetering door dijkaanleg niet langer op de Rijn kon lozen en er daarvoor in de plaats een afwatering werd gegraven naar de Korne bij Buren. Die daarmee de loop van de Zoel doorbrak. Als "grensrivier" tussen het Gelderse deel van De Neder-Betuwe en het graafschap Buren bleef De Zoel echter van belang. De oudste vermelding van de naam van deze rivier wordt gevonden in een 13e-eeuwse kopie van een oorkonde uit het jaar 788-789 van het klooster te Echternach in Luxemburg: ".. in pago Batuense super fluvio Solina". De oudste vermelding van de naam als zodanig wordt gevonden in een cartularium van de Abdij van Mariënweerd in een afschrift van een oorkonde uit 1214.