Plaats: https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/88200822
(1) He is married to Aukje.
They got married on December 20, 1708 at Bergum, Friesland, Nederland.
(2) He is married to Antje.
They got married on April 25, 1722 at Bergum, Friesland, Nederland.
Tietjerksteradeel e.o.
Bron: Tietjerksteradeel bevolkingSoort registratie: Tietjerksteradeel bevolking inschrijvingen
Bijzonderheden:
Gerben Meinerts; tr. 1. (ond. Bergum 20 dec. 1708) Aukje Sierks, v Bergum, hij v Bergumerveen, tr. 2. (ond. Bergum 25 april 1722) Antje Pieters (bdn v B.); TIE B1 35: woont 1738 te Rijperkerk, is well. schipper / veenbaas; ki. (ged. Bergum) ex 1: Sake, 26 okt. 1710, Sierk, 6 mei 1716, Maaike, 20 feb. 1718, ex 2: Meinert, 15 aug. 1723
Vermeld
Gerben Meinerts
Vader
Meinert Gerbens
Moeder
Maaike Sakes
Bronvermelding
Tietjerksteradeel e.o., archiefnummer 1730, Bevolking Tietjerksteradeel, verzameling Nieuwland - Tresoar, inventarisnummer 1, aktenummer 21915
Gemeente: Tietjerksteradeel
Periode: 1600-1850
Orkanen met verwoestende gevolgen zoals die zich in de vorige maand in de Antillen voordeden kennen we hier nog niet. Af en toe krijgen we hier ook te maken met een zware storm. Dat zo’n storm ook hier een behoorlijke impact kon hebben blijkt wel uit een akte in een recesboek van de grietenij Tietjerksteradeel uit het jaar 1735.
Op 19 januari van dat jaar raasde er zo’n zware storm over ons land. Haring Wiegers Steenstra schrijft in zijn “Geschiedenis van Friesland”: “Den 19 januarij en 4 December des jaar 1735 hadden er zware stormen plaats die de zeewerken grootelijks beschadigden, en te lande groote schade aanrigtten”. Al op 5 februari van dat jaar liet Folkert Jansz van der Plaets, Boekverkoper aen de Voorstraet (in Harlingen) een boekwerk verschijnen getiteld “Op den Gruwzaemen stormwind in Loumaend des jaers 1735”, geschreven door R. Blok. Veel wijzer voor wat betreft de gevolgen van de storm wordt je niet uit de inhoud van dat boekje. Het is vooral stichtelijke rijmelarij die wijst op “s’Hoogsten Almacht” en oproept deze te erkennen. Ook worden er een aantal andere natuurrampen vermeld. Betreffende de storm in januari 1735 staat onder anderen geschreven:
Daer ryst, daer koomt een felle wind,
En schend niet slechts den boom en wortel,
Maer slaet het alles schier te mortel
Waer zyne woede weerstand vind.
’t Schynt all’ te daevren en te kraeken.
Hy woed op zee en open veld,
En sloopt, met yselyk geweld,
Uw trotse gevels en uw daken.
Dit slopen met ijselijk geweld van gevels en daken was helemaal van toepassing op Gerben Meinerts, die op het Bergumerveen onder Hardegarijp woonde.
Op 18 mei 1726 huurde hij daar volgens huurcontract een huis, schuur, met zathe en landen van Petrus Adolphus Valerius Aggema van Clant. Gerben had het huis en de schuur aangenomen op “tauxatie van verslimmeringe en verbeteringe” voor een bedrag van 450 caroliguldens. Dat is de zogenaamde huistaxatie, waarbij een huurder de opstallen tegen een getaxeerd bedrag aannam. Als de huur eindigde werd opnieuw getaxeerd en dan kreeg de huurder geld terug, bij “verbeteringe”, of moest bijbetalen, bij “verslimmeringe”, voor de opstallen.
Maar het huis en de schuur waren in de storm van 19 januari 1735 geheel en al verwoest en “ten eenemaal plat tegens de gront nedergevallen”. Gerben huurde nog wel de zathe en dergelijke maar het huis en de schuur waren verandert in een hoop puin. Grietman Hector Willem van Glinstra van Tietjerksteradeel nam het initiatief om tot een oplossing te komen. Gelet op het ongeluk dat Gerben door “des Heeren onbetwistbaare Almagt” was overkomen en gelet op de “geringheit” van Gerbens vermogen was dat noodzakelijk.
Er werd een overeenkomst gesloten tussen Gerben Meinerts en Johannes Gijsbertus Catsius uit Leeuwarden die als geautoriseerde curator optrad voor de beide minderjarige dochters van de intussen in 1732 in Franeker overleden P.A.V. Aggema van Clant en diens (eerste) echtgenote Beatrix Maria Catsius. Die kinderen waren Sjarlotta Catharina en Electa Catharina van Clant. Vastgelegd werd dat de huistaxatie ad 450 caroliguldens betreffende huis en schuur zou worden beschouwd als zijnde nooit geschied. Er zou dus na afloop van het huurcontract geen nieuwe taxatie inzake verslechtering of verbetering worden gemaakt. Gerben had echter nog wel een aantal schulden bij de Aggema van Clant familie. Zo was de huur van de zathe over het jaar 1733 nog niet volledig betaald. Er restte nog een schuld van 48 caroliguldens en twee stuivers. De volledige huur over het jaar 1734, zijnde 57 caroliguldens stond ook nog open. Over beide jaren mocht Gerben de reëelbelasting van 9 caroliguldens en 10 stuivers per jaar aftrekken, maar hij moest dat bedrag over 1734 nog wel aan de belastinginner afdragen. Tevens moest hij ook aan de procureur F. Ypeij nog proceskosten ad 10 caroliguldens betalen. Kortom, Gerben Meinerts hoefde de effecten van de stormschade aan huis en schuur niet te dragen, maar de achterstallige huur inclusief daarover gevallen proceskosten moest hij wel ophoesten.
Gerben beloofde in de overeenkomst zijn schuld prompt te zullen betalen en in het geval van alsnog wanbetaling zou hij zich laten onderwerpen aan “reale en parate” executie. De schuldeiser wilde echter meer zekerheid dan het woord van Gerben. Daarom verschenen Maaike Sakes, de weduwe van Meinert Gerbens uit Hardegarijp, moeder van Gerben Meinerts samen met Hendrik Alles, huisman in Hardegarijp, zwager van Gerben en getrouwd met diens zuster Trijntje, ook voor het gerecht. Ze stelden zich beiden borg voor de verplichtingen van Gerben. Daartoe moest moeder Maaike ook nog eens afstand doen van haar vrouwelijke privileges inzake borgstelling.
Of Gerben Meinerts aan zijn verplichtingen heeft voldaan is me niet bekend. Wel is het zo dat hij in 1738 in Rijperkerk woonde en dus het Bergumerveen heeft verlaten. Op de zathe zal waarschijnlijk wel een nieuw huis zijn gebouwd, maar ook dat is me verder niet bekend. Wel is bekend dat er op 4 december 1735 en op 1 januari 1737 al weer zware stormen waren opgestoken met grote schade tot gevolg. Als er een nieuw huis op de oude stee in het Bergumerveen is gebouwd dan is het te hopen dat het toen wel stormbestendig was.
(overgenomen uit het sneupersarchief van 14-10-2017)
The data shown has no sources.