Familienstammbaum Servaes, Maastricht/Venlo/Straelen/Neuss/Düsseldorf

Bild von A.R. Servaes
Die Familienstammbaum Servaes, Maastricht/Venlo/Straelen/Neuss/Düsseldorf-Veröffentlichung wurde von erstellt (nimm Kontakt auf) und besteht aus 9.368-Personen. Wegen Privatsphäre werden 2.226-Personen nicht sichtbar gemacht. Mehr statistische Informationen (wie beispielsweise die Anzahl und die Spreizung genealogischer Ereignisse) über diese Publikation finden sie auf der Seite Statistik. Eine Liste mit verwendeten Quellen finden Sie auf der Seite Quellen. Diese Publikation wurde am Freitag, 27 Oktober, 2023 zum letzten mal überarbeitet.


Bürgerliche Familien sollten mehr, als es gewöhnlich geschieht, das Andenken an ihre Vergangenheit pflegen. Das Bewusstsein, einem größeren Zusammenhang anzugehören, erhebt den Menschen, und der Hinblick auf würdige Vorfahren spornt an zu eigenem guten Thun.
(Bernhard Windscheid - Voorwoord bij publicatie van een deel van deze stamboom in Nachrichten über die Familie Windscheid, nebst Beiträgen zur Zeitgeschichte in 1891 door Ferdinand von Fuchsius)

Deze stamboom begint met het huwelijk van Joes Servatius (in latere documenten geduid als Joannes Servaes) die zegt van Maastricht te zijn en Elisabeth Verscheuren van Gennebeeck op 4 januari 1675 in Arcen, Nederland.

Van voor deze tijd zijn geen details bekend. Wel is bekend:

- dat de mannelijke familieleden behoren tot de haplogroep R-L48, een groep die omstreeks 12.000 voor Christus is afgesplitst van de hoofdstam en die zich met name in Duitsland, de Benelux, het gebied van de Atlantisch kust in Europa en de Britse en Ierse eilanden concentreert en die ook wel bekend staat als de Frisii.

- dat meerdere familieleden hebben aangegeven door Spaanse mensen te zijn aangesproken op de achternaam, omdat de "-es"-structuur van de achternaam kenmerken heeft van familienamen in Spaans Baskenland.

- dat de naam als patroniem is terug te leiden naar Sint Servaes, de beschermheilige van Tongeren en Maastricht.

Vermoedelijk is de oorsprong van Joes Servatius niet in Maastricht, maar gelegen in Reek, een gehucht bij Rijkhoven Bilzen (postcode 3740), thans België, toen het graafschap Loon, dicht bij Maastricht. In Reek is namelijk al tussen 1640 en 1675 een familie Servaes bekend. Het vermoeden dat de oorsprong ligt in Reek is op meerdere aspecten gebaseerd.

Aan de Vlaamse kant van de grens tussen Nederland en België, westelijk van de Maas, is nog een familie Servaes is, die qua  naamsconstructies, uiterlijk, beroepen en activiteiten volledig aansluit bij wat er in deze stamboom is te zien. Hierover is contact geweest met meerdere mensen van de familie Servaes die stamboomonderzoek hebben gedaan, om te kijken of er een bron van gezamenlijke oorsprong is te vinden. De sporen gaan in deze Vlaamse lijn echter niet verder terug dan tot omstreeks 1750 in Kortessem, België, zodat het niet gelukt is om de lijnen bij elkaar te brengen op een gezamenlijk punt, maar duidelijk is dat het gebied tussen Kortessem en Maastricht dan het gebied moet zijn waar gezocht moet worden.

De vroegste aanwijzing die naar Kortessem lijkt te wijzen is 1536 en het bewijs daarvoor is te vinden in de Keulse archieven en in het Rijksmuseum. Want in 1565 is ene Matthijs of Matthias Servaes, geboren in 1536 vermoedelijk te Kortessem, in Keulen na een proces omgebracht omdat hij aan het pleiten is voor reformatie en stelling neemt in de regio van het huidige Nordrhein-Westfalen als wederdoper. Het Rijksmuseum heeft van zijn arrestatie een afbeelding van Jan Luyken. De literatuur over deze Matthijs Servaes stelt dat hij komt van Ottenheim, Kottenem of Kottenheim en dat lijkt het meest te wijzen in de richting van Kortessem. Een duidelijke aanwijzing daarvoor is dat zijn vrouw Aeltgen (Aaltje, Adelheid) van Tongeren wordt genoemd en in een brief tijdens zijn gevangenschap vraagt Matthijs Servaes om een Nederlandstalige bijbel voor haar, omdat zij geen Duits spreekt. De combinatie van een vrouw die van Tongeren komt, maakt Kortessem waarschijnlijker, dan het district van Mayen, bij Koblenz dat als zijn geboorteplaats wordt genoemd. Het gegeven dat zowel Matthijs als Matthias nog steeds gangbare namen zijn binnen de familie sluit daarop aan.

We zien in  de archieven de vermelding in Rijkhoven-Bilzen (lees: Reek) van een Joes Servaes, die op 4 februari 1641 in Bilzen is getrouwd met een Maria Morissen, waarvan vermoed wordt dat het de ouders kunnen zijn, op basis van een tijdsberekenig, gebaseerd op de gemiddelde leeftijd van trouwen bij mannen binnen de familie.

De personen die uit Reek bekend zijn hebben allemaal namen die we later in de stamboom terug zien en de namen blijken over 300 jaar zeer consequent te zijn. Daarnaast is bekend dat binnen de familie Servaes in Reek al de naam Isabella circuleert, die we na 1675 terug zien in het gezin Servaes-Verscheuren en die niet past binnen hun leefomgeving in Arcen en later in Straelen.

Bij het kijken naar de gefragmenteerde informatie die er ligt van huwelijken en geboorten tussen 1640 en 1675 valt op dat deze in Reek zijn of in een kleine kring daaromheen, zoals Lethen, Rijkhoven, Martenslinde, Vliermaal, Hoeselt en Bilzen. Binnen deze kring komt de familienaam tot op de dag van vandaag voor. Voor deze lijnen van de naam Servaes, die hier hun aanvang vinden zou moeten worden overwogen om te kijken naar een DNA-test, om tot volledige antwoorden te komen of aan de bekende Y-chromosoom profielen bij Familiekunde Vlaanderen kan worden aangesloten.

Wanneer we kijken naar de moederlijnen binnen de familie valt op dat veel moederlijnen in hun oorsprong zijn terug te leiden naar voormalig Loons of Luiks gebied, sterker, verschillende lijnen komen wederom uit de omgeving van Bilzen, zelfs waar het gaat om huwelijken die pas eeuwen later worden gesloten in Keulen (Essers, Boisseree) of Berlijn (van Baerle).

Het een en ander leidt tot een volgende reconstructie.

Van Joes Servaes uit Reek is bekend dat hij hortulanus, tuinman, is "in domo de juncis" (van het huis met het rieten dak). Hij trouwt onder een vrijstelling (rubris gilii; het rode zegel), zodat het huwelijk niet afgekondigd hoeft te worden, bijvoorbeeld omdat het een bekende van de lokale pastoor was. Het lijkt erop dat de kennis van planten, kruiden en het gebruik daarvan is doorgegeven naar alle familieleden tot op de dag van vandaag.

Uitgaande van Reek zijn de kinderen zeer waarschijnlijk naar school geweest, omdat er een school was in het Gasthuis van De Alden Biesen, de lokaal gevestigde Balije van de Duitse Orde. Er is een vermoeden dat dit een rol heeft gespeeld in de militaire, politieke, juridische, geneeskundige en onderwijskundige inslag binnen de familie. Vermoedelijk heeft dit ook gemaakt dat er na 1675 vanuit Straelen kinderen naar Düsseldorf zijn gestuurd voor scholing, waar een school van de Duitse Orde was.

In het rampjaar 1672 valt Lodewijk XIV van Frankrijk gesteund door Engeland en de bischoppen van Keulen en Münster de Nederlanden aan en in oktober dat jaar wordt Alden Biezen ingenomen door de Fransen. We zien dan in korte tijd Mauritius Servaes, een zoon van Henricus Servaes en Joes Servaes dan overlijden in Reek. Vermoedt wordt dat Joes Servatius en zijn broers dan in diaspora gaan, om inlijving in het Franse leger te voorkomen. Waar te nemen is dat er tussen oktober 1672 en 1680 op meerdere plaatsen huwelijken plaatsvinden tussen mannen met de familienaam Servaes met namen die in Reek voor komen: in de omgeving van Reek en het hedendaagse Belgisch Limburg, Sint Pieter bij Maastricht, Gent, Sint Amands/Puurs en Hontenisse. Het zou interessant zijn om te kijken of dit vermoeden DNA-technisch te bewijzen is. Zeker is dat er tussen mannen met de naam Servaes in de stamboom en die in Belgisch Limburg en Sint Amands/Puurs uiterlijke overeenkomsten bestaan, die zo sterk zijn dat mensen binnen de stamboom aangeven dat ze op familieleden lijken, zodat daar verwantschap wordt vermoed. De naam Servaes in Wortel/Hoogstraten, Delft, Den Haag en Leiden hebben voorzover vastgesteld een andere oorsprong. Dan is er in Utrecht nog de adelijke naam Servaes van Limburg. Opvallend is dat bij deze naam een wapen wordt gevoerd dat sterke overeenkomsten heeft met het wapen van Loon. Er bestaat een portret van Johan Servaes van Limburg. In dit portret zijn uiterlijke kenmerken te zien die bekend zijn bij de mannen in de stamboom.

Feit is dat Joes Servatius en Elisabetha Verscheuren in 1675 in Arcen, in de van oorlog gevrijwaarde Spaanse Nederlanden trouwen. Ook is achterhaald dat Joes Servatius in Arcen werkzaam is als tuinman van het kasteel. In Arcen zijn twee kinderen geboren, waarna het gezin binnen hetzelfde gebied verhuisd naar het enkele kilometers verderop gelegen gehucht Westerbroek bij Straelen, dat qua landschap tot op de dag van vandaag sterk lijkt op de omgeving van Reek. Als gevolg van de Spaanse successieoorlog wordt dit gebied begin 1700 bij Pruissen gevoegd. Het gebied is tot ruim na de vorming van de Duitse eenheidsstaat in 1870 Nederlandstalig, maar wordt daarna geleidelijk Duitstalig. Het maakt ook dat de familie zich ontwikkeld in een Duits en Nederlands gedeelte, waarbij vrijwel al zijn zonen en kleinzonen een militaire functie uitoefenen en de dochters nagenoeg allemaal met een militair trouwen.

Vanuit Straelen-Westerbroek ontwikkelt de stamboom zich in vier grote takken:
1. de lijn van Matthias Servaes voor Straelen en de Niederrhein (in deze lijn wordt tot tenminste 1834 nog Nederlands gesproken en tot op heden dialect);
2. de lijn van Joannes Servaes, zoon van Lambertus Servaes voor Venlo;
3. de lijn van Gerardus Servaes, zoon van Lambertus Servaes voor Maastricht, en;
4. de lijn van Joannes Wilhelmus Servaes voor Neuss/Düsseldorf.

De verbinding met de vierde lijn is door de afwezigheid van de geboortenakten tot 1703 in Straelen niet met documenten te onderbouwen. Echter, omdat er maar één familie Servaes in de omgeving bekend is en de namen van de kinderen van het echtpaar Servaes-Becks in Düsseldorf van een gelijke structuur zijn als die in Straelen door de vernoemingen naar het echtpaar Servatius-Verscheuren, wordt het ontbreken van een verbinding onwaarschijnlijk geacht. Daarnaast zijn er meer dan duidelijke overeenkosten in uiterlijk, werkzaamheden en de beschrijving van gedragingen van personen. Binnen de levende nazaten zijn personen uit de Maastrichter-lijn en de Düsseldorf-lijn gevonden die zo sterk op elkaar lijken, dat familieleden binnen de huidige generatie in verwarring raken over de gelijkenis. Er is dan ook geen enkele twijfel dat het bij elkaar hoort.

Er zijn er aanwijzingen dat in de Duitstalige gebieden het Nederlands lang een voertaal blijft. Duidelijk is geworden uit Duitse literatuur dat de vroege generatie Servaes in Düsseldorf waarschijnlijk Nederlandse namen heeft, omdat wordt gesproken over Goldschmied Jan Servaes. Bij het huwelijk Servaes-Dickershoff in Recklinghausen komt de vader van de bruid uit Den Haag.  Bij het huwelijk Fackeldey-Servaes wordt dit ook bekend gemaakt in Nederlandse publicaties. De tak Boisseree leidt terug naar Tongeren, Huy en Dilsen-Stockem in België. In de tak Vogts die vanuit Duitsland via Nederland en België naar Zuid-Afrika gaat zijn mensen bekend die Nederlands, Frans, Duits en Engels aktief beheersen. 

De familie beweegt zich in de stroomgebieden van de Maas en de Rijn en de bijbehorende Nederlandse, Duitse, Franse en Vlaamse taalgebieden en partners komen van alle kanten van de zich over de tijd verleggende grenzen.Het gebied staat er tot de vorming van de Duitse eenheidsstaat en het Koninkrijk der Nederlanden om bekend dat de taalgebieden en de dialecten in elkaar overvloeien en voor de dialecten geldt dit eigenlijk nog steeds, ondanks de vorming van de zelfstandige staten. Want hoe dichter bij de grens, hoe minder de grens bestaat. De meest gemeenschappelijke taal binnen de familie wordt gevormd door de Maas- en Rijnlandse dialecten, het "Platt".

Men is vaak honkvast, met uitzondering van de zogenoemde "wandelaars". "Wandelaars" hebben een zekere innerlijke onrust en gaan gedurende een langere periode, globaal genomen tussen de 15- en 40-jarige leeftijd zwerven. Ze zien veel van de bekende wereld in hun tijd en strijken op latere leeftijd ergens neer en worden daar honkvast.Typische voorbeelden zijn Gerardus Servaes, die omstreeks 1750 via het traject Straelen-Venlo-Maastricht-Breda-Venlo-Maastricht reist en Jozef Servaes, die omstreeks 1860 via Maastricht-Gladbach-Antwerpen-Maastricht-Luik-Antwerpen-London reist. Ook de huidige generatie kent iemand die in nagenoeg alle werelddelen een woonadres heeft gehad.

Alle vier de takken van de familie, Maastricht, Venlo, Straelen en Düsseldorf/Neuss zijn levende takken gebleken, die ook opvolging hebben in de jongste generatie.

De Maastrichtse tak heeft buiten Nederland een lijn die over Antwerpen, via Londen naar de VS is gegaan. Er is een levende generatie in Engeland onder de naam Servais, als gevolg van een familielid die na een strafbaar feit overging tot identiteitsvervalsing. Daarnaast is er in de VS een levende generatie onder de naam Servaes in Massachusetts. Daarnaast zijn er in beide landen verwanten langs de vrouwelijke lijnen.

Van de Venlose tak wordt vermoed dat er nog een stukje levende lijn moet lopen over Krefeld, maar die data is nu nog niet volledig toegankelijk. Vanuit de levende generatie is gezegd dat er een nazaat naar Australië is gegaan.

De Düsseldorfse tak heeft buiten Duitsland een lijn die over Liverpool naar Canada, de VS en Australië is gegaan. Daarnaast is er een lijn naar Oostenrijk en via de vrouwelijke lijn zijn er verbindingen naar Zuid-Afrika.

Ik ben veel dank verschuldigd aan de heer en mevrouw De Keijzer-Tonnaer voor hun inspanningen rond de vergelijking van de lijnen van onze familie naar de familie Servaes van Sint Pieter. Helaas zijn bij deze vergelijking enkel verbindingen gevonden over de vrouwelijke lijnen. Het is echter niet uit te sluiten dat de verbinding langs de mannelijke lijn er ergens is, omdat toch wel opvalt dat de lijnen meer dan eens zeer dicht bij elkaar zitten.

Daarnaast gaat er dank uit naar de 'verre' familieleden langs de vrouwelijke lijnen, de heren P. Servais, P. Elie en J. Jägers. Ook bedank ik Niederrheinbach1 van Ahnenforschung-bildet, die een enorme bijdrage heeft geleverd met dokumentatie uit het NRW Personenstandsarchiv.

Aparte vermelding verdienen mevrouw S. Raadts, geboren Servaes en de heer C. Sauter-Servaes, die ieder vele tientallen familieleden van de huidige generaties aan de tak voor Straelen en de Niederrhein en Düsseldorf hebben toegevoegd. Daarnaast hebben nog heel veel verschillende andere mensen een bijdrage geleverd, zowel in binnen- als buitenland.

Een stamboom is 'work in progress' en behoeft altijd aanvulling en verbetering. Wie iets wil delen is altijd welkom.

Tot slot. Ik ben slechts één van velen in deze stamboom van mijn familie. De stamboom is dan ook niet van mij, maar ik ben er een onderdeel van en toevallig degene die de informatie bijeen heeft gebracht. Iedereen die zijn voordeel kan doen met de verzamelde informatie moet dit vooral doen. Mocht iemand zijn voordeel ermee kunnen doen, deel het dan met mij, omdat we op die manier elkaar verrijken.

De laatste update (31 oktober 2023) bevat diverse aanpassingen in de tak Haagmans.
 

Mit der Schnellsuche können Sie nach Name, Vorname gefolgt von Nachname suchen. Sie geben ein paar Buchstaben (mindestens 3) ein und schon erscheint eine Liste mit Personennamen in dieser Publikation. Je mehr Buchstaben Sie eingeben, desto genauer sind die Resultate. Klicken Sie auf den Namen einer Person, um zur Seite dieser Person zu gelangen.


Index der Familiennamen


Startpunkt in dieser Publikation



Heute in der Vergangenheit





Testen Sie diesen Service unverbindlich

mehr als 10 Tausend Genealogen sind bereits dabei!