Genealogie Krook » Paulus Matthijsz Croock (± 1595-????)

Persoonlijke gegevens Paulus Matthijsz Croock 

• Hij is geboren rond 1595 in Middelburg,ZL.Bron 1
• Vermelding: 608-1-2435 Paulus Croock.

  1 Poststeen Kaap de Goede Hoop en 'Van zeelaars tot brievenbus'

• Een kind van Matthijs Pieterszn Croock en Soetken Arnoults
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 1 mei 2021.

Gezin van Paulus Matthijsz Croock

Hij is getrouwd met Magdalena Hayers.

Zij zijn getrouwd rond 1638.

Notities over Paulus Matthijsz Croock

Paulus Croock schijnt reeds vroeg in Indië te zijn geweest. Zo was hij in 1621 (ondercoopman) op de Son. Vóór 1638 werd hij lid van de Raad van Justitie te Batavia. Op 16 januari 1638 was hij president van Weesmeesteren. Op 29 april 1638 wordt hij als Commissaris naar Cambodja gestuurd en wordt op 31 maart 1640 Commandeur te Soeratte genoemd en in 1643 directeur. In juni 1642 verzoekt hij, aangezien zijn tijd in september te expireeren staat tot mei 1644 te mogen continueeren. Dit wordt verleend met een goede verbetering van zijn gage. Hij neemt de maentelijckse 30 gld verbeteringhe sijner gage danckelijck aan. Op 29 november 1642 komt zijn vrouw te overlijden en wordt in Soeratte begraven. In 1644 verzoekt hij vervangen te worden om in Batavia te zijn. Inderdaad arriveert hij daar met het schip "Oliphant" op 18 Juli 1644. Hij wordt president van Schepenen 25 juni 1644, provisioneel geassumeerd als raad van Indïe 9 juli 1644; extra-ordinair raad op 17 juli d.a.v. De zuivere winsten van Soeratte bedroegen onder zijn bewind in het jaar 1643 f 80.238,--.

Poststeen:
Poststenen zijn grote stenen, waaronder in de beginperiode van de 17e eeuw, door de bemanning van passerende schepen in- en uitgaande post werd gelegd. De bekendste plaatsen waar deze gevonden zijn, waren Kaap de Goede Hoop, Sint Helena en Madagaskar, waar schepen van en naar Indië, Ceylon en terug naar Nederland passeerden en vaak aanlegden voor proviandering en reparatie.
Poststenen worden door sommigen aangeduid als de voorlopers van een postbus. De zeelieden konden op deze manier met elkaar communiceren en informatie uitwisselen. Op de stenen vermeldden ze vaak wanneer ze aan waren gekomen, met welk schip en wanneer ze weer vertrokken. De brieven zelf werden vaak ingepakt in zeildoek, lood en linnen waarna ze onder de steen werden verborgen. Op deze manier werden ook boodschappen doorgegeven over bijvoorbeeld buitenlandse schepen die ze hadden gezien. Of de brieven op de goede plaats aankwamen was natuurlijk nooit zeker. De oudst ontdekte inscriptie dateert uit 1601 een jaar voor de oprichting van de VOC.
Dirk van der Lee was ca 1630 in dienst van de VOC. Onder een poststeen in Kaap de Goede Hoop postte Dirk brieven, waarvan we natuurlijk niet weten of ze bij de juiste persoon zijn aangekomen.
Bij Kaapstad is een Posklip waarop die Hollandse opskrif lui:
“Hier onder leggen brieven vand Comand D. v. Lee en vice comd. P. Croock, met de schepen Nassau, ende Hendrik, Nimmegen, Wesel en de Galias alhier den 9. April, 1632 van Battavia geariveert & vertrocken den 15 Ditto“.
Van der Lee was in 1621als onderkoopman vertrokken naar Batavia, waar hij diverse functies had. Zo was hij in 1622 ‘extra-ordinair schepen’ van Batavia, in 1632 ‘visateur van boeken’, in 1628 ‘commissaris inspectie boekhouding’, in 1630 kreeg hij een stem in de rade van Indië en in 1632 was hij ‘commandeur’ van o.a. de schepen ‘Nassau’, ‘Nijmwegen’ en ‘Frederik Hendrik’.
Over deze Kaapse poststeen is iets bijzonders te vertellen. Op 6 januari 1632 vertrok van Batavia een retourvloot van vijf schepen onder commandeur Dirk van der Lee en vice-commandeur Paulus Crook. De vloot bestond uit de schepen Nassau (schipper Daniel Aartsz.), Frederik Hendrik (schipper Pieter Jansz.), Galiasse (schipper Theunis Jacobsz. Engels), Nijmwegen (schipper Dirk Adamsz.) en Wezel (schipper Laurens Gerritsz.). De commandeur, die in Batavia secretaris van de Hoge Regering was geweest, bevond zich aan boord van de Nassau. De op de poststeen vermelde data zijn niet in overeenstemming met de gegevens in het VOC-archief. Volgens deze informatie bevond de vloot zich van 3 tot en met 20 april 1632 in de Tafelbaai. Waarschijnlijk was 15 april de beoogde vertrekdatum, maar is de vloot wegens omstandigheden pas een paar dagen later uitgezeild. Van der Lee besloot brieven voor Batavia achter te laten en legde die onder een steen die al eens eerder voor dit doel gebruikt was. Schepelingen hadden deze ‘tweedehands’ poststeen gevonden met een Engelse inscriptie uit het jaar 1631.Niet duidelijk is of zij er ook Engelse brieven onder aantroffen. Of er weinig geschikte platte stenen op het strand lagen of dat men geen zin had verder te zoeken, zal wel nooit worden opgehelderd. In ieder geval werd besloten de steen om te draaien en er een nieuwe tekst in te graveren. De aangetroffen Engelse inscriptie luidde:
“RICHARD ALNUTT COM OF LONDON ARIVED JULY 4 AN 1631 DEP XXI BANTH”
Richard Alnutt, gezagvoerder van de London arriveerde 4 juli 1631 en vertrok op 21 juli naar Bantam. De vloot van commandeur Van der Lee bereikte in begin augustus 1632 de Republiek. De Nijmwegen ging onderweg verloren op het Borkumer Rif. De zojuist beschreven zaak van de steen met de dubbele inscriptie toont aan hoe gevaarlijk het was om zo maar post achter te laten aan de Kaap. In feite kon ieder Engels, Frans of Deens schip dat aanlegde in de Tafelbaai de Nederlandse Compagniespost op deze wijze ontvreemden. Hetzelfde gebeurde ook met Engelse post, die zo nu en dan in Nederlandse handen viel. Een aantal malen werd dan ook getracht om post in bewaring te geven bij inheemse bewoners van Kaap de Goede Hoop, maar in de praktijk bleek ook dit niet altijd helemaal veilig te zijn.

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Paulus Matthijsz Croock?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Paulus Matthijsz Croock

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen