Groningse doopsgezinden » Wigbold van Ewsum (± 1465-1528)

Persoonlijke gegevens Wigbold van Ewsum 

• Hij is geboren rond 1465.Bron 1

  Spellingvariant: Wigbolt van Ewsum.

• Feit: (Levensloop) van 1513 tot 1530 .Bron 2

  Wigbolt van Ewsum, geboren ca. 1465, jonker, hoofdeling te Middelstum (1516-1522), (tot) ridder geslagen 1514, student te Bologna 1489, broer van Abeke en Relof van Ewsum, trouwt in 1502 Beetke van Rasquert, geboren ca. 1485, overleden 1554.
  
  Onno’s zoon Wigbolt trouwde in 1502 met zijn nicht Betika Aeylkema van Rasquert, later voorkomende als Beetke van Rasquert, dochter van Asinge Aeylkema thoe Rasquert en Baflo en van Bywe van Heemster in de Ham. Wigbolt en zijn vrouw kwamen in 1508 naar het Westerkwartier om daar land aan te kopen. Hij kende deze omgeving al omdat zijn broer Roelof van Ewsum, getrouwd met Luts van Harinxma, op de havezathe ‘Mensinge’ in Roden woonde.
  
  In 1513 kocht Wigbolt van Ewsum, van de borg Ewsum te Middelstum, land in Vredewold in het Westerkwartier. Op zich natuurlijk niet zo bijzonder, maar drie jaar later kocht hij er weer land. Hij liet zijn pas verworven bezit nauwkeurig afbakenen. In de daarop volgende jaren trad hij steeds weer als koper op.Vanaf 1520 maakte hij aanstalten om zijn plannen in Vredewold ten uitvoer te leggen. Opnieuw kocht hij grond, nu twee heerden naast elkaar onder Midwolde en kort daarop twee steenhuizen, die hij liet afbreken om op korte termijn aan metselstenen te komen. Want daar in het oosten van Vredewold wilde hij zich een burcht bouwen, die, naar de oorspronkelijke zetel van zijn geslacht, de Nienoord zou heten. Het huis te Middelstum heette "De Oert"; dat te Midwolde werd "Nyenoert" (Nienoord) genoemd.
  
  Deze vestiging van het machtige hoofdelingengeslacht op de Nienoord had voor de omgeving vérstrekkende gevolgen. Als man van de wereld, die zelfs voor de burgemeester van Groningen geen bijzonder ontzag had, noch voor de Raad van Groningen, had van Ewsum een natuurlijk overwicht in de omgeving met haar simpele bevolking. In 1531 werd de kroon op zijn werk gezet, doordat het grietmanschap over heel Vredewold werd opgedragen aan zijn geslacht. Maar Wigbolt zelf was toen al overleden.
  
  Azege (Aylkema) liet slechts een dochter na, Beteke, die in 1502 getrouwd was met Wigbold van Ewsum en daardoor erfvrouwe van de Nienoord zou worden (zie Nienoord). Bij hun huwelijk verkregen Wigbold en Beteke door erfwissel met hun (schoon)vader de heerd te Baskweerd, Aylkamaheerd geheten, met heminge, huizinge, wierde, gracht en steenhuis, groot behalve het buitenland, 150 jukken. Beetke overleed in 1554. Bij de erfscheiding van haar goederen verkreeg Christoffer van Ewsum het volgende jaar het huis te Rasquert - de naam Aylkemaheerd komt dan al niet meer voor -, omschreven als 'soedaene borchstede toe Rasquardt myt heminge und grafften, steen und steenhues'."
  
  Wigbolt van Ewsum trouwde Betecke Asigoosdochter van Rasquert.
  
  546 Akte van ruil tussen Wigbold van Ewsum en zijn bruid Beetke van Rasquert enerzijds en Azego Aylkumma anderzijds van landerijen, waarbij Wigbold en Beetke van respectievelijk de heerd Aylkuma te Rasquert en nog een andere heerd te Rasquert, een heem te Tinallinge, drie hemen te Baflo en Hessingaheerd te Birda krijgen en Azego de heerd Ozingeweer te Loppersum en een heerd op Uithuizermeeden krijgt, ca, 1502. Concept.
  
  Volgens de "Nederlandsche Leeuw" 1938 (jrg. 54), kolom 133 hadden Wigbolt van Ewsum en Beetke van Rasquert (dochter van Bywe in den Ham uit het huwelijk van Bywe met Azege Aylkumma) pauselijke dispensatie nodig (verleend 2 januari 1502) om te kunnen trouwen i.v.m. derde én vierde graads verwantschap. Dat Bywe in den Ham dus een Tamminga als moeder heeft gehad maakt dat vrijwel zeker, aangezien de Ewsum's na Onno van Ewsum (vader van Wigbolt hierboven) eigenlijk Tamminga's waren.
  
  Zie ook Nederlandsche Leeuw 1947 (jrg.64), kk. 358-361 waarin op basis van de pauselijke dispensatie en analyse van andere bekende stukken door dhr. T.Siertsema, de ouders van Bywe Heemster in den Ham gegeven worden als Take Heemstra en Menneke van Ewsum (de laatste echte Ewsum). Menneke trouwt 1e Hiddo Tamminga, die dus zoals hierboven al gemeld de familienaam van zijn vrouw aanneemt.
  
  Na een lange tijd van ballingschap in Hasselt keerde Wigbold van Ewsum in augustus 1520 eindelijk terug in de Ommelanden.

• Hij is overleden in het jaar 1528 in Nienoord, Leek.Bron 3

  Volgens andere bronnen is Wigbolt van Ewsum in 1530 overleden.

• Een kind van Onno van Ewsum en Gele Lütetsdr. Manninga
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 20 maart 2024.

Gezin van Wigbold van Ewsum

(1) Hij had een relatie met Onbekende Vrouw.

De relatie startte

Kind(eren):

1. Hiddo van Ewsum  > 1502-1546 

(2) Hij is getrouwd met Beetke van Rasquert.

Ze zijn in de kerk getrouwd rond 2 januari 1502.Bron 4

"Bul van dispensatie voor het huwelyk van Wigbold van Ewsum en Beetke van Rasquert. 1502. 1 charter. (Zie Reg. n°. 100.)

Akte waarbij dispensatie verleend wordt voor het huwelijk van Wigbold van Ewsum met zijn achternicht Beetke van Rasquert, 1502.

Volgens de bron “Anna van Ewsum. Haar afkomst, haar leven, haar wereld” van Wouter van Schie is voor dit huwelijk op 2 januari 1502 in een pauselijke bul dispensatie verleend "wegens nauwe bloedverwantschap".

Kind(eren):

1. Clara van Ewsum  > 1502-1583 
2. Johan van Ewsum  ± 1505-< 1570 
3. Anna van Ewsum  1505-1555 
4. Onno van Ewsum  1510-1535
5. Gela van Ewsum  1520-1574 
6. Wigbold van Ewsum  1521-1584 
7. Christoffel van Ewsum  1523-1583 

• Het echtpaar heeft gemeenschappelijke voorouders.

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Wigbold van Ewsum?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!




Tijdbalk Wigbold van Ewsum

  Deze functionaliteit is alleen beschikbaar voor browsers met Javascript ondersteuning.
Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen