C19101130HA
Bron Burgerlijke stand - Overlijden
Archieflocatie Drents Archief
Algemeen Toegangnr: 0167.027
Inventarisnr: 1944
Gemeente: Smilde
Soort akte: overlijden
Aktenummer: 50
Aangiftedatum: 09-11-1944
Overledene Harm Pit
Geslacht: M
Overlijdensdatum: 25-10-1944
Leeftijd: 33
Overlijdensplaats: Diever
Vader Meine Pit
Moeder Aaltje Nieuwenhuis
Partner Willemina Grietina Jansen
Relatie: echtgenoot
Gemeentelijke begraafplaats
Er ist verheiratet mit Willemina Grietina Jansen.Quellen 1, 2
Sie haben geheiratet am 12. Mai 1933 in Beilen, Drenthe, Nederland , er war 22 Jahre alt.
Kind(er):
Uit het boek "ZODAT ZIJ IN HERINNERING BLIJVEN"van Ger Ax en Jan Schreuder
Harm Pit (1910-1944) Persoonsbewijs nr. 3o55
Wijk D nr.70 (Albinoweg 4) Hoogersmilde
Hij is geboren op 3o-10-1910 in de voormiddag te 9 uur aan de Beilervaart nr. 22, gemeente Beilen en op woensdag 25-10-1944 om 18.3o uur te Diever overleden. Hij is een zoon van landarbeider Meine Pit en Aaltje Nieuwenhuis. Harm is één van de vier kinderen uit dit gezin. Hij was gehuwd met Willemina Grietina Jansen. Harm was in de militaire dienst bij de cavalerie in Den Haag, een militaire eenheid die ook wel het ruiter- of paardenvolk werd genoemd. Na de capitulatie keerde Harm terug naar huis, gelegen bij de steenfabriek in Hoogersmilde. Harm werd opgeroepen voor de arbeidsdienst, maar dat wilde hij absoluut niet en hij besloot dan ook samen met enkele broers onder te duiken. Ondanks de gevaren die hij als onderduiker liep, was Harm op woensdag 25 oktober 1944 naar huis gekomen, omdat hij bij zijn zieke dochter wilde zijn. Hij zat gekleed in trainingspak en gymschoenen aan haar ziekbed. De kinderen wisten, hoe klein ze ook waren, dat, als vader de vingers over zijn lippen deed, ze er niet over mochten praten dat hij thuis was. Op de bewuste woensdag, het was een zonnige dag, waren de kinderen Pit buiten aan het spelen. plotseling zagen zij buurvrouw FIedderus bij hen naar binnengaan. Zij bracht de boodschap over dat de zus van Harm door landwachters was opgehaald en meegenomen.
Moeder Pit is gelijk op de fiets gestapt om de kinderen op te vangen. Ze riep haar kinderen nog na: ik ben zo terug! Even later zagende kinderen vier landwachters langs het kanaal fietsen. Eerst fietsten ze huize Pit voorbij, maar even later kwamen ze terug. Zij liepen regelrecht het huis binnen en kwamen met vader Harm naar buiten. omdat er in huize Pit geen fiets voorradig was, werd hem opgedragen een fiets uit de buurt te lenen en deze werd gevonden bij de familie Bennen. Samen fietsten ze in de richting van Diever. Hun zoon Willy rende er op klompen achteraan tot Harm naar zijn zoon riep: 'Willy, nu moet je naar huis gaan., Later bleek dat Harm en de landwachters naar het Schultehuis in Diever zijn gefietst. Hier was een groep landwachters gedetacheerd die allen afkomstig waren uit Amsterdam en omgeving. Zij hadden na Dolle Dinsdag de vlucht genomen naar Drenthe. Deze groep landwachters bestond o.a. uit de zeer fanatieke landwachtcommandant Gerrit Sanner, een voormalig frontsoldaat van de Waffen-SS en zeven landwachters. Zij hadden toen al een reputatie opgebouwd van extreem gewelddadig. Later werden zij overgeplaatst naar Norg, waar zij berucht zouden worden als de "Bloedploeg Norg". In het Schultehuis werd hem een verhoor afgenomen. omdat het verhoor niets opleverde, besloten de landwachters 's avonds omstreeks 18.30 uur om Harm in een cel op te sluiten. Deze cel was in de schuur achter het gemeentehuis. Toen de landwachter de sleutel in het slot van de celdeur stak, sprong Harm pit plots opzij in een poging om te vluchten. De landwachter trok zijn pistool en riep: 'Halt of ik schiet. In een verklaring na de oorlog verklaarde de landwachter dat Harm niet bleef staan, waarop hij schoot en Harm in zijn hoofd trof. Een andere landwachter schoot vervolgens met zijn karabijn waarop Harm tegen de grond sloeg, ondanks dat Harm onschuldig was, heeft hij, mogelijk gezien de reputatie van de groep, een poging ondernomen om te vluchten. Toen een kennis van de familie Pit hoorde dat Harm was meegenomen, is hij naar Diever gegaan om meer aan de weet te komen. Daar werd hem verteld dat Harm was doodgeschoten. op hem rustte de zware taak om dit onheilsbericht te vertellen aan de achtergebleven familie van Harm. Op 27 oktober is Harm thuisgebracht en opgebaard in de voorkamer. De broer van Harm, die ook was ondergedoken, kwam 's morgens al vroeg om afscheid te nemen. Hij fietste samen op met andere fietsers die werkten aan de tankgrachten. In de avond is hij met deze groep ook weer teruggefietst' om zo min mogelijk op te vallen. Harm is op maandag 30 oktober 1944 naar zijn laatste rustplaats gebracht op de begraafplaats te Hoogersmilde. Onderweg naar de begraafplaats stond het verkeer stil. Een Duitse militair stapte van zijn fiets en salueerde(!) De landwachtcommandant Gerrit Sanner is na de oorlog berecht en ter dood veroordeeld en is in 1947 in Groningen geëxecuteerd. De Iandwachter Piet Burgman kreeg aanvankelijk ook de doodstraf maar dit werd later omgezet in een levenslange opsluiting. 18
18 Dhr. M. Pit, Almelo en dhr. W. Pit Assen'
Archief: 0167.027
hoofdpersoonnaam=Meine Pit
hoofdpersoongeslacht=Man
hoofdpersoonberoep=zonder
hoofdpersoonleeftijd=1 dag(en)
hoofdpersoongebplaats=Smilde
hoofdpersoonovldatum=14-09-1933
hoofdpersoonovlplaats=Assen
hoofdpersoonvader=Harm Pit
hoofdpersoonvaderberoep=arbeider
hoofdpersoonmoeder=Willemina Grietina Jansen
hoofdpersoonmoederberoep=zonder
gebeurtenis=Overlijden
aktedatum=19-09-1933
akteplaats=Smilde
archief=0167.027
erfgoedinstelling=Drents Archief
Registratienummer=1933
aktenummer=33
brontype=BS Overlijden
Instellingsplaats=Assen
Collectiegebied=Drenthe
Aktesoort=Uittreksel
[[Ingelezen met BSOverlijden.sc 2.9]]
Akteplaats: Smilde,DR,NLD
Archiefnaam: Drents Archief
Bron type: BS Overlijden
URL: https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/15063531
Deel/Akte: 33
Inventarisnr.: 1933
19. September 1933
Archiefnaam: Drents Archief
Archief: 0167.027
hoofdpersoonnaam=Harm Pit
hoofdpersoongeslacht=Man
hoofdpersoonberoep=onderopzichter
hoofdpersoonleeftijd=33 jaar
hoofdpersoongebplaats=Beilen
hoofdpersoonovldatum=25-10-1944
hoofdpersoonovlplaats=Diever
partner=Willemina Grietina Jansen
partnergeslacht=Vrouw
hoofdpersoonvader=Meine Pit
hoofdpersoonvaderberoep=landarbeider
hoofdpersoonmoeder=Aaltje Nieuwenhuis
hoofdpersoonmoederberoep=zonder
gebeurtenis=Overlijden
aktedatum=09-11-1944
akteplaats=Smilde
archief=0167.027
erfgoedinstelling=Drents Archief
Registratienummer=1944
aktenummer=50
brontype=BS Overlijden
vrouw2relatie=Echtgenote
Instellingsplaats=Assen
Collectiegebied=Drenthe
Aktesoort=Uittreksel
[[Ingelezen met BSOverlijden.sc 2.9]]
Deel/Akte: 50
Bron type: BS Overlijden
Inventarisnr.: 1944
URL: https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/15064724
Akteplaats: Smilde,DR,NLD
9. November 1944