Stamboom Hobers » Willem Hobers (1895-1965)

Persoonlijke gegevens Willem Hobers 

• Hij is geboren op 18 oktober 1895 in Nieuw-Amsterdam.Bron 1

  Willem is vernoemd naar zijn grootvader van vaders kant: Willem Hobers.
  

  "des namiddags te negen uren, ... te Nieuw-Amsterdam"

• Beroepen:
• Loonwerker.Bron 2

  Hij verhuurde zichzelf als loonwerker bij de boeren.

• Veetransporteur.Bron 2

  Willem haalde vee bij de boeren op, om dat naar de markt in Emmen te brengen. Als de boeren op de markt vee hadden gekocht, dan nam hij dat op de terugweg weer mee.

• Venter / Winkelier.Bron 2

  Willem en Trijntje hadden zowel in de plaggenhut, als op de boerderij aan de Erfscheidenweg een klein winkeltje. (Uitgebreid verhaal van zoon Jantinus , hieronder bij notities)

• van 1914 tot 1918 Militair.
• op 29 december 1945 "Voerwerker".Bron 1

  Beroep vermeld in de trouwakte van zoon Lubbert.

• Geloof: Willem wordt gedoopt in Christelijk Gereformeerde Kerk, als hij trouwt met Trijntje Lok, gaat hij over naar de Gereformeerde Kerk.Bron 2
• Woonachtig:
• van 1895 tot 1914: Bargererfscheidenveen in plaggenhut nr.275 bij zijn ouders Albert Hobers en Trijntje Koens, Nieuw-Amsterdam.Bron 3
• van 1914 tot 1918: Brabant; ingekwartierd bij een familie die woonde tegen de grens met Belgie (zie foto's).Bron 2
• van 1918 tot 1931: Bargererfscheidenveen in een plaggenhut (net over het spoor, zie kaartje).Bron 2
• van 15 oktober 1931 tot 1965: Erfscheidenweg 12, Nieuw-Amsterdam.Bron 4
• Hij is overleden op 6 oktober 1965 in Nieuw-Amsterdam, hij was toen 69 jaar oud.Bron 5
• Een kind van Albert Hobers en Trijntje Koens
• Deze gegevens zijn voor het laatst bijgewerkt op 18 november 2023.

Gezin van Willem Hobers

Hij is getrouwd met Trijntje Lok.

Zij zijn getrouwd op 15 juni 1916 te Emmen, hij was toen 20 jaar oud.Bron 1

Kind(eren):

1. Aaltje Hobers  1918-1969 
2. Albert (Ab) Hobers  1919-1985 
3. Helena (Lena) Hobers  1921-1990 
4. Lubbert Hendriks (Lub) Hobers  1922-1994 
5. Jan Hobers  1924-2003 
6. Jantinus (Tinus) Hobers  1926-2014 
7. Albert Catharinus (Appie) Hobers  1934-2021 

Notities over Willem Hobers

Beschrijving van de plaggenhut waar Willem geboren wordt
De plaggenhut waarin het gezin woonde is nauwkeurig te reconstrueren (met dank aan Wim Visscher en het Gemeente Archief Emmen, doos 50). De exacte locatie is (nog) niet bekend.

We verplaatsen ons naar het jaar 1908. Verspreid in het veen liggen tientallen plaggenhutten. De een nog armoediger dan de ander. In hut nr. 275 (wijk D, Bargererfscheidenveen) wonen 4 volwassenen en 3 kinderen, onder wie de dan 13-jarige Willem. Vader Albert Hobers huurt de keet niet, hij is "zelf eigenaar". De keet kent slechts 1 vertrek. Dit vertrek heeft een hoogte van 2.50 meter, een inhoud van 39.310 kubieke meter (wat veel is in vergelijking met de omringende keten). Het aantal kubieke meters luchtruimte is weer minder dan andere keten: 7. In de plaggenhut zit 1 raam van 1.5 vierkante meter, dat niet open kan. De vloer is van hout en heeft een oppervlakte van 15.72 vierkante meter. Bij andere keten is de vloer soms van steen of leem. De ambtenaar heeft keurig berekend dat dit 3 kubieke meter per persoon is. Als privaat ( wc) wordt "een ton" genoemd. Buurman A.Bakker heeft geen ton , maar "gat in grond". Er zijn 3 slaapplaatsen in 1 vertrek: "Hoeveel personen daar slapen is 7". Er is geen afvoer naar buiten voor afvalwater. Het gezin haalt het drinkwater uit een put. "Kleur, smaak en bruikbaarheid van het water is goed". De put is voor gemeenschappelijk gebruik. De put ligt slechts 1 meter van de keet van Albert en Trijntje, waar de buren A. Bakker en E. Venema respectievelijk 20 en 5 meter moeten lopen. Het onderhoud aan de hut is "goed". Ook met de "zindelijkheid" van het gezin is het goed gesteld, waar anderen soms met "matig" en buurman K.Waanders zelfs met "onzindelijk" aangeduid wordt. De muur is van steen met de aantekening: "deels een zodenmuur". Andere keten hebben soms een turfmuur. Het dak is "pannen". In de omgeving vind je nog geregeld "stro of plaggen". Blijkbaar boert de familie Hobers redelijk. (Zie afbeelding hierboven)

Erfscheidenweg 12
Willem en Trijntje hebben hun huis aan de Erfscheidenweg zelf laten bouwen door Hette Aardema uit Veenoord. Hette zal tijdens de bouw niet beseft hebben dat zijn toen nog niet geboren kleindochter Sjoewke later zou trouwen met het eerste kind dat in dit huis geboren zou worden Albert Catrinus. Willem is nog net in dit huis overleden, het is verkocht aan de familie Tietema. Trijntje verhuisde naar de Sportlaan tot aan haar dood in het ziekenhuis in Emmen.

Herinneringen aan mijn ouders,
door zoon Jantinus (Tinus).

Vader was in de oorlog 1914-1918 een paar jaar in militaire dienst, gelegerd in Brabant. Hij was ingekwartierd bij een gezin waarvan de naam mij niet bekend is. Moeder was die tijd nog bij haar ouders Lubbert Lok en Aaltje Post thuis.
Toen vader uit de dienst kwam hebben ze een plaggenhut gekocht (kosten fl. 40,00), die ik mij als kind nog herinner, zoals ik deze in bijgevoegde tekening heb geprobeerd te tekenen. Beschrijving van de plaggenhut waar Willem en Trijntje woonden : Voorgevel: Beneden opgestapelde stenen, daarboven oude planken. De zijmuren zijn van gestoken heideplaggen. Het dak van houten palen met daarop gaas met dakleer met daarop dunne heide plaggen begroeid met mos.De deur was de ingang naar het winkeltje.
In deze hut zijn 6 van de 7 kinderen geboren, dus woonden we met acht personen in de plaggenhut, waar later ook nog een winkeltje in kwam. Dat winkeltje was een gevolg van het feit dat vader, toen hij nog in de aardappelmeelfabriek werkte, reuma kreeg, zodat hij tijdelijk niet kon werken, dus ook geen inkomen had. De collega’s in de fabriek gaven elk wekelijks een dubbeltje aan mijn ouders en ze kregen wat van de kerk, en zo zijn ze die periode doorgekomen. Toen gaf iemand mijn vader de hint om niet weer naar de fabriek te gaan, maar te gaan venten met koffie en thee.

In het winkeltje was achterin ook nog een bedstee waar twee kinderen in sliepen. De andere personen sliepen in het woongedeelte in bedsteden.

In het woongedeelte stond een zogenaamde kolomkachel, waar een ijzeren ring omheen stond, waar we de voeten op konden zetten om ze te warmen. Ik herinner me nog een winter dat het zo koud was dat we om de kachel zaten met een deken om de rug, anders kon je niet warm blijven. De woning was niet helemaal winddicht.

Vader begon te venten met een grote blikken D.E.-trommel voor op de fiets. Later kreeg hij een hondenkar (zie tekening). De hond liep ervoor en vader kon met twee houten handvaten de kar sturen. Het eerste handelsgeld kreeg vader van een medekerklid.

Later werden de handelswaren uitgebreid en kocht vader een paard en wagen. Het eerste paard dat hij had gekocht was een miskoop, want toen hij het voor de wagen zette, ging hij alleen maar rondjes draaien, ongeacht wat vader probeerde. Het bleek dat dit paard altijd voor een draaimolen had gelopen. Hij heeft hem geruild met slager Bos, voor een paard dat voor de slacht was bedoeld.

In 1931 kocht vader van zijn ouders een halve hectare grond, waarop hij een woning liet bouwen aan de Erfscheidenweg. De woning kostte gebouwd en geschilderd f 1500,00 welk bedrag hij als hypotheek leende van Wiebrand Rooseboom, bakker te Amsterdamscheveld.

Inmiddels had vader meerdere werkzaamheden op stapel gezet.
De werkweek was meestal als volgt:

Zondagnacht om twaalf uur (op zondag werkte men niet) ging hij weg om varkens op te halen, die door de mensen werden vetgemest, om daarvan meestal de rente van geleende hypotheken te kunnen betalen. Vader had daarvoor een wagen gekocht (foto) waarin ongeveer 25 varkens konden. Met de volle wagen was hij dan om ongeveer 10 uur maandagmorgen bij café Groothuis in Emmen, waar ze werden gewogen en verkocht aan het slachthuis. Vader kreeg van elk varken dan een briefje waar het gewicht van het varken opstond en naam en adres van degenen die het varken gemest had. Deze briefjes bracht hij dan ’s middags of als hij het te druk ’s avonds naar de mensen en ontving dan f 0,20 voor elk varken, dus totaal f 5,00. Dat lijkt nu natuurlijk niks, maar iemand die naar de werkverschaffing ging, had maar f 10,00 per week. Voor die f 5,00 was dan wel 18 uur gewerkt.

Als vader maandags nog tijd over had, ging hij bij mensen in de buurt nog even wat land omploegen of eggen, dat was dan meestal een werkdag van zondagnacht 12.00 uur tot maandagavond 18.00 uur, of als het mooi weer was ging hij ’s avonds na het eten nog wel eens weer het land op. Want elk gewerkt uur was wel weer f 0,40.
Dinsdag, donderdag en zaterdag had hij een ventroute met kruidenierswaren, wat een dag was van ’s morgens 8.00 uur tot ’s avonds vaak na zessen. Op woensdag gingen we (want ik was van school af) turf halen voor anderen uit Weiteveen, dat was ongeveer 8 kilometer ver.

We gingen dan ‘s morgens om 4.00 uur weg. Vader nam de fiets mee en we hadden dan twee wagens bij ons, de ene noemden we de korre, dat was de wagen waar ook varkens mee werden vervoerd, de opbouw was er dan afgehaald, dus was het een platte wagen. De andere was een boerenwagen die normaal gebruikt werd voor het vervoeren van landbouwgereedschap, zoals een ploeg en eg.

Als we dan in Weiteveen waren moesten we met de wagen het hoogveen op. Dan werd eerst op de korre tweeduizend turven geladen, deze werden dan van het Hoogeveen af naar de zandweg gebracht, dan werd de boerenwagen met duizend turven geladen. Deze werd dan naar beneden gebracht en bij de anderen op de korre geladen, dan ging de boerenwagen weer het bovenveen op, daar ging vader dan weer duizend turven opzetten, terwijl ik alvast met de korre met drieduizend wegreed. Als vader de wagen vol had, kwam hij op de fiets achter me aan om weer mee te helpen de wagen leeg te maken bij het gezin waar de turven van waren. Dan was het ongeveer twaalf uur, ging naar huis om te eten en om 13.00 uur gingen we weer naar Weiteveen, weer tweeduizend op de korre, daarop de duizend die vader ’s morgens op de boerenwagen geladen had, dan weer met de boerenwagen het hoogveen op om nog eens duizend te laden, deze werden dan aan de korre gekoppeld, dan ging het weer naar Nieuw-Amsterdam naar hetzelfde gezin, weer afladen. Vaak was het dan ’s avonds 19.00 uur dat we weer thuis waren. Later toen vader niet meer met kruidenierswaren rondging, gebeurde het wel dat we drie of vier dagen per week turf gingen halen. Je begrijpt dat we dan aan het eind van de week wel aan een beetje rust toe waren. Toch heb ik vader nooit horen klagen, want door al die lange dagen had hij natuurlijk meer dan een normaal inkomen, in die jaren.

Vrijdag ging vader met de lege varkenswagen naar de markt in Emmen, dan waren daar mensen die een jong varkentje kochten om weer vet te mesten, deze werden dan met vader in de wagen meegegeven. Ook nam vader wel andere dingen mee zoals kippen, tuinbankjes of rieten manden voor het aardappelrooien, dit werden schepelmanden genoemd. Een schepel was in die tijd een bepaald gewicht.

Wat mij altijd verbaasde was de manier van administratie waardoor hij de grote varkens die hij op maandag naar Emmen bracht uit elkaar kon houden. Hij had daarvoor drie kleurstiften, rood, blauw en groen. Hij knipte met een schaar dan wat haar van het varken op een bepaalde plek, zette daar dan één, twee of drie strepen op in een bepaalde kleur en noteerde dan achter de naam van de eigenaar van het varken, bv. 2-r-l-a-s, dat betekende ‘twee keer rood op linker achterschoft’, zo noemde hij de achterbil van een varken. Of hij schreef 3-g-r-h, dat was ‘3 keer groen op rechterhals’.

In de oorlog werd mijn ouders verboden om artikelen uit de winkel te verkopen aan wie op de bon waren. Iedereen moest om wat te kopen een bon inleveren vanwege de distributie. En één keer in de maand moesten deze bonnen door de winkelier ingeleverd worden en dan kreeg hij een bewijs van eenheden, waarop hij bij de grossier weer kon inkopen.
Maar omdat vader zeer sociaal voelend was en een uitermate hekel aan de Duitsers had, gaf hij wel eens aan sommige klanten iets af zonder bon. En toen bij een zekere controle van de distributieambtenaar het aantal bonnen niet klopte met administratie, kreeg hij een bekeuring en mocht niks meer wat op de bon was verkopen. Toen hebben ze de winkel weggedaan en is vader helemaal overgegaan op vrachtvervoer en landwerk.

Tijdens de oorlog werd vader ook eens opgeroepen om met paard en wagen bij de aardappelmeelfabriek te komen. Daar hadden de Duitsers in een grote loods allemaal in beslag genomen spullen van joden opgeslagen en deze moesten naar het station gebracht worden om met de trein naar Duitsland te worden vervoerd. Ik ging mee, en zie het nog wel eens in gedachten voor me: toen we daar aan kwamen zei een Duitse soldaat tegen vader dat hij moest helpen met laden. Maar omdat hij een hekel had aan de bezetters zei hij: “Ik ben voerman en geen lader, dus dat doe ik niet.” Maar toen de soldaat zijn revolver trok, deed hij het toch maar. Hij had voor de oorlog ook een klein zwart snorretje, maar toen een klant een tegen hem zei “Je lijkt op Adolf Hitler” heeft hij gelijk de snor eraf geschoren.

Later werd zijn wagen ook nog eens gevorderd, toen de Duitsers terugtrokken. Hij kreeg een heel oude met kapotte banden ervoor terug. Je begrijpt dat de Duitsers voor vader er niet sympathieker op werden.
Dit is in het kort een levensbeschrijving van mijn vader, Jantinus

Erfscheidenweg 12
Willem en Trijntje hebben hun huis aan de Erfscheidenweg zelf laten bouwen door Hette Aardema uit Veenoord. Hette zal tijdens de bouw niet beseft hebben dat zijn toen nog niet geboren kleindochter Sjoewke later zou trouwen met het eerste kind dat in dit huis geboren zou worden Albert Catrinus. Willem is nog net in dit huis overleden, het is verkocht aan de familie Tietema. Trijntje verhuisde naar de Sportlaan tot aan haar dood in het ziekenhuis in Emmen.

Herinneringen aan mijn vader,
door zoon Albert Cathrinus

Hier wat aanvullingen bij het verhaal over mijn vader van onze Tinus . Vader zat ook in het bestuur van de vereniging van zogenaamde “Noaberhulp". Deze vereniging verzorgde hulp bij ziekte of overlijden van iemand uit het buurtschap " Barger Erfscheidenveen".
De naaste buren verleenden hulp bij ziekte en ook werd er door buren gewaakt,wanneer er iemand op sterven lag.
Als er iemand overleden was ging er een leedaanzegger bij de leden van de vereniging langs .Hij kondigde bij de deur aan wie er overleden was en beurde een vastgesteld bedrag aan geld per lid. Dit was ter ondersteuning van de familie voor de begrafenis van de overledene . Een bekende leedaanzegger was Geert ter Luin.

Als vervoerder bracht vader ook rogge of haver, dat de andere mensen verbouwd en geoogst hadden, naar een verzamelplaats . Op deze plaats werd dus van verschillende mensen en boeren deze producten verzameld en in zogenaamde korenbulten opgestapeld.Op een gegeven moment kwam dan de dorsmachine om al dit koren te dorsen .
Later werden de zakken met rogge of haver en pakken stro weer als eindproduct afgeleverd
bij de verschillende mensen .

Vader heeft ook later nog gewerkt als werkkracht bij kolenboer Johannes Buining : hij bracht zakken met kolen als winterbrandstof bij de mensen .Deze zakken moesten eerst vol geschept en af gewogen worden . Een zak bevatte een mud kolen. Dit was zwaar en smerig werk .

Ook heeft hij toch weer een tijd op de aardappelmeelfabriek gewerkt .Daar deed hij ook onderhouds-werkzaamheden .Daarbij heeft hij tijdens het afkappen van één of andere schroef een metaalsplinter in zijn oog gekregen .Deze kon er niet uit gehaald worden. En heeft hij zijn oog moeten missen .Hij is in Groningen geopereerd en heeft toen een glazen oog gekregen.
Willems zoon Appie

Herinneringen aan mijn opa
door kleindochter Gooitske:
Ik zie mij zelf weer als kind daar rondlopen met mijn zus Trijntje. Helpen met de schapen binnenhalen en de kippen voeren. Ik weet nog wel dat er naast het huis een veld met aardappelen lag.
De mooie kamer waar we niet in mochten.
Het petroleum stelletje waar het rundvlees de hele zaterdag op stond te pruttelen.
De deel met de zwenkpomp en de wc met het houten dekseltje erop.
We sliepen op zolder.
Er was in de kamer achter een deur een steile trap naar boven.
Opa die na het eten het dankwoord uitsprak en als je dan stiekem keek dan staarde hij je aan met zijn glazen oog.
Vonden we reuze eng.

Heeft u aanvullingen, correcties of vragen met betrekking tot Willem Hobers?
De auteur van deze publicatie hoort het graag van u!

Tijdbalk Willem Hobers

Klik op de namen voor meer informatie. Gebruikte symbolen:  grootouders    ouders    broers/zussen    kinderen